Cihatçı çete üyelerinin sağlık ve tedavi masraflarının, Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlarından alınan vergilerle nasıl tedavi edilebildiği sorusu her geçen gün daha da yakıcı hale geliyor. Dr. Ergün Demir ve Dr. Güray Kılıç, kişisel bloglarında yayımladıkları makalede, bu konuyu gündeme getirerek, yetkililere bir dizi soru yönelttiler. İşte yanıtı aranan o sorular…

A3 Haber Merkezi | Türkiye’de kimlik ve kayıt belgesi bulunmayan, geçici koruma kapsamında olmayan yabancı uyruklu kişilerin Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlarının vergileriyle nasıl tedavi edilebildiği, son zamanlarda tartışılan bir konu haline geldi.

Dr. Ergün Demir ve Dr. Güray Kılıç, resmi makamların kaynaklarından derledikleri bilgilere dayanarak, yetkililere bir dizi soru yöneltti.

İki hekimin, kişisel bloglarında yayımladıkları makale şöyle: 

Bir yandan vatandaşlar işsizlik ve yoksulluk nedeniyle ‘’Çocuklarım aç, iş istiyorum’’ diye haykırıp bedenlerini ateşe verirken; AKP iktidarı, neden vatandaşların verdiği vergilerin oluşturduğu bütçeden Türkiye’de ikamet etmeyen, geçici koruma kapsamında olmayan “yabancı uyruklu” kişilerin tedavi giderlerini karşılamaktadır?

Vatandaş sağlık kurumuna adım attığı andan itibaren muayene, tıbbi malzeme, ilaç, reçete adı altında ek olarak cepten Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) katılım payı ve özel sağlık kurumlarına da ayrıca ilave ücret ödemek zorunda iken;

Genel sağlık sigortası primlerini zamanında ödeyemeyip borçlu duruma düşen işsizlere, okulunu bitirip iş bulamayan gençlere, siftah yapamayan esnaf ve zanaatkârlara süre ertelemesi yapılarak “minnet’’ ile sağlık hizmeti verilirken;

Türkiye’de kimlik ve kayıt belgesi bulunmayan, ikame etmeyen, geçici koruma kapsamında olmayan, ‘’yabancı uyruklu’’ kişilerin tedavi giderlerinin SUT ve eklerinde yer alan fiyat tarifeleri üzerinden fatura edileceği belirtilmektedir.

Geçici koruma kapsamındaki yabancılara sunulacak sağlık hizmetleri için;

1) Geçici koruma altındaki yabancıların Geçici Koruma Yönetmeliği’nin 24 üncü maddesi uyarınca kalmalarına izin verilen (ikamet adresi) ilde sağlık hizmeti alması esastır. Yol izin belgesi olan kişilerin ikamet adresi dışında gitmesine izin verilen ildeki müracaatları da kabul edilir.

2) Sağlık hizmetlerinden; Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen “Geçici Koruma Kimlik Belgesi” veya “Kayıt Belgesi” bulunan kişiler MEDULA-Hastane sisteminden provizyon alınması koşuluyla faydalanır.

3) Geçici koruma altındaki yabancıların tanı-tedavi işlemlerini yürüten sağlık hizmeti sunucuları MEDULA-Hastane sisteminden hak sahipliği sorgulamasının (provizyon) yanı sıra hizmet kayıt, fatura kayıt ve dönem sonlandırma işlemlerini de yapacaklardır.

Sağlık Bakanlığının resmi duyuru yazısında görüldüğü gibi Türkiye’de ikamet eden kimlik ve kayıt belgesi bulunan yabancılar her türlü sağlık hizmetinden faydalanmaktadır.

Geçici barınma merkezlerinin içinde ve dışında verilen hizmetler Sağlık Bakanlığının kontrolü ve sorumluluğundadır. Sağlık hizmet bedeli, Sağlık Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı (Göç İdaresi Genel Müdürlüğü) arasında imzalanan “Götürü Bedel Üzerinden Sağlık Hizmeti Alım Protokolü” kapsamında sunulan sağlık hizmetleri faturalandırılır ve AFAD tarafından ödenir.

Türkiye’de ikamet etmeyen, geçici koruma kimlik ve kayıt belgesi bulunmayan “yabancı uyrukluların” tedavi giderleri nasıl karşılanıyor?

Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından Kamu Sağlık Hizmetleri Satış Tarifesi ile Sağlık Turizmi ve Turistin Sağlığı Kapsamında Sunulan Sağlık Hizmetleri Fiyat Tarifesinin 2017-2020 yıllarına ait güncellenmesi ile kamu sağlık hizmetleri fiyat tarifesinin genel uygulama ilkeleri d) maddesine yapılan ek ile terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler nedeniyle zarar gören ve GSS’den yararlanmayan kişilerin (Türk vatandaşı veya YABANCI UYRUKLU) tedavi giderleri SUT ve eklerinde yer alan fiyat tarifeleri üzerinden fatura edilir hükmü getirilmiştir.

Soruyoruz…

• Türkiye’de ikamet etmeyen kimlik ve kayıt belgesi bulunmayan, geçici koruma kapsamında olmayan “yabancı uyruklu’’ kişiler kimlerdir?
• 2017-2020 yılları arasında ve yıllar itibariyle, yukarıda anılan değişiklik kapsamında, bu durumdaki kaç kişi sağlık hizmetlerinden yararlanmıştır?
• Suriye’de ve Libya’da savaşan cihatçı örgüt mensuplarının terörle mücadele adı altında “yaralanma, engelli hale gelme ve ölüm hallerinde uğradığı zararlar ile tedavi ve cenaze giderleri” ülkemiz tarafından mı karşılanmaktadır?

Özetlersek;

– Vatandaşlar işsizlik ve yoksulluk nedeniyle ‘’Çocuklarım aç, iş istiyorum’’ diye haykırıp bedenlerini ateşe verirken; binlerce vatandaş, karnını doyuramadığı, üzerini giydiremediği, altını değiştiremediği için çocukları için çaresizlik içinde devletten koruma ve bakım tedbiri talep ederken,

– Sağlık hizmetlerine erişimde eşitsizliklerin arttığı, tıbbi hizmetlere erişmenin parası olmayan yurttaşların büyük bir çoğunluğu için adeta imkânsız hale geldiği bir süreçte,

– Vatandaşların sağlık hizmetine ulaşabilmeleri için sadece genel sağlık sigortası primi ödemeleri yeterli olmayıp, ek olarak da cepten SGK’ya katılım payı, vakıf üniversitelerine ve özel sağlık kuruluşlarına SUT’taki bedelin yüzde 200 kadarını ilave ücret olarak ödemeleri zorunlu iken;

– Hastaneler finansal sıkıntı içinde borçlarını ödeyemez duruma gelip, tıbbi malzeme ve ilaç sıkıntısı yaşarken,

– Türkiye’de ikamet etmeyen, geçici koruma altında bulunmayan ‘’yabacı uyruklulara’’ 5233 ve 3713 sayılı Kanun’a atıf ile terörle mücadele adı altında tedavi giderleri karşılanarak kıyak geçilmektedir.

– Gelişen ve büyüyen ekonomimizin kendi vatandaşlarımız için değil “yabancı uyruklu” kişiler için geçerli olduğu görülmektedir.

Kaynakça:

Kamu Sağlık Hizmetleri Satış Tarifesi ve Sağlık Turizmi Fiyat Tarifesi güncellendi Güncelleme Tarihi: 17 Şubat 2020
https://tig.saglik.gov.tr/TR,63931/kamu-saglik-hizmetleri-fiyat-tarifesi-guncellenmistir.html (Erişim;21.02.2020)
https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/36440,ek-1-fiyat-tarifeleri-usul-ve-esaslaripdf.pdf?0

Geçici Koruma Kapsamındaki Kişilere Sunulacak Sağlık Hizmetleri Güncelleme Tarihi: 22 Ocak 2020
https://khgmfinansalanalizdb.saglik.gov.tr/TR,62168/gecici-koruma-kapsamindaki-kisilere-sunulacak-saglik-hizmetleri.html (Erişim;21.02.2020)

Geçici Koruma Kapsamındaki Yabancılara Sağlanacak Sağlık Hizmeti Duyuru. pdf
https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/36140,gecici-koruma-kapsamindaki-yabancilara-saglik-hizmeti-sunumu-duyuru-yazisipdf.pdf?0 ( Erişim;21.02.2020)

Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün “Geçici Koruma Kapsamındaki Yabancılara Sağlanacak Sağlık Hizmeti” konulu yazısı
https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/36139,gecici-koruma-kapsamindaki-yabancilara-saglanacak-saglik-hizmeti-1pdf.pdf?0 (Erişim;21.02.2020)

GSS Primi Borcu Nedeniyle Sağlık Hizmeti Alamayan Kişiler Hakkında Güncelleme Tarihi: 24 Ocak 2020
https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/36191,gss-prim-borcu-nedeniyle-saglik-hizmeti-alamayan-kisilerpdf.pdf?0 (Erişim;21.02.2020)

Değişiklik Tebliği İşlenmiş Güncel 2013 SUT Güncelleme Tarihi: 20 Aralık 2019
https://khgmfinansalanalizdb.saglik.gov.tr/TR,58048/degisiklik-tebligi-islenmis-guncel-2013-sut.html (Erişim;21.02.2020)