Virüs kadar zararlıdır yalan yanlış haberler.
Aldatılmanın, kandırılmanın, enayi yerine konmanın yarattığı eziklik neyse de; asıl o haberlere bakıp hayatına yön verdi mi insan… Mesela soğanı kesip salonun orta yerine, yatağın başucuna koyup; virüsün kendisinden uzak duracağını sandı mı, yandı.
Koranası dahil, ne kadar virüs, bakteri varsa sarar her yanını…
Bereket Atakan Foça öncülüğünde kurulan “teyit.org” diye, yalan yanlış haberlerin peşine düşen bir grup iyi insan var artık.
Onlar, palavra düşmanı.
Örnekse, şu soğan yalanı…
Teyit.org’tan Emre Saklıca araştırmış:
“Kesilmemiş soğanın virüs çektiği varsayımı, bilimsel dayanaktan yoksun. Öykünün yalnız Türkiye’de yaygın olmadığı anlaşılabiliyor. Benzer ifadelerle bezeli bir hikaye, Taiwan Fact Checking Center tarafından da ele alınmış. Tek farkı ise o iddianın grip salgını ve 40 milyon kişinin öldüğü vurgusu üzerine kurulu olması. İddia kronik enfeksiyon hastalıklarıyla mücadele eden isimlerden Huang Shize ve Yadong Hastanesi’nden Yang Jiauri’den alınan bilimsel görüşlerle çürütülmüş. Uzmanlar soğanın virüs ve bakteri çekme gibi bir özelliği olmadığını açıklamışlar.”
Sonuçta gerçek şu ki:
“Her odaya bütün soğan koyarak, zavallı sebzenin içerideki bütün virüsleri emmesini bekleyemeyiz. Soğan durduğu yerde bakteri üretmekten başka işe yaramayacaktır. Soğanı yemeğe doğrayalım.”

Çayı için ama çay niyetine!

Çayın da koronavirüsü iyi geldiğine dair hikayeler yazıldı, söylendi.
Ali Osman Arabacı bu konudaki iddia üzerine, gerçeği teyitledi:
“WhatApp’ta dolaşan metnin başında yer alan ifadeye göre, Çinli doktor Wenliang’ın söyledikleri CNN tarafından haberleştirildi. Ancak CNN’in internet sitesinde yapılan aramalarda Wenliang’ın bahsi geçen açıklamaları ya da çayın koronavirüsü iyileştirdiğine dair bir sonuçla karşılaşılmıyor.
Chinadaily isimli bir internet sitesinde yer alan 3 Mart 2020 tarihli habere göre Zhejiang İl Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, çay içmenin Covid-19’a iyi gelebileceğine dair bir araştırma yapmış. Ancak Zhejiang’daki merkez, 26 Şubat 2020’de makaleyi kaldırdığını ve prosedürlerin tam olarak yerine getirilmesinden sonra yayınlanacağını ifade etmiş. İnternette yapılan aramalarda da Çinli doktorların hastalara çay servis ettiklerine dair bir bilgiye rastlanmıyor.”

Palavranın kralı…

Bir de sabık Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek tarafından iyice gazlanan “saç kurutma makinesi ile virüsten korunma” palavrası var.
Palavra çünkü…
Beşire Korkmaz’ın teyitlediğine göre:
“İddia doğru değil. Bir kere videodaki ses İran asıllı oyuncu Golshifteh Farahani’ye ait değil. Saç kurutma makinesinin yeni koronavirüsün (Covid-19) iyileşme süresini kısalttığı ile ilgili de bilimsel kanıt da bulunmuyor.
Dünya Sağlık Örgütü’nün verdiği tavsiyeler arasında böyle bir madde yok. DSÖ el kurutma makinelerinden çıkan sıcak havanın da virüsü öldürmede etkisiz olduğunu ortaya koymuştu. Ayrıca virüsün sıcak ve nemli havaya sahip alanlar da dahil olmak üzere tüm alanlarda yayılabileceği de belirtilmişti. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi de (CDC) sıcaklığın Covid-19’un yayılımını etkileyip etkilemediğinin henüz bilinmediği bilgisini vermiş.”
Yani sonuçta:
“Burnumuza aşağıdan saç kurutma makinesi tutarak yeni koronavirüsün üremesini engelleyemeyiz. Bu sadece mukozaya zarar verir. Saç kurutma makinesini kendi işlevi için kullanıp, banyoda komiklik yapmak istiyorsak şarkı söylemeyi seçelim.”

* * *

Birkaç cümleyle özetlemem gerekirse…
1- Yılandan korkmam yalandan korktuğum kadar.
2- Bir yalanı kırk doğruya saklarlar.
Fakat…
3- Arefe günü yalan söyleyenin, bayram günü yüzü kara çıkar.