Faizlerin düşmesinin ardından tüketici kredilerinde büyük artış yaşandığı görüldü. Son 6 ayda halkın tüketici kredisi borcu 402 milyar liradan 471 milyar liraya yükseldi.

Son aylarda Merkez Bankası’nın yaptığı 5 toplantıyla politika faizini yüzde 24’ten yüzde 11,25’e indirmesi ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nın faize ilişkin fetvası faiz konusunu yeniden gündeme getirdi.

BirGün’den Ozan Gündoğdu’nun aktardığına göre düşük faizler tüketici kredisinin artmasına sebep oldu.

Yüksek faizle azalan tüketici kredisi, düşük faizle daha da yükseldi

Merkez Bankası verilerine göre 6 Temmuz 2018 tarihinde 421 milyar lira olan tüketici kredisi borçları 1 sene sonra yani Uysal’ın atandığı 6 temmuz 2019’a kadar 402 milyar liraya geriledi. Zira yüksek faiz ortamında tüketiciler kredi çekmek istemedi.

Ancak 6 temmuzda 402 milyar lira olan tüketici borçluluğu 10 ocak 2020 tarihi itibariyle 471 milyar liraya yükselmiş durumda. Başka bir ifadeyle sadece 6 ay gibi kısa bir süre içinde tüketici borçluluğu yüzde 17 oranında arttı.

Tüketici borçluluğunda düzenli artış

Tüketici kredilerine daha yakından mercek tutulduğunda faizler düşürüldüğünden beri tüketici boçluluğunda her ay düzenli bir artış gözleniyor. Artışın büyük oranda konut ve ihtiyaç kredilerinden kaynaklandığı da gözlenen bir diğer önemli veri.

Kredi hacminin bu denli arttığı dönemde sabit fiyatlarla perakende satış endeksi temmuzda 114,5 puandan kasımda 112,7 puana geriledi. Başka bir ifadeyle kredi çekildi ancak satışlar neredeyse artmadı, hatta sabit fiyatlarla azaldı.

İhtiyaç kredileri eski borçları ödemek için kullanılıyor

Aynı verilere göre kredi kartlarıyla internet üzerinden yapılan alışverişlerin endeks değeri ise temmuzda 155,7 puandan kasımda 309,7 puana yükselerek rekor bir artış kaydetti. Verilerin gösterdiğine göre ihtiyaç kredilerinin büyük çoğunluğu ya eski borçları ödemek için kullanılıyor, ya da kredi kartlarıyla internet üzerinden ihtiyaçların giderilmesini sağlıyor.

Bu nedenle düşük faiz borç ekonomisinin sürmesi için elzem hale geliyor. Çünkü bu sayede banka bilançolarında ödenemeyen borçlar yeni borçlarla temizlenmiş oluyor, tüketim ise canlanıyor. Böylece ekonomi bir yalancı bahar yaşanıyor.