Dünyanın en çok buğday ithal eden ülkesi haline gelen Türkiye’nin buğday aldığı ülkeler arasında artış şampiyonu Yunanistan oldu. Son dönemde dış politikada gergin günler geçirdiğimiz Yunanistan’dan yaptığımız buğday ithalatı 2015’ten bugüne yüzde 632 oranında artış gösterdi.

Makarna ve un üretip ihraç etmek için diye açıklanmaya çalışılan Türkiye’nin buğday ithalatındaki artış, komşu ülkeleri sevindiriyor. Türkiye’nin buğday ithalatının en çok arttığı ülke ise Yunanistan. Son dönemde dış politikada gergin günler geçirdiğimiz Yunanistan’dan yapılan buğday ithalatı 5 yılda 6 kattan fazla arttı.

Sözcü’den Özlem Ermiş Beyhan’ın haberine göre toplam tarım arazisi 2.3 milyon hektar olan Yunanistan, 23 milyon hektar tarım arazisi olan Türkiye’ye buğday ihracatını 2015’ten beri her yıl artırıyor. Yunanistan modern tarıma ve kooperatifçiliğe verdiği önemle buğday verimini sürekli yükseltiyor.

Türkiye’nin ise bu stratejik üründe ithalatı katlanıyor. Yunanistan’ın yanı sıra Letonya’dan yapılan buğday ithalatı son 5 yılda % 599.9, Kazakistan’dan yapılan ithalat % 445.9 arttı. Toplamda Türkiye’nin buğday ithalatı 2015’ten beri ikiye katlanarak 2019’da 2.3 milyar dolarla ülkemizi dünyanın en büyük buğday ithalatçısı yaptı.

Hızla artan buğday ithalatı “Türkiye un ve makarna ihraç ediyor. Üretim için buğday ithal ediyoruz” argümanı ile açıklanmaya çalışılıyor. Tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım bunun doğru açıklama olmadığını, göç ve çiftçinin para kazanamaması nedeniyle buğday ekim alanlarının hızla azaldığını ve Türkiye’de 4 milyon hektar tarım arazisinin halen boş kaldığını söyledi.

Rusya un işine giriyor

Yıldırım, “Korona ile Rusya’nın ihracatını ilk durdurduğu ürün buğday. En çok buğday ithal ettiğimiz ülke olan Rusya un üretimi için yatırıma başladı.

Bu sanayiyi nasıl koruyacağız? İthalata dayalı politikalar Türkiye’nin tarım sektörüne en büyük tehdit” dedi. Yıldırım, pandemi dönemi belirli illere getirilen tohum desteğinin sonbaharda buğdaya getirilmesi ile Türkiye’nin buğday üretiminin önemli oranda artabileceğini belirtti.

Buğdayda doğru bilinen yanlışlar

Tarım yazarı Yıldırım’a buğday ithalatını “savunanların” argümanlarını sorduk:

Yetiştirdiğimiz buğday bize yetiyor. Makarna ve un ihraç etmek için ithal ediyoruz.

1 – Hayır bu çok doğru değil. Son 1.5 yıl buğday ithalatındaki artış ile un-makarna ihracatındaki artış birbirini karşılamıyor. Görünen o ki ithal buğday iç tüketimde de kullanılıyor.

Türkiye’de bir karış toprak bile boş kalmıyor. Çiftçi buğday yerine farklı ürünler ekmeyi tercih ediyor.

2 – Bu kesinlikle yanlış, Türkiye’de bakanlık verilerine göre halen 4 milyon hektar tarım arazisinde ekim yapılmıyor. Buğday ekilen arazi 9.2 milyondan 6.9 milyon hektara geriledi.

Buğdayı üretebileceğimiz alan belli, buğday üretsek diğer ürünleri ithal etmek zorunda kalırız.

3 – Bu da doğru değil. Doğru planlama ile her ürün yetiştirilir. Kaliteyi niye artıramıyoruz. Buğdayın gen merkezi Türkiye.