ABD’de son üç haftada 17 milyon kişi (işgücünün yüzde 10’u) işsiz kaldı.
Şimdi bizim TÜİK’in bugün açıkladığı Ocak 2020 işsizlik verisini yorumlamamız pek anlamlı değil ama kayda geçsin diye bir şeyler söyleyelim.
Esasında biz bu Covid-19 şokuna üçlü kıskaçta yakalandık.

• Açık vererek gelen Hazine bütçemiz vardı.
• Aralık’tan bu yana döviz rezervi eriyordu.
• İşsizlik yapısal bir sorun olarak yüksek seyrediyor ve bir türlü inmiyordu.

Mart ayıyla beraber Hazine’nin bütçesi ters yüz oldu. Gelirler göçtü. Nisan, Mayıs daha kötü geçebilir. Giderler de artacak. Borçlanma ihtiyacı patlayacak.
Döviz rezervimizi besleyen ihracat gerileyecek, turizm ise durma noktasında geldi.
Diğer yanda toplam istihdamın yüzde 57’sini ve tarım dışı istihdamın ise yüzde 69’unu sağlayan hizmet sektörü çöktü. İster istemez zamanla imalat sanayi de etkilenecek bu şoktan. Mevcut işsizlere yeni işsizler eklendi, eklenecek.
Grafik 2018 yılı başından bu yana ki o zamanlar ekonomik aktivite KGF dopingiyle tepe yapmıştı, hizmet sektöründeki istihdamı mevsim etkisinden arındırılmış olarak gösteriyor.
2018 krizinden sonra istihdam kaybı yaşanıyor. Sonra bu kayıp 2019’un ikinci yarısından itibaren fazlasıyla telafi ediliyor.
Ancak sonra sektörde yorgunluk emareleri baş gösteriyor. Ekim 2019-Ocak 2020 arası üst üste dört ay sektör 37 bin kişilik istihdam kaybı yaşıyor. Varın sizi Mart’ı, Nisan’ı düşünün!

Ocak ayının aylık rakamlarını yorumlayıp konuyu kapatalım. Grafik 2018 başından bu yana iş gücüne katılım oranını mevsim etkisinden arındırılmış olarak gösteriyor.
İşgücüne katılım böyle düşerse işsizlik elbette olduğundan iyi görünür!