İYİ Partili Aytun Çıray, İzmir’de meydana gelen depremin şiddetinin düşük gösterilmesinin sebebini Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a sordu. Çıray, “Covid verileri gibi depremin şiddeti de gizleniyor mu?, Depremin şiddeti kaç?” sorusuna yanıt istedi.
İYİ Parti İzmir Milletvekili Aytun Çıray, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yanıtlaması istemi ile Meclis Başkanlığı’na soru önergesi verdi. Çıray, İzmir’de meydana gelen depremin şiddetinin televizyon kanallarında olduğundan düşük gösterilmesinin sebebinini sordu.
Çıray, “Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi öğretim üyesi Doç. Dr. Ali Özgün Konca katıldığı bir televizyon programında 6.6 ile 6.9 arasında depremin şiddeti açısından çok büyük farklılık olduğunu açıklamıştır. Yani iki rakam arasındaki fark etkileri açısından dağlar kadar büyüktür” dedi.
Çıray şunları kaydetti:
“Depremin şiddeti kaç?”
- Merkez üssü Ege Denizi’nin Seferihisar açıklarında meydana gelen depremin şiddeti ile ilgili kamuoyunda ortaya çıkan farklılıkların, toplumda bazı soru işaretlerini de beraberinde getirmektedir. Neredeyse tüm haber kanallarında depremin şiddeti Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD)’ın verisi olan 6.6 olarak verilmektedir. Depremin şiddetini Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü 6.9, ABD Jeolojik Araştırmalar Merkezi (USGS) 7.0 ve Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi (ESMC) 7.0 olarak vermiştir. Her kurumun farklı noktalarda istasyonları olduğu ve ölçümlerdeki farklılıkların istasyonların depremin merkezine olan uzaklığından kaynaklandığı bazı yetkililer tarafından belirtilmiş olsa da, üzerinden üç gün geçmiş olmasına rağmen bu farklılığın neden düzeltilmediği açıklanmalıdır.
“Fark dağlar kadar büyük”
- Türkiye’nin deprem konusundaki en yetkin kişileri arasında yer alan Prof. Celal Şengör, Prof. Övgün Ahmet Ercan gibi bilim insanları depremin şiddetinin 6.6 olmadığını, 6.9 – 7.0 arasında gerçekleştiğini çeşitli televizyon kanallarında kamuoyuyla paylaşmış ve düzeltilmesi gerektiğini belirtmişlerdir. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi öğretim üyesi Doç. Dr. Ali Özgün Konca katıldığı bir televizyon programında 6.6 ile 6.9 arasında depremin şiddeti açısından çok büyük farklılık olduğunu açıklamıştır. Yani iki rakam arasındaki fark etkileri açısından dağlar kadar büyüktür. Bu aralıkta 4 katlık bir sismik moment farkı bulunduğunu, yani iki katı kadar alanın iki katı kadar kaymış olduğunu, o nedenle ciddi bir fark olduğunu belirtmiştir. Tüm bu verilere ve uyarılara rağmen televizyon kanallarının depremin şiddetini halen 6.6 olarak vermeye devam etmesi toplumda endişeye yol açmaktadır.
Çıray, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay’a şu soruları yöneltti:
- İzmir ve çevresinde acı etkilerini yaşadığımızı Seferihisar- Sisam adası merkezli depremin büyüklüğünü AFAD Mw 6.6, Kandilli Mw 6.9, Yunanistan ve İspanya Mw 7.0 ve ABD 7.1 olarak tespit etmiştir. Başta Kandilli Rasathanesi gibi çok köklü kuruluşların verileri dikkate alınmayıp neden yalnızca İçişleri Bakanlığı’na bağlı kuruluş olan AFAD’ın verileri geçerli sayılmaktadır?
- Depremin şiddetinin düşük gösterilmesinin bir gerekçesi var mıdır? Var ise bu gerekçeler nelerdir? Bu gerekçeleri kamuoyuyla paylaşmayı düşünüyor musunuz?
- Depremin şiddetinin yerli ve yabancı kuruluşlarca ve saygın bilim insanları tarafından 7.0 olarak belirtilmesine rağmen, haber yayın organlarında neden hala düzeltme yapılmamakta ısrar edilmektedir? Bu konuyla ilgili basın yayın organlarına yapılan bir baskı mı vardır? Var ise bunun gerekçesi nedir?