Federal Almanya kitle partilerinin resmen sandığa gömüldüğü bir seçim yaşadı. Bu yeni durum, koalisyon pazarlıklarını tersine çeviriyor. Siyaset kitabı, Almanya’da artık eskisi gibi soldan sağa değil, sağdan sola doğru mu okunacak? Kazananlar bekleyiş içinde, kaybedenlerde ise iç cepheleşmeler çoktan başlamış görülüyor. Yeni Posta’dan Işın Ertürk, bu konuları  yıllardır Frankfurt’ta gazetecilik yapan Osman Çutsay’la konuştu… 

Avrupa’nın en büyük ekonomik ve siyasi gücü Federal Almanya’da genel seçimlerin ardından hükümet pazarlıkları başladı. Bu seçimlerde, Alman siyasetinin alıştığı kitle partileri sandığa gömüldü. Yeni siyasal yerleşikliğin, partileri ve kurumları nasıl etkileyeceğini kimse bilmiyor.

Geçmişte kitle partileri küçük ortağı belirlerdi, şimdilerde ise, en azından 26 Eylül’den beri, küçük partiler arası pazarlıkların ve o pazarlıklarda alınacak kararların hükümet başkanını, yani büyük ortağı belirleyeceği bir döneme girildi.

İki liberal parti Yeşiller ile FDP, koalisyon görüşmelerine başladı bile. İbre, hükümetin başına SPD ve Olaf Scholz’un getirileceği yönünde. Armen Laschet’in ise başbakanlığı alamaması halinde siyasi yaşamının biteceğini savununların sayısı yüksek.

Her ne kadar “Farklarımızı değil, ortak yanlarımızı masaya koyalım” deseler de, kararın kolay alınabileceğini Berlin’de kimse düşünmüyor. Federal Almanya aylarca yeni hükümeti de bekleyebilir ve Angela Merkel başbakanlık yapmaya devam edebilir. Bu sürenin uzunluğu hakkında kimsenin bir fikri yok. En azından genel seçimlerin üzerinden geçen üç günün ertesinde, şimdilik yok.

Hükümet pazarlıklarında “bizim gibileri” ilgilendiren yanlar neler? Berlin’de neler oluyor ve sahnedeki çekişmeler Almanya’nın yoksullarını oluşturan Türkiye kökenli 3 milyonu aşkın insanın ve Ankara’nın hesaplarını nasıl etkileyecek?

Ayrıca: Parça parça olma yolunda hızla ilerleyen AB’yi neler bekliyor? Amerikan dünyası gerilerken Çin ve Rusya faktörlerini, Avrupa’nın hegemonu konumundaki bir ülke, Federal Almanya nasıl değerlendirebilir?

İşte Işın Ertürk’ün soruları, Osman Çutsay’ın yanıtları: