Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi endeksi Haziran ayında önceki aya göre yüzde 17,6 artarak 108,9 değerini aldı.

Bu artışa rağmen endeks 2019 Haziran değeri 109,1in altında kaldı. 109,1 2019’un aylık en düşük endeks okumasıydı.  Endeks Mart 2020 endeksi 112,4ün de altında…

Grafikte görüldüğü gibi endeks 9 aylık hareketli ortalamasına kadar yükselmiş durumda.  9 aylık ortalama 21 aylığı aşağı kesmiş olduğu için orta vadeli trend aşağı görünüyor.

Temmuz ve sonrasındaki birkaç aylık sanayi üretimi verisinin trendi yeniden yukarı çevirip çeviremeyeceğini merakla bekliyor olacağız.

Haziran ayında sanayide toparlanma genele yayılmış gibi görünse de bazı karışık sinyaller veriyor.

Önce güçlü görünen alt endekslerden başlayalım.  Böyle bir yılın ilk altı ayının sonunda 2019 ortalama endeks değerlerini aşmış sektörlere bakalım:

• Ham petrol ve doğal gaz çıkarımı
• Metal cevheri madenciliği
• Tütün ürünleri imalatı
• Ağaç ve ağaç ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç)
• Kâğıt ve kâğıt ürünleri imalatı
• Temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı
• Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı
• Bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı
• Diğer imalatlar

Şimdi de toparlanma ayı Haziran’da Mayıs’a göre hangi endeksler gerilemiş ona bakalım:

• Kâğıt ve kâğıt ürünleri imalatı
• Bilgisayarların elektronik ve optik ürünlerin imalatı

Yani geçen yılki ortalamalarını aşan iki bu iki sektörde yorgunluk baş göstermiş.

Son olarak 2019 Haziran ayındaki değerinden daha aşağıda olan endekslere göz atalım.  Bunun önemi şurada. 2019 Haziran sanayi üretimi endeksi yılın en düşük okumasıydı!

Ana gruplardan:

• Dayanıklı tüketim malı
• Enerji
• Sermaye malı (hemen hemen aynı)
• Düşük teknoloji
• Orta yüksek teknoloji

Görüldüğü gibi ana grupların çoğunda toparlanma 2019’un en kötü ayını aşabilmiş değil.

Alt endekslerde durum ne ona bakalım:

• Madencilik ve taş ocakçılığı
• Kömür ve linyit çıkarılması
• Metal cevheri madenciliği
• İçeceklerin imalatı
• Giyim eşyaları imalatı
• Deri ve ilgili ürünlerin imalatı
• Kâğıt ve kâğıt ürünleri imalatı
• Kayıtlı medyanın basılması çoğaltılması
• Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı
• Ana metal sanayi
• Motorlu kara taşıtı, treyler yarı treyler imalatı
• Mobilya imalatı
• Elektrik gaz buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı

SONUÇ: 

Önceki aylarda sanayi üretimindeki toparlanmanın asimetrik (sektörden sektöre farklı) ve dengesiz (zikzaklı) olacağını öngörmüştük.  Haziran verilerinde bu öngörüyü revize etmeyi gerektirecek bir eğilim görünmedi.

Geçen yılki ortalamalarını aşan bazı endekslerde görülen yorgunluk işaretlerinin önümüzdeki ay diğer “görece iyi giden” sektörlere bulaşıp bulaşmayacağını izliyor olacağız.