AKP’nin dört başbakanı, sekiz hükümeti: Sonunda sistem saraya bağlanıyor
AKP 2002 yılından, Cumhurbaşkanlığı Hükumet Sistemi’ne geçilen 2018 yılına kadar dört Başbakan gördü.
AKP’nin ilk Başbakanı Abdullah Gül 18 Kasım 2002 ile 14 Mart 2003 tarihleri arasında görev yaptı.
Sonra sırasıyla Recep Tayyip Erdoğan 14 Mart 2003 – 28 Ağustos 2014 tarihleri arasında,
Ahmet Davutoğlu 28 Ağustos 2014 ile 24 Mayıs 2016 tarihleri arasında,
Binali Yıldırım ise 24 Mayıs 2016 ile 9 Temmuz 2018 tarihleri arasında başbakandı.
Dört başbakan tam sekiz hükumet kurdu.
Abdullah Gül’ün başbakanlığında Abdüllatif Şener ile Ali Babacan Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı iken, Maliye Bakanı da Kemal Unakıtan’dı.
Gül’den sonra Başbakanlık koltuğuna oturan Recep Tayyip Erdoğan 60, 61 ve 62. hükumetleri yönetti.
Erdoğan’ın başbakanlığının ilk döneminde Abdüllatif Şener ve Ali Babacan Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı, Kemal Unakıtan da Maliye Bakanlığı görevlerine devam ettiler.
Erdoğan’ın 60 ve 61. hükumetlerinde Ali Babacan ekonomiden sorumlu bakanlık görevine devam ederken, Abdüllatif Şener’in yerine Zafer Çağlayan ismi getirildi. Maliye Bakanı olarak ise her iki hükumette de Mehmet Şimşek vardı.
Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı seçilmesi ile AKP ile yasal olarak siyasi bağlarını kesmesi gerekiyordu.
Öyle de oldu.
Erdoğan, kabinelerinde Dışişleri Bakanı olarak görev alan Ahmet Davutoğlu’nu işaret etti.
Davutoğlu da böylece hem AKP Genel Başkanı, hem de Başbakan oldu.
62. hükumeti kuran Davutoğlu’nun kabinesinde Ali Babacan Başbakan Yardımcısı sıfatıyla ekonomiden sorumluluğunu sürdürürken, Maliye Bakanı olarak da Mehmet Şimşek görevine devam ediyordu. Ekonomi Bakanı ise (o dönemde ortaya çıkan rüşvet iddiaları nedeniyle) Zafer Çağlayan yerine Nihat Zeybekçi olmuştu.
Ahmet Davutoğlu’nun 63. hükumetinde Ekonomi Bakanı yine Nihat Zeybekçi, Maliye Bakanı ise halen Mehmet Şimşek’ti. Ali Babacan artık bakanlar kurulunda yoktu.
Siyaseten teker teker döşenen taşların oynama zamanı gelmişti artık.
Davutoğlu hükumetinin ilk döneminde eşinin babası Recep Tayyip Erdoğan aracılığı ile hem siyasete hem de ekonomiye müdahale eden Berat Albayrak sahneye çıkıyordu.
Mehmet Şimşek Başbakan Yardımcılığı’na daha az yetkiyle getirilirken, Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş, Maliye Bakanı ise Naci Ağbal oluyordu.
Enerji Bakanı ise damat Berat Albayrak…
Albayrak Enerji Bakanı görünüyordua ama herkes bşiliyordu ki artık ekonomi yönetimi damattan soruluyordu.
Ve büyük kopuş geldi çattı.
Gittikçe kötüye işaret veren ekonomik veriler ile AKP içinde başlayan siyasi çekişmeler, Ahmet Davutoğlu ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasındaki ipleri kopardı.
Davutoğlu kendince istifa etti, ama siyaseten görevden alındı.
Tarihler 24 Mayıs 2016’yı gösterirken artık AKP’nin Genel Başkanı ve Başbakan Binali Yıldırım’dı.
Yıldırım’ın ve Cumhuriyet’in son kabinesinde Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, Maliye Bakanı Naci Ağbal, Başbakan Yardımcısı olarak ise Mehmet Şimşek bulunuyordu.
Damat Berat Albayrak da yine gölge ekonomi bakanı olarak Eenerji Bakanı idi.
Bu süreç, Cumhurbaşkanlığı Hükumet Sistemi’ne geçilinceye kadar sürdü.
20 Ocak 2017 günü Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde önemli bir oylama yapıldı.
Türkiye’nin yönetim sistemini değiştiren 18 maddelik anayasa değişikliği 448 milletvekilinin katılımı ile oylandı.
339 milletvekilin evet oyu ile kabul edildi.
Ancak bir sorun vardı.
Teklifin tümü anayasa gereğince 367 sayısını bulamadığı için halk oylamasına gidilmesi gerekiyordu.
Öyle de oldu.
Türkiye, 16 Nisan 2017’de halk oylamasına giderek yüzde 51,4 evet oyu ile Cumhurbaşkanlığı Hükumet Sistemine geçmeye karar verdi.
AKP’nin önerisi ve MHP’nin de desteği ile 3 Kasım 2019’da yapılması planlanan Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili Genel Seçimi 24 Haziran 2018’de yapıldı.
Seçim, Recep Tayyip Erdoğan’ın yüzde 52,59 oranında oy alması ile sonuçlandı.
Böylece Cumhurbaşkanlığı Hükumet Sistemi’ne de geçilmiş oldu.
Artık Türkiye’de Başbakan ve ona bağlı Bakanlar Kurulu yoktu.
Sistem tek kişi tarafından saraydan yönetilecekti.
Yeni sistemin bakanları da kısa sürede belli oldu.
Cumhurbaşkanlığı kabinesinde damat Berat Albayrak artık hem hazineden hem de maliyeden sorumlu tek kişiydi.
Abdüllatif Şener ve Kemal Unakıtan ile başlayan yaprak dökümü, Ali Babacan ve Mehmet Şimşek’e kadar uzanmıştı.
Artık ikisi de kendi yollarını çizmek üzere yola koyuldular.
Peki bu sistemi iç ve dış ekonomik ve siyasal aktörler nasıl karşıladı.
Ona da yarın bakalım…
Bakanlıktan danışmanlığa: Erdoğan, Mehmet Şimşek’e kızmakta haklı mı?
‘Kubbe’nin altındakiler: Yabancı sermaye gelmiyor, bizimkiler gidiyor…
