Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve salgına dönüşen yeni tip koranavirüs nedeniyle ülkede hayatını kaybedenlerin sayısı 106’ya çıkarken, turizmde küresel çapta rezervasyon iptalleri hızla artmaya başladı. Türkiye’de de satış yüzde 50 düştü.

Koronavirüs salgını kontrol altına alınamazken, Çin dışında da vakalar görülmeye başlandı. Salgın, ekonomiyi de etkiliyor.

Salgın nedeniyle özellikle turizm sektörü panikte. Çin hükümeti ülkedeki tüm seyahat acentelerine turları durdurmaları talimatını verdi. Çin Ulaştırma Bakanı Yardımcısı Liu Şiaoming yeni yıl tatilinin ilk gününde geçen yıla göre yapılan seyahatin yüzde 28.8 düştüğü bilgisini verdi.

Seyahat şirketleri değer kaybediyor

Açıklamaya göre sivil havacılık seyahati yüzde 41.6, demiryolu seyahati yüzde 41.5 ve karayolu seyahati yüzde 25 düştü. S&P 500 şirketlerinin son 12 aydaki toplam gelirinin yüzde 6’sı Çin’den geldi.

Dünya gazetesinden Hilal Sarı‘nın haberine göre seyahat şirketlerinin dünya borsalarında işlem gören hisseleri sert düşüşler kaydetti. Lufthansa, EasyJet ve AirFrance KLM’de kayıplar yüzde 4,5’i aştı. Salgından korunmak isteyenlerin alışveriş merkezlerine gitmekten çekinmesi nedeniyle seyahat şirketleri dışındaki sektörler de salgından etkileniyor. Lüks moda evi Burberry hisselerinde bile yüzde 5,2’lik düşüş var. Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1.83 düştü. Avrupa borsalarında DAX, FTSE ve CAC yüzde 2’nin üzerinde düşüş yaşarken, ABD borsaları da düşüşle açıldı.

Petrol fiyatı yüzde 3 geriledi

Virüsün sınırları da aşarak etki alanını genişletmesine ilişkin endişeler yatırımcı nezdinde altın ve devlet tahvili gibi güvenli liman varlıklara yönelimi güçlendirirken, küresel ekonomiyi olumsuz etkileyeceği beklentisi petrol fiyatlarını yüzde 3’e yakın düşürdü.

Brent Petrol haftanın ilk gününde yüzde 2,80 düşüşle 60 doların altına inerek 59 dolarla son bir yılın en düşük düzeyini görürken, Batı Teksas Petrolü de yüzde 2,97 düşüşle 52,58 dolara geriledi. Altının onsu ise yüzde 1 yükselişle 1.582 doların üzerine çıktı. Gelişmelere paralel ABD merkezli yatırım bankası JP Morgan 2020 sonu petrol tahminini 62 dolar olarak açıkladı.

İptal edilen tatil sayısı 5 bini aştı

Türkiye’ye gelen Çinli turist sayısı her yıl artış gösterirken, şubat ayında tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’ye yönelik turlarda da iptaller başladı.

Salgın Çinli turistlerin üç haftalık tatiline denk gelirken, turizm sektörü Türkiye’ye gelen Çinli turist sayısının etkileneceğini belirtiyor. “Çin’de paket satışlar durmuş durumda” diyen Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Yönetim Kurulu üyesi Hamit Kuk, geçen hafta acentalarda satışların yüzde 50 düştüğünü, bu kararla birlikte yüzde 100 düşüş olacağını belirtti. Geçen hafta 5 bin tatilin iptal olduğunu ve bunun da yaklaşık 10 bin Çinli turisti bulduğunu belirten Kuk, bu hafta iptallerin 20 bine çıkabileceğini ifade etti.

“İptallerin devamını ve zararı göreceğiz”

Türkiye’ye en çok Çinli turist getiren şirketlerden biri olan Dorak Holding CEO’su Ahmet Serdar Körükçü ise “Cuma günü itibarıyla Çin’den gelen misafirlerden iptallerin arttı. Çin hükümet tarafından önce 3 şehirde olan uçak iptalleri şu an 17 şehre ulaştı. Gruplarımızın iptalleri gelmeye devam ediyor. Bu haftayı takip ederek iptallerin devamını ve zararı göreceğiz. Şu anda Türkiye’deki gruplarımız havalimanlarındaki termal kameralardan geçiyor. Mevcut misafirlerimize bizde elimizden gelen güvenlik önlemini alıyoruz. Rehberlerimiz, otel ve restoranlarımız gerekli bilgiye sahip” diye konuştu.

En çok iptal olan yerler

En çok İstanbul, Efes, Kapadokya, Pamukkale’nin etkileneceğini belirten Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin, Çin’de workshop düzenleyeceklerini ancak bu olaylardan sonra ekim ayına ertelediklerini söylerken, Kapadokya Turistik Otelciler ve İşletmeciler Derneği Başkanı Yakup Dinle ise seyahat kararının en çok Kapadokya’yı etkileyeceğini belirterek, “Bölgede otel doluluğunun yüzde 50’si Çinli turistlerden sağlanıyordu” dedi.

Türkiye’de 2019 ilk 11 ayında yüzde 9’luk artışla 403 bin 739 turist geldi. Global Blue verilerine göre son yıllarda Türkiye’de en çok harcama yapan Çinli turistler, 2019 yılında yüzde 4’lük bir büyüme ile liderliğini korudu. Toplam Tax Free satışlarda yüzde 13’lük paya sahip Çinlilerin, Türkiye’de alışveriş başına düşen averaj harcama ise 3 bin 838 lira.