Anayasa Mahkemesi, Uludere katliamını protesto için yapılan gösteride “PKK Marşı” okuduğu iddiasıyla 1 yıl 8 ay hapis cezası verilen bir üniversite öğrencisinin yeniden yargılanmasına ve öğrenciye 9 bin 150 lira tazminat ödenmesine karar verdi.

Anayasa Mahkemesi, 34 kişinin yaşamını yitirdiği Roboski katliamını protesto gösterisine katıldığı için hapis cezası verilen bir üniversite öğrencisinin yeniden yargılanmasına karar verdi, “PKK Marşı” ile ilgili bir karar verdi.

İnönü Üniversitesi öğrencisi Meki Katar, Roboski katliamının ikinci yıldönümünde, arkadaşları ile beraber 26 Aralık 2013’te protesto gösterisine katıldı. Herhangi bir olay çıkmayan basın açıklamasında, “Katil devlet hesap verecek”, “Roboskiyi unutma, onurunu kaybetme” şeklinde sloganlar atıldı. Gösteride ayrıca “Çerka Şoreşe (Devrim Çarkı) adlı marşı okundu.

Açılan dava sonucu Malatya 3’üncü Ağır Ceza Mahkemesi, öğrenciyi “terör propagandası yapma” suçundan 1 yıl 8 ay hapis cezasına mahkum etti. Kararın kesinleşmesi üzerine Meki Karar, Anayasa Mahkemesine başvurdu.

AYM’nin gerekçeli kararında, Kürtçe okunan marşın, “Önderimiz başkan Öcalan” şeklinde bittiği vurgulandı. Kararda, orijinali Kürtçe olan ve “Devrim çarkı bugün dönüyor/Sesi Meydanlarda yankılanıyor/Proleteryanın (işçi sınıfının) değirmeni ince ince öğütüyor…” şeklindeki metni de yayınlandı.

Gerekçede, AİHM’in “Abdullah Öcalan’ın Kürtlerin lideri olarak ifade edilmesinin tek başına şiddete teşvik etmediği” yolundaki kararına atıf yapılarak şöyle denildi:

Terörizmin hukuksal bir tanımının yapılmasında zorluklar bulunmakla birlikte Anayasa Mahkemesinin asıl görevi bir başvuruya konu olan olayın terör suçu kapsamında kalıp kalmadığını değerlendirmek değildir. PKK’nın terör örgütü olduğu, A.Ö.’nün de bu örgütün kurucusu ve çok sayıda terör eyleminin ilk elden sorumlusu olduğu konusunda bir değerlendirme yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

Hapis cezası veren yerel mahkemenin, marşın “PKK terör örgütünün marşı olduğunun herkesçe bilindiğini ifade ederken ancak marşın şiddete teşvik edip etmediği yönünde yeterli bir değerlendirme yapmadığı” kaydedilen gerekçede, şu ifadeler yer aldı:

• Başvuruya konu şiir/marş gibi çalışmalar çoğu zaman birden fazla amaç taşır ve bu sebeple de ortaya koyduğu mesaj kolaylıkla tespit edilmeyebilir. Ayrıca bu tür metinlerde geçen ifadelerin yorumu da kişiye göre farklılaşabilir.
• Başvuruya konu marş vasıtasıyla kamuoyuna aktarılan görüşler başkaları açısından değersiz, yararsız, kışkırtıcı veya rahatsız edici görülse bile, kişilerin subjektif değerlendirmelerinden bağımsız olarak ifade özgürlüğünün korunmasında olduğu akıldan çıkarılmamalıdır.

“Önderimiz başkan Öcalan” sloganı atılmasını da değerlendiren AYM, “Terörizmin Önlenmesi Sözleşmesi’nin açıklayıcı raporunda da belirtildiği gibi, yapılan açıklamanın bir terör suçunun işlenmesine neden olup olmadığı değerlendirilirken açıklanan düşüncenin muhatabının niteliği yanında fiilin hangi bağlamda işlendiği de dikkate alınması, tehlikenin önemi ve inandırıcılığı iç hukukun gereklerine uygun olarak değerlendirilmelidir” saptamasında bulundu.

Gösteri boyunca herhangi bir şiddet olayı yaşanmadığına dikkat çekilen gerekçeli kararda, şöyle denildi:

Bir bütün olarak ele alındığında toplantıda söylenen marşın ve atılan sloganın toplantıya katılanların taraftarı olduğu ideolojiye manevi destek verdiği ileri sürülse bile, marş ve sloganın şiddeti, silahlı direnişi veya ayaklanmayı teşvik ettiği gösterilebilmiş değildir. Söz konusu marş ve slogan kişilere yönelik derin ve akıl dışı bir nefret aşılamak suretiyle şiddete teşvik edecek nitelikte de bulunmamıştır.

Öğrenciye tazminat ödenecek

AYM, hapis cezası ile ifade özgürlüğünün ifade edildiği gerekçesiyle yeniden yargılama yapılmasına ve üniversite öğrencisine 9 bin 150 lira tazminat ödenmesine karar verdi.