CHP, Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve farklı ülkelerde de görülen yeni tip koronavirüs (2019-nCoV)salgınının Türkiye ekonomisine etkilerinin araştırılmasını talep etti. CHP Ankara Milletvekili Levent Gök tarafından TBMM Başkanlığı’na sunulan araştırma önergesinde, Çin’de ortaya çıkan ve daha sonra çok sayıda ülke ve bölgeye sıçrayan koronavirüs salgınının küresel ekonomik dengeleri değiştirdiği belirtildi.

Çin ekonomisinin ağır darbe aldığı, salgın bölgesinde sosyal ve ekonomik hayatın durduğu kaydedilen önergede, “Bölgede iş yapan büyük küresel şirketler sırayla Çin’den çekilme kararlarını açıklamakta, ticari işlem hacmi düşmektedir. Turizm faaliyetleri durma noktasına gelirken özellikle havayolu sefer sayısının azalması bütün uluslararası havayolu şirketlerini etkilemektedir. Benzeri bir salgın olan SARS 2002 yılında yine Çin’de ortaya çıkmış, 800 kişinin ölümüne sebep olan vaka 40 milyar dolar değerinde gelir kaybına sebep olmuş, küresel büyümeyi 0.1 puan aşağı çekmiştir” denildi.

“Salgın ekonomiye etki ediyor”

Araştırma önergesinde, salgının ekonomiye hızla etki ettiği, petrol ve akaryakıt fiyatları düşerken altın ve dolarda yükselme kaydedildiği ifade edilerek, “Salgın yalnızca Çin’in yakın çevresindeki ülkeleri etkilememiş, Avrupa’da büyük beklentiler ile düzenlenen açık artırma etkinlikleri Çin’den gelecek katılımcıların eksikliği sebebiyle gerçekleştirilememiş, dünya genelinde 25 bin uçuş iptal edilmiştir. Dünya çapında lüks tüketim mallarının satışının üçte biri Çinli turistlere yapılmakta, Avrupa’da tekstil başta olmak üzere her sektördeki lüks tüketim mallarının satışlarında düşüş beklenmektedir” denildi.

Salgın sebebiyle Çin’deki büyüme rakamlarının yüzde 1 oranında düşebileceği konusunda uyarılar yapıldığı, bu düşüşün küresel ekonomide ise büyümeyi yüzde 0.2 ila 0.4 arasındaki oranlarda etkileyeceğinin öngörüldüğü kaydedilen önergede, 2002-2003 yıllarında ortaya çıkan SARS salgınının da Çin ile beraber dünya ekonomisini etkilediği ancak Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre Çin’in, SARS salgını esnasında dünya ekonomisinin yüzde 4.3’ünü kontrol etmekteyken bugün bu oranın yüzde 16.3 seviyesinde olduğuna dikkat çekildi.

“Etkileri Türkiye’de de hissediliyor”

Salgın krizinin etkilerinin Türkiye’de de hissedilmeye başlandığı vurgulanan önergede, sektöründe dünyanın en büyüğü olan Xiamen Doğaltaş ve Teknolojileri Fuarı’nın yaklaşık 3 ay ertelendiği, fuarın Türkiye Milli Katılım Organizasyonu’nu gerçekleştiren Ege Maden İhracatçıları Birliği’nin kriz masası kurduğu belirtildi. Önerge ile, ‘Koronavirüs salgınının Türkiye ekonomisine muhtemel etkilerinin araştırılması, ekonomik kayıpların ve küresel piyasalarda ortaya çıkacak fırsatların tespit edilmesi, iş insanlarının olası zararlarının telafi edilmesi ve küresel ekonomide meydana gelecek küçülmenin en az zararla atlatılabilmesi amacıyla’ Meclis araştırması açılması istendi.

Öte yandan, İYİ Parti ise ‘koronavirüse karşı alınması gereken tedbirlerin’ görüşülmesi amacıyla Meclis’te araştırma komisyonu kurulması istemiş ancak önerge AKP ve MHP’nin ret oyları sonucu TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmemişti.