Sungkyunkwan Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Gökçe Başbuğ, “Güney Kore, diğer ülkelerde ortalama yüzde 3.5 olan ölüm oranını, yüzde 1’in de altına tutmayı başardı. Başarısının altında, her bireyi ‘dedektif titizliğiyle’ izlemesi, çok yüksek sayıda test uygulaması ve teknolojiyi çok verimli kullanması yatıyor” dedi.

Güney Kore’nin başkenti Seul’deki Sungkyunkwan Üniversitesi SKK İşletme Enstitüsü’nde görevli; çevre, sağlık ve güvenlik yönetimi konularında araştırmaları da olan akademisyen Yrd. Doç. Dr. Gökçe Başbuğ, ülkenin koronavirüsle mücadelesinde gösterdiği başarının sırlarını anlattı.

“Yoğun bir test uygulaması yapılıyor”

Yrd. Doç. Dr. Başbuğ, salgınla mücadelede dünyanın en başarılı ülkesi konumunda olan Güney Kore’nin bunu rakamlarla da gösterdiğini belirterek “Diğer ülkelerde ortalama ölüm oranları yüzde 3.5’lardayken Güney Kore bunu yüzde 1’in altında tutmayı başardı. Bu mücadele stratejisini ‘üç temel üzerine oturttu’ diyebiliriz. Birincisi, yoğun bir test uygulaması yapmalarıydı. İlk vakanın görülmesi ile birlikte hemen test üretimine girişildi. Kısa zamanda da uygulanmaya başlandı. Ayrıca test yapılan bireyler çok sıkı takip edildi. Mesela pozitif çıkan bir bireyin bütün ilişkide bulunduğu bireylere de semptom göstersin, göstermesin test yapıldı” dedi.

“Güney Kore çok şeffaf, bilgileri halkla paylaştılar”

Güney Kore’nin bir dedektif gibi iz sürerek süreci yönettiğini vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Başbuğ, şöyle konuştu: “Örneğin, pozitif çıkan bir hastanın son iki hafta içinde kimlerle görüştüğü isim isim tespit ediliyor, hangi mekanlara gittiği, nerelere uğradığı belirleniyor, o insanlara da test yapılıyor; gittiği mekanlar dezenfekte ediliyor. Seul’ün en turistik diyebileceğimiz bir bölgesi Myeongdong denen bölge. Bizim Sultanahmet’e denk geliyor. Orada pozitif çıkan bir birey, öncesinde bir alışveriş merkezini ziyaret etmiş. Bu çok büyük ve popüler bir alışveriş merkeziydi. O AVM iki gün boyunca kapatılarak tamamen baştan aşağı dezenfekte edildi. İkinci nokta da şeffaflık diyebiliriz. İlk günden beri Güney Kore devleti çok şeffaf oldu. Ne kadar test yapıldı, kaçı pozitif çıktı, kaç kişi öldü, her bir şehir için ayrı ayrı bilgileri halkla paylaştılar. Bu da bir güven ortamı yarattı insanlarda. Bu şeffaflığı öyle bir aşamaya götürdüler ki harita uygulamalarıyla enfekte olmuş bireylerin nerelerde yoğunlaştığını gösterdiler ve insanlar da o uygulamaya bakarak o bölgelerden uzak durmaya çalıştı.”

“Virüsle mücadelede görev tanımları belirlendi”

İşyerlerinde de virüsle mücadelede görev tanımlarının belirlendiğini anlatan Yrd. Doç. Dr. Başbuğ, şu bilgileri verdi: “Yönetim düzeyinde zorunlu tutuldu bu. Günde iki defa çalışanların ateşlerinin ölçülmesi, işyerinin temizliği ve dezenfekte edilmesi ile sorumlular belirlendi. Bir acil eylem planı üretmeleri işyerlerinden. Örneğin bir pozitif vaka ortaya çıktığı zaman, işyerinde hangi adımların atılacağı önceden tek tek belirlendi. Hasta hangi odaya alınacak, kimlerle bağlantıya geçilecek, hangi sağlık kuruluşu aranacak, bu kişinin oraya transferi nasıl sağlanacak ve transferi sağlandıktan sonra o alan nasıl dezenfekte edilecek; bu konularda adım adım plan yapıldı.”

“Duraklar kuruldu: İsteyen herkese virüs testi yapılıyor”

Güney Kore’de testlerin tamamen bedava yapıldığını ve isteyen herkesin test yaptırabildiğini belirten Yrd. Doç. Dr. Başbuğ, sözlerini şöyle noktaladı: “İlk başlarda pozitif bireyleri takip etmek maksadıyla sadece onlara ve temaslılarına yapılıyordu. Daha sonra test üretimi artırıldı ve isteyen herkese, yol üzerinde duraklar kurarak, arabalarının içinde dahi test yapmaya başladılar. Ayrıca kendini iyi hissetmeyen insanların nereye başvuracağı konusunu da baştan çözdüler. Hemen bir telefon hattı kurdular, ‘Kendinizi iyi hissetmiyorsanız bu hattı arayacaksınız, evden dışarı çıkmayacaksınız, biz gelip sizi alacağız’ dediler. Böylece hem insanlara hızlı müdahale edilmiş olundu, hem de başka insanlara bulaştırılmasının da önüne geçildi. Teknoloji çok yoğun bir şekilde kullanıldı. Seyahat yasağı asla koymadılar. Halen İspanya, İtalya, İngiltere gibi salgının yoğun görüldüğü ülkelerden dahi ülkeye gidebiliyorlar. Çin’in Hubei bölgesi hariç, oradan bile Güney Kore’ye gitmek yasak değil. Ancak ülke dışından gelenler şöyle bir prosedürden geçmek zorunda: Havaalanında ateşiniz ölçülüyor. Kalacağınız adres ve iletişim bilgileriniz alınıyor. Aynı zamanda telefonunuza bir uygulama yükleniyor. 14 gün boyunca kendinizi izole etmeniz gerekiyor. Her gün 2 defa ateşinizi ölçüp semptomlarınızı uygulama üzerinden merkeze mesaj olarak gönderiyorsunuz. Ayrıca 14 gün boyunca bu izolasyondan ayrılanların GPS konumu merkeze iletiliyor ve hemen o kişiye gidip müdahale edilebiliyor. Böylece insanların bulundukları yerde kalmaları sağlanıyor.” (DHA)