Patronların silahı Kod-29: 2020 yılında 176 bin 662 işçi kovuldu
Pandemi döneminde getirilen işten çıkarma yasağı kağıt üzerinde kaldı. SGK verilerine göre geçen yıl Kod-29’la 177 bin işçi işten çıkartıldı.
DİSK-AR tarafından iletilen soruya Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından verilen yanıt, Kod-29 kıyımını ortaya koydu. DİSK-AR tarafından CİMER başvurusu ile SGK’dan elde edilen verilere göre 2020 yılında 34 bin 145 kadın ve 142 bin 517 erkek işçi olmak üzere toplam 176 bin 662 işçi Kod-29 gerekçe gösterilerek işten çıkarıldı.
Ayda 14 bin kişi işten çıkartıldı
SGK işten çıkarma veya ayrılma kodlarına ilişkin verileri yayımlamıyor. CİMER üzerinden elde edilen veri ise Kod-29 bahanesiyle günde 491, ayda 14 bin 772 bin kişinin işten çıkartıldığını ortaya koydu.
Kod-29’la tazminat da ödenmiyor
Kod-29 ile işten çıkarılan işçiler kıdem tazminatı ve ihbar öneli/tazminatı alamıyorlar. Ayrıca Kod-29’dan çıkarılan işçiler İşsizlik Sigortası Fonu’ndan işsizlik ödeneğinden yararlanamıyor.
DİSK-AR konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “İşverenlerin uzun yıllardır, işçilerin kıdem ve ihbar tazminatı haklarını gasp etmek için başvurdukları bu yöntem, Covid-19 döneminde uygulanan işten çıkarma yasağını delmek için de kötüye kullanılıyor. İş Kanunu’nun 25-II maddesi işten çıkarma yasağının istisnalarından birini oluşturuyor” eleştirisinde bulundu.
Kod-29 nedir?
Türk iş yasalarına işveren, iş akdini feshettiği işçiler için Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirim yapıyor.
Bunu yaparken işçiyi hangi gerekçe ile işten çıkardığını bir kod numarasıyla işaretliyor. 29 numaralı kod da bu kodlardan biri.
29 kodu, “İşveren tarafından ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranış nedeni ile iş akdinin feshi” anlamına geliyor.
Bir işverenin, işçisini bu kod ile işten çıkarabilmesi için 4857 İş Kanunu’nun ilgili bendi kapsamındaki fiillerden birini işlemesi gerekiyor.
Kod-29’la işten çıkarılmanın sonuçları neler?
Kod 29 ile işten çıkarılan çalışanlar; kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı haklardan faydalanamıyor. Ayrıca işçi, işsizlik ödeneği de alamıyor.
Zira, Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), ödenek için başvuru yapan işssiz kişinin işten ayrılış bildirgesindeki kod numarasına bakıyor ve burada Kod 29 varsa işsizlik maaşı ödemiyor.
İçeriği nedeniyle kod ile işten çıkarılan bir kişi, yeni bir iş ararken de fazladan sorun yaşayabiliyor.
