İzmir Tarihi Liman Kenti’nin UNESCO Dünya Miras Listesi’ne dahil edilmesi için yapılan çalışmalar kapsamında TARKEM şirketi ile Bakanlık arasında imzalanan protokolün detayları ortaya çıktı. ŞPO İzmir şubesinin iptal davası açtığı protokole göre, UNESCO çalışmalarında tüm süreç TARKEM adlı şirkete teslim ediliyor. TARKEM, İBB Meclisi’nden bile daha yetkili kılınırken, İzmirliler ŞPO’nun açtığı davaya müdahil olmak için kampanya başlattı.

Kemeraltı ve çevresini kapsayan İzmir Tarihi Liman Kenti’nin UNESCO Dünya Miras Listesi’ne dahil edilmesi için çalışmalar sürüyor. Yürütülen çalışmalar kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı ile TARKEM arasında sürecin yönetimine dair bir protokol imzalandı. Ancak Bakanlık ile TARKEM arasında imzalanan protokol TMMOB Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi’nin itirazıyla mahkemelik oldu.

ŞPO İzmir şubesi, Bakanlık ile TARKEM şirketi arasında yapılan protokolün mevzuata ve kamu yararına aykırı olduğu gerekçesiyle yürütmeyi durdurma kararı alınması talep etti. Şehir Plancıları, protokolün iptali ve yürütmeyi durdurma kararı alınması için mahkemeye birçok gerekçe sundu.

“Anahtar teslim İzmir”

Mahkeme süreci devam ederken Bakanlık ve TARKEM arasında imzalanan protokolün detayları da ortaya çıktı. Protokolde yer alan bilgilere göre İzmir Tarihi Liman Kenti’nin UNESCO Dünya Miras Listesi’ne dahil edilme adına çalışmaların neredeyse tamamına yakını TARKEM’e teslim ediliyor. Protokolde  “TARKEM’in Görev ve Yükümlülükleri” kısmında özetle şu ifadelere yer veriliyor:

Alan Yönetim Planı çalışmaları kapsamında Uygulama Rehberi ve ilgili Yönetmelik doğrultusunda yürütülecek iş ve işlemlerin koordinasyonunu sağlamak, alan yönetimi sürecindeki sekreterlik ve arşiv hizmetlerini yürütmek ve alan yönetim planı ile getirilen benzeri diğer görevleri gerçekleştirmek amacı ile Alan Yönetimi Ofisini kurmak ve bu ofisin çalışması için gerekli olan personel, araç, gereç, yer temini vb. her türlü ihtiyaçları ile faaliyetlerini sürdürmesi için ihtiyaç duyduğu bütçeyi karşılamak. Danışma Kurulu ile Eşgüdüm ve Denetleme Kurulu’nun sekretarya hizmetlerini sağlamak. Adaylık Dosyasını, Kazı Başkanlığı ve Alan Başkanı ile eşgüdüm içinde,  gerekli tüm ekleri de içerecek şekilde, Uygulama Rehberi’ne uygun olarak hazırlamak. Adaylık dosyasının ve tüm eklerinin İngilizce tercümesini yapmak ve dosyayı tüm ekleriyle birlikte öngörülen teslim tarihinden en geç 30 gün önce, basılı ve dijital ortamda üç takım olarak Bakanlık’a sunmak…

TARKEM, yurttaşların oylarıyla seçilen İBB Meclisi’nden üstün mü?

Bakanlık ve TARKEM arasında imzalanan protokolde yer alan bir madde kamuoyunda tepkilere neden oldu. İmzalanan protokolde, “Eşgüdüm ve Denetleme Kurulunca onaylanarak yürürlüğe giren planın İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisince de onaylanmasını sağlamak” ifadelerine yer verildi.

Protokole göre, İzmir Tarihi Liman Kenti’nin UNESCO Dünya Miras Listesi’ne dahil edilmesi için alan yönetim planı taslağının hazırlanması ve onaylanması görevi TARKEM şirketine veriliyor. TARKEM, planı hazırladıktan sonra İBB Meclisi’ne sunacak ve onay alacak.

Yurttaşların iradesi yok sayılıyor

İzmirlilerin oylarıyla seçilen meclis üyeleri, TARKEM tarafından hazırlanan bir taslağı onaylayacak. Bir ticari şirket eliyle halkın iradesi vesayet altına girecek. Protokoldeki bu madde hukuka, temsili demokrasi anlayışına, devletin temel düzenine aykırı bir hüküm olduğu gerekçesiyle yurttaşların da tepkisini çekti.

TARKEM, şimdiden çıkar sağlamaya başladı

TARKEM adlı şirket, Bakanlık ile imzaladığı protokolden şimdiden çıkar elde etmeye başladı.  Alan başkanı olarak, eski İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürü, TARKEM danışmanı Abdülaziz Ediz atandı. Bir dönem TARKEM danışmanlığını yürüten eski müdür Abdülaziz Ediz Bakanlık tarafından İzmir alan başkanı olarak atanırken, Bakanlık Ediz’e 3 bin TL ile 5 bin TL arasında bir maaş ödeyecek.

Şehir Plancıları: Kamu yararına aykırı

ŞPO İzmir Şubesi, TARKEM’in kâr amacı güden bir kuruluş olduğuna dikkat çekerek, “TARKEM’in yapacağı yatırımın (harcayacağı bütçenin) ilgili işlemlerin kamucu niteliğine zarar vereceği açıktır. Kuruluş mantığı gereği yatırımcı(kar amacı güden) bir şirket yatırımından fazlasını elde etmeyi hedeflemediği yatırımı yapmaz. Bu nedenle Alan Yönetimi Planı sürecine ilişkin yetkilerin kar amacı güden bir şirkete işbirliği protokolü aracılığıyla devredilmesi kamu yararına açıkça aykırıdır” ifadelerine yer verildi.

Yurttaşlar davaya müdahil olacak

Bakanlık ve TARKEM arasındaki protokolün dava süreci devam ederken Kent Stratejileri Merkezi Sözcüsü Ali Rıza Avcan, meslek odaları ve yurttaşların davaya müdahil olması için kampanya başlattı.

Protokolün iptal edilmesi için ŞPO İzmir’in açtığı davaya müdahil olunması yönünde çağrıda bulunan Ali Rıza Avcan, “Bu davada TMMOB Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi’ni yalnız bırakmamayı, oda dışında İzmir’e gönül verip kamu yararı doğrultusunda İzmir’in ortak müştereklerini savunan yurttaşların bu davaya müdahil olması suretiyle davanın toplumsallaştırılmasını öneriyorum” dedi.