İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani’nin Irak’ın başkenti Bağdat’ta ABD tarafından öldürülmesiyle tırmanan gerginliğe ilişkin değerlendirmelerde bulunan Erdoğan, “Bir ülkenin en üst kademesindeki bir komutanı öldürmek herhalde karşılıksız bırakılmaz” dedi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan CNN Türk ve Kanal D ortak yayınında gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarından satır başları şöyle:
- Öncelikle sadece Irak’ta meydana gelen olay değil, bölge şu an ciddi sıkıntılar yaşıyor. Bir taraftan bizler Suriye’de belli sıkıntıları yaşıyoruz. Öbür tarafta Libya ile ilgili gelişmeler. Bütün bunlarla uğraşırken bu sorunun patlak vermesi düşündürücü. Bu olay nereye gider gibi birçok düşünceler var. Şunu tespit etmemiz lazım; ABD, İran arasındaki gerilim zaman zaman tırmanıyor. Bu gerginliğin kontrol altında tutulması için bugüne kadar biz Türkiye olarak gayretler gösterdik. Tüm gayretlere rağmen ABD İran gerginliğin çözüme kavuşması sağlanamadı. Yerinde Irak olarak olarak seçilmiş olması manidar. Bölgemizin barış ve istikrarına zarar vereceğin taraflara vurguladık.
- Irak’taki bazı ABD hedeflerine yapılan saldırıyla başlayan gerginlik Kasım Süleymani’nin de öldüğü kritik bir aşamaya geldi. Biz her zaman dış müdahalelere karşı durduk. BU saldırıyı da bu şekilde değerlendirdik. Dün kendileriyle yaptığım toplantıda Cumhurbaşkanı olarak açıklamamı yaptım. Süleymani’nin Bağdat’ta öldürülmesi başta olmak üzere bölgemizin huzur ve istikrara yarattığı tehlikeyi kaygıyla izliyorum. Tüm tarafların zarar görmeyeceği bir şekile gelmeden kontrol altına alınması lazım.
- Bu konu ile olarak Batı ülkeleri ile yaptığımı gelişmeler var. Serin kanlı hareket edilmesi konusunda dileklerimizi iletiyoruz. ABD-İran gerginliğinin çözüme kavuşturulması maalesef bu zamana kadar mümkün olmadı. Irak üzerinden krizin tırmandığını gördük.
- Astana sürecinde İran ve Rusya ile hareket ediyoruz. Bütün bunlarla beraber Irak ile ilişkilerimiz tarihi itibariyle ortaya koymamak mümkün değil.
- Türkiye olarak biz dış müdahalelere karşı durduk. Hemen arkadaşlarımı toparladım ve gerekli açıklamaları yaptık. Hamaney’in yapmış olduğu açıklamayı kenara atamamayız. “Trump’ın 50 küsür noktayı tespit ettik. Herhangi bir şey olması halinde biz her türlü vuruşu yaparız” açıklaması yaptı. İki tarafta benzer açıklamalar yaptı. Bu gerilimin kontrol altına alınması lazım. Orta Doğu çok yoruldu. Kan gölüne dönmesi için elinden geleni yaptılar, yapıyorlar.
- Bütün bu bölgeyi bilen bir insandı. Bir insanı durup dururken yükseltmezler. Burada bu tür bir insanın seçilmesi… Tabii bazı benzetmeler yapılıyor. DEAŞ’ın başındaki kişiyle benzetmeler… Şimdi Kasım Süleymani aslında olayın onların heveslendiği gibi halifelik şeyinde olan bir insan değildi. Oranın o makamında olacak kişi bellidir. Kasım Süleymani kendini ispat etmiş ve Hamaney tarafından kendisine değer verilmiş bir kişi. Böyle bir noktada ABD’nin onu seçmiş olması özellikle bölgede gerginliklerin artmasına sebep olmuştur. Bir ülkenin, bir devletin en üst kademesindeki bir komutanını öldürmek herhalde karşılıksız bırakılmaz diye düşünüyorum. Buradaki seçicilik isabetli olmamıştır. Bölgedeki gerginliği artıran bir bakış olmuştur. Trump görüşmemizden 4-5 saat sonra oldu. Ben Trump’a İran ile gerilimin tırmandırılmamasını tavsiyesinde bulundum.
- İstikrar bozulduğu an İran, Irak, Türkiye zarar görür. Zaten şu anda sen İran’a yaptırım uyguluyorsun. Zaten böyle bir zarar söz konusu. Bize yaptırım uygulamıyor diyebilir miyiz. F-35’ler konusunda vermeyeceğiz diyorlar. Trump’ın bir direnmesi var ama F-35’lerimiz alamıyoruz. Peki bunu ilişkilerde ticaretlerde nereye yerleştireceğiz. Bu doğru ve dürüst bir yaklaşım mı? Görüşmelerimizde söylenen şey Biz Türkiye’yi seviyoruz yoluna girecek. S-400 konusu bahane edilerek işler nerelere geldi.
- İdlib gibi bir yerde 300 bini aşkın insan sınırlarımıza yükleniyor. Biz şimdi ne yapacağız. O insanları orada tutmak için elimizden geleni yapıyoruz. İnsani ve vicdani her türlü adımı bu zaman kadar attık. Bugün yine İdlib’de 10’u aşkın sivil öldürüldü. Ruhani’ye itidal tavsiye ettim. Irak Başbakanı, Ruhani ve batı ülkelerle yaptığımız görüşmeler gerçekleştirdik. 8’inde sayın Putin buraya geliyor. Bütün bu konuları bölgesel ve TürkAkım ile ilgili konuları masaya yatıracağız.
- Süleymani kendini ispat etmiş bir isimdi. Şu anda bir ülkenin bir devletin en üst kademesindeki bir komutanını tabii ki öldürmek herhalde karşılıksız bırakılmaz diye düşünüyorum. Bu bölgedeki gerginliği maalesef arttıran bir adım olmuştur. Bizler hep Suriye’de anlattık, konuştuk.
- Biz o akşam Trump ile bir görüşme yaptık, 4-5 saat sonra bu olay patlak verdi. Demek ki mesele planlanmıştı. Haberi alınca şok olduk. Ben özellikle kendisine İran’la gerilimin tırmandırılmaması telkininde bulundum. Türkiye sadece bölgenin istikrar adası değil bölgedeki istikrarın da teminatıdır. Bu bilinçle davranıyoruz, özellikle sürekli diplomasiye dikkat çekiyoruz. Diplomasiyi öne çıkarmamız lazım. Uluslararası ilişkilerde, ticarette biz bunu nereye yerleştireceğiz. Görüşmelerimizde söylenen şeyde; Biz Türkiye’yi seviyoruz. Her şey yoluna girecek.
“Anlaşma yaptığımız yerde uluslararası şirketleri yanımıza alabiliriz”
- (Türkiye-Libya arasında imzalanan Akdeniz mutabakatı) Biz bu işte dersimizi çok çalıştık. Bu işin süreci Başbakanlık sürecime dayanır. Oradan kıta sahanlığı dahil, büyün Libya ile yaptığımız anlaşmanın adımını Kaddafi döneminde attık. Orada bu karışıklıklar var. Şu anda bizim anlaşma yaptığımız yere uluslararası şirketleri yanımıza alabiliriz. Bu anlaşma buna mani değil.
- Girit’te kıta sahanlığına girmeden hemen onun doğusundan kendi sahilimize , Akdeniz’de en fazla kıta sahanlığı olan biziz. İçeride kimler rahatsız oluyor? Bu önemli. Geçmişte Yunan ve Rumların bizi Akdeniz’e hapsetme planları bozuldu. NATO zirvesinde, Yunan Başkanıyla görüşme yapma şansı bulduk. “Biz şuanda devletle anlaşma yaptık. Siz Hafter’le işbirliği yapıyorsunuz” dedik. Hafter kim?
- Sayın Bahçeli ve heyetine ortaya koydukları tavır sebebiyle çok teşekkür ediyorum. Ana muhalefet partisi, Türk askerine ‘lejyoner’ diyecek kadar alçalıyor. Bizim askerimiz oraya lejyoner sıfatıyla gitmiyor. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Trablusgarp’a gitti mi? Gitti. O farklı bir süreçti bunu yaşadı mı? yaşadı. Gazi Mustafa Kemal için bunu yakıştırmak mümkün mü?
“Askerlerimiz Libya’ya peyderpey gidiyor şu anda”
- Bizim askerimizin oradaki görevi koordinasyondur. Oradaki hareket merkezinde süreci ilerletecek. Askerlerimiz peyderpey şu anda gidiyor. Muhalif güç olarak bizim orada farklı ekiplerimiz olacak.
- Ana muhalefet lideri bir taraftan “Doğu Akdeniz’de şu var bu var” deyip “Türkiye yok diyor” Türkiye’nin orada olması için neden tezkereye destek vermiyorsun? Ana muhalefetin söyleminde çelişki var. Tarihte Trablusgarp’taki haklarımızı elde etmek için girmiştik. Talep var, talep karşısında oraya gidiyoruz. Meşru hükümet güçlü hale getirilmeli.
- Şu anda bu bölgede çalışmalarımız başlamadı. Türk yetki alanında çalışmalar sürüyor.
- Suudi Arabistan’ın bizi kınamasından rahatsız olmayız, tam aksine biz onu kınıyoruz ve kınamasını da asla kaale almıyoruz.
“Putin ile ateşkesi görüşeceğiz”
- Suriye’de Rusya ile olan mutabakatımız çok daha farklı. Dün olan olay. 40 tane fidan İHA tarafından vuruldu. Vuran Hafter. O bir cani. Putin ile yaptığımız mutabakatta burada sivil öldürülmesine izin vermeyeceğiz. Rejim, sivil katliamını devam ettiriyor. Suriye’deki insanları bırakamayız. “Gelin bir plan yapalım ve burada ateşkesi sağlayalım” dedik. Sayın Putin ile bunu görüşeceğiz. Temennim o dur ki ateşkesi sağlayalım ve bombalar sivillerin üzerine inmesin.
- Şu ana kadar yaptığımız harekatlar neticesinde, Suriye’de 8 bin 200 kilometrekare alandan fazlasını terörden arındırdık.
“Trump ile güzel telefon görüşmeleri yapıyoruz”
- Zor bir dönemden geçtiğimizi inkar edemeyiz. Trump ile güzel telefon görüşmeleri yapıyoruz. Umutlanıyoruz ama sonra bu umut boşa çıkıyor. Sadece bölgesel değil, küresel ilişkileri de sık sık görüşüyoruz. Sayın Trump alehinde, kongrede Azil süreci yürütülüyor. Türkiye’yi hedef tahtasına oturtan beyhude hedeflerini reddediyoruz. ABD içinde uzlaşmaz tutumlar var. Son yaptığımız telefon görüşmesinde aynı temennisini yine söyledi. “Biz bunları çözeceğiz. Nasıl mücadele verdiğimi biliyosun.” dedi. Kongrede yaptırım adımlarına teşebbüs ederse karşılığını veririz.
Ahmet Hakan: Ekonomide de herhangi olumsuz bir tablo yok hatta tam tersine
Erdoğan’a sorularını yönelten gazeteci Ahmet Hakan’ın “Ekonomide de herhangi olumsuz bir tablo yok hatta tam tersine” ifadeleri sosyal medyada ilgi çeken başlıklar arasında yer aldı.