Uluslararası Ceza Mahkemesi, İsrail tarafından Filistin topraklarında işlenen suçlar için mahkemenin yargı yetkisinin olduğuna hükmetti.

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) yargıçları, mahkemenin Filistin topraklarında yargı yetkisine sahip olduğuna karar vererek, böyle bir yetkiye sahip olunamayacağı yönünde İsrail’in öne sürdüğü iddiaları reddederek, Filistin’de işlenen savaş suçlarına dair soruşturma açılmasının kapısını açtı.

UCM ilk derece dairesinin verdiği kararda, Gazze, Batı Şeria ve Doğu Kudüs’ün, soruşturmaya dahil edilen Filistin toprakları içerisinde yer aldığı belirtildi.

Filistin de UCM’ye taraf 

Filistin’in Roma Statüsü’ne taraf devlet olduğu ve sınırlarının 1967 yılından bu yana işgal edilen Gazze, Batı Şeria ve Doğu Kudüs’ü de içerdiği ifade edilen kararda, Filistin’in diğer üye ülkeler gibi UCM’ye taraf olduğu vurgulandı.

Mahkemenin yargı yetkisine giren toprakları belirlemeyi amaçladığı kaydedilen kararda, UCM’ye taraf devlet olmak için gerekli şartları yerine getiren Filistin’e diğer üye ülkeler gibi muamele edileceği bildirildi.

Oslo Anlaşması yargı yetkisini engellemiyor 

Kararda, Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkının teyit edildiğine, Oslo müzakerelerinin mahkemenin yargı yetkisini sınırlandırmadığına hükmedildi.

Kararda, Filistin Kurtuluş Örgütü ile İsrail arasında 1993’te yapılan ve karşılıklı tanıma ve barış ilkeleri içeren Oslo Anlaşması’nın Filistin’in topraklarının işgal edilmesi durumunu ve mahkemenin yargı yetkisini engellemediği de vurgulandı.

ABD’den tepki: Kaygılıyız

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, UCM’nin, İsrail’in Filistin topraklarında işlediği savaş suçlarıyla ilgili soruşturma konusunda yetkili olduğu yönündeki karara tepki göstererek, mahkemenin yetkisinin sadece rızası olan ülkelere ve Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyinin talebine münhasır olması gerektiğini iddia etti.

Ne yaşandı?

Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı Fatou Bensouda, 20 Aralık 2019’da İsrail’in Filistin topraklarında işlediği savaş suçlarıyla ilgili ön incelemesini tamamlamıştı.

İsrail’in işlediği savaş suçlarını soruşturmak isteyen Başsavcı Bensouda, soruşturmanın kapsamına giren işgal altındaki topraklarda UCM’nin yargı yetkisi olup olmadığına ilişkin ilk derece dairesinden karar vermesini talep etmişti.

Mahkeme, Filistin, İsrail, ilgili üçüncü ülkeler, sivil toplum kuruluşları ve hukukçulardan ‘Mahkemenin işgal topraklarında yargı yetkisine ilişkin görüş almıştı.

Bensouda, Mahkeme’ye “işgal altındaki toprakların soruşturmaya dahil edilmesi gerektiği” yönünde mütalaada bulunmuştu.