TARKEM’in kapitalist kent İzmir’in inşası ve Kemeraltı bölgesindeki soylulaştırma hedefi için attığı adımları, Konak ve Kemeraltı bölgesindeki nüfusun her geçen gün azalmasının TARKEM’in işine nasıl yaradığını “TARKEM’den ‘soylulaştırma’ itirafı: Nüfusun azalması işini nasıl kolaylaştırıyor?” başlıklı yazımızda detaylarıyla açıkladık.

Her fırsatta İzmir’i çok sevdiklerini ve Kemeraltı’nın geleceği için çalıştıklarını dile getiren TARKEM ortaklarının, bu sevgi karşılığında ortaya koydukları katkının bedeli bir hayli düşüktür. Hatta düşük olmaktan öte komiktir, trajikomik…. TARKEM ortakları 26 Kasım 2012 yılında ilk kuruluşunda 20 bin TL gibi cüzi bir miktarla ortaklık yapısını oluşturdu. O dönemde 2 milyon 300 bin TL’lik sermeye TARKEM için yetersizdi ve sürekli yeni sermaye-yeni ortaklar arayışını girildi. 2012 yılında Ege Bölgesi Sanayi Odası’nın (EBSO) kapısı çalınmıştı ancak istenen sonuç alınamamıştı. EBSO, deyim yerindeyse TARKEM’i kapıdan geri çevirmişti…

2016 yılında şirketin sermayesi 10 milyon TL’ye çıkarmak için harekete geçildi. . İzmir Büyükşehir Belediyesi, 20 bin TL karşılığında şirkette yalnızca yüzde  0,86 oranında bir hissesi vardı. Sermeye arttırımına giden TARKEM’e can suyunu elbette ki İzmir Büyükşehir Belediyesi yani kamu kaynakları verdi. 20 bin TL’ye karşılık yüzde 0,86’lık hissesi olan Aziz Kocaoğlu yönetimindeki İzmir Büyükşehir Belediyesi , 3 milyon TL’lik  bir yatırım daha yaparak TARKEM’deki payını yüzde 30’a çıkardı.

Aziz Kocaoğlu’nun eşi Türkegül Kocaoğlu da hissesini artırdı

TARKEM’in sermeye arttırımına gittiği dönemde payını arttıran dikkat çeken isimler de oldu.  İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Aziz Kocaoğlu’nun eşi Türkegül Kocaoğlu’nun yüzde 0,86 oranındaki hissesinin karşılığı olan 86.207.-TL’lık sermaye payı ile şirkete ortak olması sağlandı.

TARKEM’in sermeye arttırımının  yüzde 30’luk kısmının kamu kaynaklarından sağlanması garanti edilirken, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Kocaoğlu’nun eşi Türkegül Kocaoğlu’nun ortak olması sağlanarak itibar kazandırılması hedeflendi. 2016’da hayata geçirilen bu hamle ile İzmir Büyükşehir Belediyesi, belediye bünyesinde zarar eden şirketler listesine kurulduğu tarihten bu yana zarar eden TARKEM’i de eklemiş oldu.

TARKEM ortakları: Zenginler kulübü

Peki, İzmir kamuoyuna makyajlanarak, “Tarihi bölgeyi canlandıracağız bir cazibe merkezi haline getireceğiz” söylemleriyle sunulan TARKEM’in arkasında kimler var? TARKEM, kurucu ortakları ve bugünkü ortakları kimlerde oluşuyor? Ne kadar sermaye ile ortak oldular?  116 kurucu ortağı bulunan TARKEM’in bugünkü Yönetim Kurulu listesi 17 kişiden oluşuyor.

İşte TARKEM’in 17 kişilik Yönetim Kurulu Listesi;

Samim Sivri (Başkan)
Ayşegül Kurtel
Bekir Pakdemirli
Deniz Barçın
Hasan Eke
İlknur Denizli,
Mehmet Salih Özen
Moris Bencuya
Murat Demirer,
Muzaffer Tunçağ
Nesim Bencoya
Perihan İnci
Semih Girgin,
Serdar Dağıstan
Şefika Günseli Ünlütürk
Temel Aycan Şen
Uğur Yüce

TARKEM’in Yönetim Kurulunda dikkat çeken isimler yer alıyor. Siyasetten iş insanlarına, bürokratlardan ticaretle uğraşan tanınmış birçok isim  TARKEM’in yönetim kurulunda.

TARKEM’de bazı ortaklar gizliliğini koruyor

TARKEM’in yönetim kurulundaki isimlerin yanı sıra ortakları da incelemeye  değer. TARKEM 2018 Yılı Faaliyet Raporu’nda yer alan bilgilere göre, şirket 2018 yılı hesap döneminde zarar etti.  TARKEM’in 2018 Yılı Faaliyet Raporu’nda mevcut mevcut sermayenin 25 milyon TL, 162 ortak olduğu belirtilirken, 128’i gerçek kişi 34 ‘ü tüzel kişilerden oluşuyor. Ortaklık yapısında yüzde 61 özel, yüzde 31 İzmir Büyükşehir Belediyesi, yüzde 8’i de Sivil Toplum Kuruluşları olarak aktarılıyor.  Ancak TARKEM tüm bu ortaklarını açıklamaktan kaçınıyor. Belirli tüzel ve tekil kişiler açıklanırken bazı ortakların isimleri hala belirsizliğini koruyor.

İzmir için bir diğer anahtar kelime: Yönetişim

Yönetişim, çok yanlı yönlendirme ve yönetme, birlikte ve etkileşerek ortaklaşa yönetmek demek. Yönetişim, devlet, sivil toplum ve özel sektörlerden oluşur. Elbette aklınıza gelen ilk soru TARKEM ve ‘yönetişim’ kelimesinin nasıl bir ortak yanı olduğu… Bu kadim kentte 10 yılı aşkın süredir oluşturulan bir “İzmir Yönetişim Ağı” var. İzmir’de kamuoyunun şahit olduğu rant projeleri, “sosyal sorumluluk” adı altına makyajlanarak sunulan birçok proje bu yönetişim ağından çıkan projeler.

Peki, kimdir bu “İzmir Yönetişim Ağı’nın”arkasındaki aktörler?  TARKEM ve TARKEM’in ortakları bu ağın neresinde yer alıyor?

Hafızanızı biraz zorlarsanız, TARKEM’in fikir babası olarak ilk yazımızda İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’nun danışmanı Prof. Dr. İlhan Tekeli’nin ismini vermiştik. İşte tam bu noktada devreye yine Prof. Dr. İlhan Tekeli giriyor. Prof. Dr. Tekeli, “Modernite Aşılırken Siyaset” isimli kitabıyla “yönetişim” kavramının adeta öncülüğü yapan isimler arasında yer alıyor.

TARKEM’in kuruluşundaki ortaklara baktığımız zaman ince hesaplarla dokunan çok güçlü bir yapıyı yakından göreceğiz.

• Şirketin İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden gelen başkan danışmanları İlhan Tekeli, Mehmet Emin Dursun Ünal ve Serhan Ada,
• Konak Belediyesi’nden gelen Belediye Başkanı Hakan Tartan,
• CHP’den gelen ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na yakınlığı ile tanınan, daha sonra CHP Tunceli milletvekili olan Gürsel Erol ve İzmir Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği’nin eski başkanı ve eski İzmir milletvekili Mehmet Ali Susam,
• İktidar cephesiyle o tarihlerde, Bekir Pakdemirli,  İzmir Milletvekili İlknur Denizli, Türkiye Futbol Federasyonu eski başkanı mevcut İZTO Başkanı Mahmut Özgener ve Küçükbay Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Küçükbay,
• ENDA Holding A.Ş.’den gelen Ahmet Metin Tarhan, Ahmet Rona Yırcalı, Dalyan Ahmet Ersin, Enis Özsaruhan, Hüseyin Metin Tuncay, Murat Demirer, Önder Dağıstan, Samim Sivri, Şükrü Kayabaşı ve Uğur Yüce olduğu görülecektir.

Yine TARKEM’in kamuoyundaki imajı için adeta şirketin yan kuruluşu olarak kurulan “İzmir Kent Değerlerini Koruma ve Geliştirme Derneği”nin ad ve soyadları aşağıda belirtilen asil ve fahri üyelerini dahil ettiğimizde bu geniş koalisyonun daha da genişleyen güçlü, yenilmez yapısı ortaya çıkıyor:

• Kemeraltı’ndaki Havralar Bölgesi’nde yer alan birçok havranın sahibi olan İzmir Musevi Cemaati’nden Cemaat Başkanı Jak Sigura ve Cemaat Vakfı Başkanı Jak Kaya ile Nesim Bencoya ve Sara Pardo,
• CHP’den İzmir İl Başkan Yardımcısı Ülkümen Rodoplu,
• İzmir Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği temsilcileri….

Bu liste daha çok uzatılabilir elbette… Resmi-özel kurumlarda, holdinglerde, şirketlerde ortak ya da yönetici olup arkasına kamu gücünü alarak görev yapan güçlü insanların rant pastasından bir dilim alabilmek  için yarıştığı yapının adıdır TARKEM.

Bir sonraki bölümde neler var?

• Kayyum idaresindeki TARKEM
• AKP, TARKEM’i nasıl teslim aldı?
• Valilik ve Bakanlık TARKEM’e nasıl ortak oldu?