Çalıştığı cezaevine uyuşturucu madde soktuğu iddiası ile kendisi, aracı ve evinde yapılan aramanın hukuka aykırı ve ölçüsüz olduğunu bu nedenle özel hayata saygı ve konut dokunulmazlığının ihlal edildiğini iddia eden infaz koruma memurunu Anayasa Mahkemesi altı yıl aradan sonra haklı buldu. Hakkını aramak için mücadele eden infaz koruma memuru İlhan Çengel’in ömrü ise bu kararı görmeye yetmedi.

İsimsiz ihbarla başladı

Son yirmi iki yılını Balıkesir Açık Ceza İnfaz Kurumu’nda çalışarak geçiren 28 yıllık memur İlhan Çengel’in hayatı isimsiz bir ihbar mektubu ile karardı. Çalıştığı kurumun müdürünün Çengel’in cezaevinde kalan mahkumlara uyuşturucu madde temin ettiğini belirten isimsiz ihbar bulunduğunu iddia ederek durumu Balıkesir Cumhuriyet Savcılığı’na bildirmesinden sonra soruşturma açıldı. Açılan soruşturmada ifade veren S.A. isimli bir başka infaz koruma memuru da Çengel’in aleyhine ifade verdi.
3 Haziran 2014 günü saat 19.00’da işe gelirken İlhan Çengel’in üzerinde ya da aracında mahkumlara verilmek üzere uyuşturucu madde getireceği yolunca kesin bilgisi olduğunu söyleyen S.A.’nın ifadesi üzerine Balıkesir 2. Sulh Ceza Mahkemesi arama yapılmasına ve suç delillerine el konulmasına karar verdi.

İnsan onuruna yakışmadı

Karar üzerine harekete geçen polis, cezaevi girişinde İlhan Çengeli durdurarak üzerinde ve aracında arama yaptı. Suç unsuruna rastlanmaması üzerine bu kez de polisler Çengel’in evine giderek aramayı sürdürdü. Yapılan aramada evde herhangi bir suç unsuru bulunamadı. Balıkesir Cumhuriyet Başsavcılığı da 11 Haziran 2014’de kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi. Kendisi hakkında yapılan soruşturmanın haksız olduğunu düşünen 28 yıllık infaz koruma memuru İlhan Çengel de hukuka aykırı işlem yapıldığı gerekçesiyle Balıkesir 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde tazminat davası açtı. İşe giderken kurum önünde aracının durdurularak mahpuslar ve meslektaşlarının gözü önünde köpeklerle arama yapıldığını, dana sonra aynı şekilde evinde de arama yapıldığını belirterek işlemin kanunsuz olduğunu öne sürdü.

Oy çokluğu ile ret

Balıkesir 2. Ağır Ceza Mahkemesi 4 Kasım 2014’de tazminat talebinin oy çokluğu ile reddine karar verdi. Mahkeme yapılan işlemin hukuka uygun olduğunu öne sürerken, karara katılmayan ceza mahkemesi üyesi hâkim ise somut delile dayanmayan, içinde makul şüphe barındırmayan ihbar üzerine verilen karar ve yapılan aramaların hukuka ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarına da aykırı olduğu belirtildi.
Ağır Ceza Mahkemesi’nin verdiği karara itiraz eden Çengel’in başvurusu temyiz incelenmesi yapılmak üzere Yargıtay 12 Ceza Dairesi’ne gönderildi. Dosyalı inceleyen Mahkeme, 26 Haziran 2016’da temyiz itirazının reddine ve verilen hükmün onaylanmasına oy çokluğu ile karar verdi. Karşı oy görüşünde ise hiçbir araştırma yapılmadan, başka deliller toplanmadan arama kararı verilmesinin hukuka aykırı ve ölçüsüz olduğu belirtildi.

Annesini ziyaretten dönüyordu

İç hukuk yollarının tükenmesi üzerine 28 yıllık infaz koruma memuru İlhan Çengel, avukatı aracılığı ile 2 Kasım 2016’da Anayasa Mahkemesi’ne hukuka aykırı ve ölçüsüz arama kararı ile özel hayata saygı ve konut dokunulmazlığı haklarının ihlal edildiğini iddia etti. Bir yandan hukuki mücadelesini sürdürerek üzerine atılan lekenin temizlenmesi için uğraşan Çengel, diğer yandan da aile içi sorunlarla uğraşıyordu. Bir süredir hastalığı nedeniyle tedavi gören annesini ziyaret etmek için 9 Mayıs 2017’de özel otomobili Balıkesir’den Bayramiç’e giden Çengel, ziyaret sonrası evine dönmek için aynı gün akşam saatlerinde yola çıktı. Çengel’in kullandığı otomobil Ezine Devlet Hastanesi yakınlarında sürücüsünün direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu devrildi. Kaza sonucu 28 yıllık infaz koruma memuru İlhan Çengel yaşamını yitirdi. 

Ailesi pes etmedi

Üzücü kazada hayatını kaybeden infaz koruma memurunun aile ise pes etmeyerek 11 Temmuz 2017’de Anayasa Mahkemesi’ne başvurarak ve varisleri olarak İlhan Çengel’in bireysel başvurusuna mirasçı sıfatı ile devam etmek istediklerini belirttiler.
Anaya Mahkemesi de dosyayı incelemeye aldı. Yapılan ilk incelemede özel hayata saygı ve konut dokunulmazlığı haklarının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğunu karar veren mahkeme, Adalet Bakanlığı’ndan da savunma istedi. Adalet Bakanlığı ise yaptığı savunmada yapılan işlemlerin hukuka uygun olduğunu iddia etti.
Anayasa Mahkemesi de tamamladığı inceleme sonucunda, özel hayata saygı ve konut dokunulmazlığı hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna oy birliği ile karar verdi. 

Kendisi göremedi ama…

Hakkındaki isimsiz ihbar üzerine açılan soruşturma nedeniyle aracı, evi ve üzerine aranarak gururu kırılan 28 yıllık infaz koruma memuru İlhan Çengel, hukuk mücadelesini sürdürürken geçirdiği trafik kazası sorunu yaşamını yitirse de ailesinin ısrarla çabalarıyla haklı olduğunu Anayasa Mahkemesi kararıyla ispatlamış oldu. Altı yıl içinde yaşanan onca olaydan sonra ortaya çıkan tablo ise, “geç gelen adalet adalet değildir” sözünü anımsattı.