İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, Covid-19 salgınının birinci yıldönümünde, çalışmak zorunda bırakıldığı için koronavirüsten yaşamını yitiren işçilerle ilgili bir rapor hazırladı. Rapora göre 11 Mart 2020’den bu yana Covid-19 nedeniyle en az 861 işçi yaşamını yitirdi.
A3 Haber Merkezi | İSİG Meclisi’nin 11 Mart 2020-11 Mart 2021 arasında Covid-19 nedeniyle yaşamını yitiren işçilerle ilgili raporu kamuoyuyla paylaşıldı. Medyadan, iş güvenliği uzmanlarından, işyeri hekimlerinden, sendikalardan ve meslek odalarından derlenen bilgilere göre hazırlanan rapora göre, salgının başladığı 11 Mart 2020’den bugüne en az 861 işçi, çalışırken Covid-19’a yakalanarak aramızdan ayrıldı.
“Covid-19 Bir İşçi Sınıfı Hastalığıdır” başlıklı rapordan satır başları şöyle:
- Yüzde 34’ünü ulusal basından, yüzde 66’sını işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, sağlık meslek örgütleri, sendikalar, iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri ve yerel basından öğrendiğimiz bilgilere dayanarak tespit ettiğimiz kadarıyla salgının birinci yılında (11 Mart 2020–10 Mart 2021) Covid-19 nedeniyle en az 861 işçi hayatını kaybetti.
- Bu dönemde Covid-19 nedenli işçi ölümleri devlet tarafından açıklanmadı ve doğal olarak ulusal basına da yansımadı. Bu yüzden ilk defa bir raporumuzda ulusal basına yansıyan işçi ölümleri tespit edebildiğimiz işçi ölümlerinin üçte biri kadardır. Sağlık örgütlerinin (özellikle TTB’nin) çabaları sayesinde bilinen ölümlerin çoğunluğunu oluşturan sağlık emekçilerinin ölüm sayısını öğrenebildik. Ek olarak özellikle sendikalar, işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, yerel basın, memleket dernekleri diğer bilgi kaynaklarımızı oluşturdu.
- Ancak yine de elimizdeki bilgiler oldukça yetersiz. Örneğin neredeyse bildiğimiz göçmen işçi ölümü yok. Oysa çalışan nüfusun neredeyse yüzde 10’una yakını göçmen. Yine bildiğimiz hiç çiftçi ölümü yok. Yine bazı şehirlerden hiçbir bilgiye ulaşamadık. Diğer yandan ulaşabildiğimiz bilgilere bakınca faal çalışanlar ve bir önceki emekçi kuşağı (emekliler) Covid-19 nedenli ölümlerin yüzde 95’inden fazlasını oluşturuyor.
- Salgının birinci yılında Covid-19 nedenli iş cinayetlerinin aylara göre dağılımı şöyle: 2020 yılında Mart ayının son yirmi gününde en az 14 işçi, Nisan ayında en az 104 işçi, Mayıs ayında en az 29 işçi, Haziran ayında en az 13 işçi, Temmuz ayında en az 16 işçi, Ağustos ayında en az 57 işçi, Eylül ayında en az 52 işçi, Ekim ayında en az 53 işçi, Kasım ayında en az 162 işçi, Aralık ayında en az 242 işçi, 2021 yılında Ocak ayında en az 80 işçi, Şubat ayında en az 35 işçi ve Mart ayının ilk on gününde en az 4 işçi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.
- Salgının birinci yılında Covid-19 nedenli iş cinayetlerinin istihdam dağılımına baktığımızda 724 ücretli ve 137 kendi nam ve hesabına çalışan hayatını kaybetti. Yani ölenlerin yüzde 84’ünü ücretliler yüzde 16’sını ise kendi nam ve hesabına çalışanlar oluşturuyor.
- Salgının birinci yılında Covid-19 nedenli iş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımı şöyle: Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 367 emekçi; Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 228 emekçi; Belediye, Genel İşler işkolunda 71 işçi; Savunma, Güvenlik işkolunda 45 işçi; Metal işkolunda 29 işçi; Tekstil, Deri işkolunda 28 işçi; Taşımacılık işkolunda 20 işçi; Konaklama, Eğlence işkolunda 15 işçi; Tarım, Orman işkolunda 8 işçi; Petro-Kimya, Lastik işkolunda 7 işçi; Banka, Finans, Sigorta işkolunda 7 işçi; Enerji işkolunda 6 işçi; Basın, Gazetecilik işkolunda 5 işçi; İnşaat, Yol işkolunda 5 işçi; Gıda, Şeker işkolunda 4 işçi; Ağaç, Kâğıt işkolunda 3 işçi; İletişim işkolunda 3 işçi; Çimento, Toprak, Cam işkolunda 3 işçi; Madencilik işkolunda 2 işçi; Elimizdeki veriler ışığında çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz 5 işçi hayatını kaybetti.
- Not: TTB ile farklı sağlık emekçisi ölümü açıklıyoruz. Bunun nedeni ölümlerde çalıştıkları işkollarını baz almamız. 367 sağlık emekçisinin yanında başka işkollarında kaybettiğimiz 6 sağlık emekçisi arkadaşımız daha var. Yine faal çalışanları baz aldığımız için kayıtlarımızda emekli olan sağlıkçılar yok.
- Salgının birinci yılında Covid-19 nedenli iş cinayetlerinin cinsiyetlere göre dağılımı şöyle: 71 kadın işçi ve 790 erkek işçi hayatını kaybetti…
- Salgının birinci yılında Covid-19 nedenli iş cinayetlerinin yaş gruplarına göre dağılımı şöyle: 18-27 yaş arası 9 işçi, 28-50 yaş arası 315 işçi, 51-64 yaş arası 411 işçi, 65 yaş ve üstü 100 işçi, Yaşını bilmediğimiz 26 işçi hayatını kaybetti.
- Salgının birinci yılında Covid-19 nedenli ölenlerin 94’ü (yüzde 10,91) sendikalı işçi, 767’si ise (yüzde 89,09) sendikasız. Sendikalı işçiler tarım, gıda, kimya, tekstil, iletişim, büro, eğitim, ticaret, cam, metal, inşaat, taşımacılık, sağlık, güvenlik ve belediye işkollarında çalışıyordu.
- Salgının birinci yılında Covid-19 nedenli iş cinayetlerinin şehirlere göre dağılımı: 178 ölüm İstanbul’da; 42 ölüm Ankara’da; 41 ölüm İzmir’de; 38 ölüm Kocaeli’de; 33 ölüm Bursa’da; 30’ar ölüm Diyarbakır ve Mersin’de; 28 ölüm Hatay’da; 25’er ölüm Gaziantep ve Kayseri’de; 24 ölüm Konya’da; 23 ölüm Manisa’da; 19 ölüm Aydın’da; 18 ölüm Denizli’de; 17 ölüm Şanlıurfa’da; 16’şar ölüm Adana ve Samsun’da; 12 ölüm Kahramanmaraş’ta; 11’er ölüm Osmaniye ve Sakarya’da; 10’ar ölüm Antalya ve Tekirdağ’da; 9’ar ölüm Erzurum ve Trabzon’da; 8’er ölüm Malatya ve Zonguldak’ta; 7’şer ölüm Balıkesir, Elazığ, Isparta, Kütahya, Ordu ve Van’da; 6’şar ölüm Çankırı, Edirne ve Muğla’da; 5’er ölüm Afyon, Çorum, Düzce, Eskişehir, Giresun, Kastamonu, Kırıkkale, Nevşehir ve Tokat’ta; 4’er ölüm Ağrı, Bingöl ve Mardin’de; 3’er ölüm Bolu, Karaman, Kırklareli, Rize, Sivas ve Uşak’ta; 2’şer ölüm Adıyaman, Aksaray, Amasya, Burdur, Iğdır, Karabük, Kilis, Sinop, Yalova ve Yozgat’ta; 1’er ölüm Artvin, Batman, Bayburt, Bilecik, Bitlis, Erzincan, Gümüşhane, Hakkari, Kırşehir, Niğde ve Siirt’te; 4 ölüm Yurtdışında meydana geldi. Ardahan, Bartın, Çanakkale, Kars, Muş, Şırnak ve Tunceli’de Covid-19 nedenli işçi ölümü tespit edemedik.
