Reuters, bir Taliban sözcüsünün, ABD’yle geçen yıl varılan asker çekme anlaşması çerçevesinde Türkiye’nin de askerlerini çekmesi gerektiğini söylediğini ve böylece Ankara’nın ABD öncülüğündeki NATO güçlerinin çekilmesinin ardından Kabil Havaalanı’nın güvenliğini sağlama önerisini reddettiğini duyurdu.

Reuters’ın haberine göre, telefon mesajı aracılığıyla Türkiye’nin önerisi sorulan Taliban’ın Doha’daki sözcüsü Suheyl Shaheen, Türk askerlerinin çekilmesi gerektiğini belirtti. Shaheen Reuters’a verdiği yanıtta “Türkiye son 20 yılda NATO güçlerinin bir parçasıydı, bu nedenle ABD’yle 29 Şubat 2020’de imzaladığımız anlaşma uyarınca çekilmeliler” dedi.

Shaheen ayrıca “Diğer taraftan Türkiye büyük bir İslam ülkesi. Afganistan’ın tarihi bağları var. Gelecekte yeni bir İslami hükümet kurulduğunda onlarla yakın ve iyi ilişkiler içinde olmayı umuyoruz” diye konuştu.

Reuters, Taliban’ın Türkiye’nin önerisini reddetmesinin, topyekun bir savaşın Kabil’i tehdit etmesi durumunda Kabil’de misyonları bulunan ülkelerin ve örgütlerin personellerini nasıl güvenli bir şekilde tahliye edebilecekleri konusunda ciddi soru işaretleri yarattığı yorumunu da yaptı.

Ajans, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve ABD’li mevkidaşı Lloyd Austin’in Perşembe günü bir telefon görüşmesi yaptıklarını açıkladı.

Milli Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Olumlu geçen görüşmede, NATO Zirvesi öncesi bölgesel ve ikili savunma ve güvenlik konularında görüş alışverişinde bulunulmuştur” denildi.

Pentagon’un açıklamasında da “bölgesel ve ikili ilişkilerin” görüşüldüğü kaydedildi, özel olarak Afganistan’dan bahsedilmedi.

Türkiye ne önermişti?

Savunma Bakanı Hulusi Akar, “siyasi, mali ve lojistik destek” karşılığında Türk ordusunun Kabil’deki Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı’nda güvenliği saylayabileceğini söylemiş ve bu konuda Amerikalı yetkililerle görüştüklerini bildirmişti.

TRT Haber’e konuşan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da, teklifle ilgili, “Bunları müttefiklerle, ABD’yle, diğer ülkelerle ve NATO’yla görüşüyoruz. Türkiye’nin önerisi, NATO çatısı altında olmasa bile, NATO ve önemli ülkelerin desteğiyle bazı ülkeler bu sorumluluğu üstlenebilir” demişti.

ABD, 29 Şubat 2020’de Katar’ın başkenti Doha’da Taliban ile anlaşma yapmış ve anlaşma gereğince 1 Mayıs’ta Afganistan’daki askerlerinin tamamını çekeceğini taahhüt etmişti.

20 Ocak 2021’de görevi devralan ABD Başkanı Joe Biden 1 Mayıs’ta tamamen çekilmenin mümkün olmadığını açıklamış daha sonra ise 11 Eylül’ün yıl dönümüne kadar ülkedeki tüm Amerikan askerlerinin çekilmesi talimatını vermişti.