Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı resmi verilerine göre ekonomik yoksunluk nedeniyle korunmaya, yardıma muhtaç çocuk ve ihtiyaç sahibi aile sayısı son yıllarda hızla artıyor. Bu artışın en önemli nedenleri işsizlik, yoksulluk ve gelir dağılımındaki eşitsizlikler… Dr. Ergün Demir ve Dr. Güray Kılıç’ın resmi kaynaklara dayanarak kaleme aldığı analizi sunuyoruz.

Dr. Ergün Demir – Dr. Güray Kılıç | 9 milyon öğrencinin 2 milyonu şartlı eğitim yardımı ile okula gitmektedir.

Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2020/2021 eğitim kurumlarının kademelere göre öğrenci sayısı istatistiklerine göre Türkiye’de toplam ilkokul (resmi) öğrenci sayısı 5 milyon 59 bin 79 iken ortaokul (resmi) 4 milyon 772 bin 725’dir. Türkiye’de toplam ilkokul ve ortaokul (resmi) öğrenci sayısı 9 milyon 831 bin 804’tür. Bu öğrencilerin 2 milyon 128 bin 750’si şartlı eğitim yardımıyla okula gitmektedir.

Şartlı Eğitim Yardımı (ŞEY) nedir?

Sosyal güvencesi olmayan ve 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Teşvik Kanunu kapsamında ihtiyaç sahibi olan ailelere, çocukların örgün eğitime devam etmeleri ve okulun açık olduğu aylarda bir ay içerisinde dört günden fazla devamsızlık yapmamaları şartıyla yapılan yardımlardır. Ödemeler her ay için hesaplanıp iki ayda bir yapılmaktadır.

Şartlı eğitim ardımı kapsamında 2021 yılında 2 milyon 128 bin 750 öğrenci faydalanmıştır.

Çocuklar, verilen aylık 55-90 TL ile okula nasıl gidebilsin, beslenebilsin ve okul ihtiyaçlarını karşılayabilsin?

Sosyal güvencesi olmayan, fakr-u zaruret içinde ve muhtaç durumda bulunan, temel ihtiyaçlarını karşılayamayan ve hayatını sürdürmekte güçlük çeken ailelerin çocuklarının eğitime devam etmeleri için

• İlköğretim erkek öğrenci aylık 55 TL, kız öğrenci aylık 60 TL
• Ortaöğretim erkek öğrenci aylık 70 TL, kız öğrenci aylık 90 TL tutarında ödeme yapılmaktadır.

Bu yardımların yapılması önemli ve kıymetli ancak yetersizdir. Bir öğrenci ayda 55-90 TL ile nasıl okula gidebilsin, beslenebilsin ve okul ihtiyaçlarını karşılayabilsin.

Toplum sağlığı açısından, fakir ve muhtaç durumda bulunan ailelere çocuklarını okula göndermeleri için yapılan şartlı eğitim yardımı ödeme tutarının artırılması gerekmektedir. Bu konu sadece iktidarın değil muhalefet partilerinin de gündeminde olması gerekmektedir.

Beslenme yetersizliği ile karşılaşan çocuklar bir taraftan açlığa karşı uyum göstermeye çalışıp, özellikle büyümesini yavaşlatırken, diğer taraftan bedensel güçsüzlük nedeniyle birçok enfeksiyon hastalığına yakalanma riski taşır.

Sonuç olarak…

• Yoksulluk ile eğitim ve sağlık, birbirlerini doğrudan ve dolaylı olarak etkilemekte ve yoksulluk en fazla çocukları, kadınları, yaşlıları ve özürlüleri sosyal dışlanma riski ile karşı karşıya bırakmaktadır.
• Sosyal yardımlardan yararlanan kişi sayısında ve sosyal yardım program harcamalarında son yıllardaki artışın en önemli nedenleri arasında işsizlik, yoksulluk, eğitim ve sağlık hakkına erişimde yaşanan sorunlar ve gelir eşitsizliğinin yattığı görülmektedir.
• Ekonomik yoksunluğu, gelir dağılımındaki eşitsizliği ve işsizliği üreten sistemin bunlara çare bulması beklenemez. Yoksulluğun minimalize edilmesi gelir dağılımındaki eşitsizliğin ortadan kaldırılması ve kaynakların eşit dağılımının sağlanması ile mümkündür.
• Sosyal güvencesi olmayan, fakir ve muhtaç durumda bulunan ailelere çocuklarını okula göndermeleri için yapılan şartlı eğitim yardımı önemli, kıymetli olup ancak yetersizdir. Toplum sağlığı açısından yapılan ödeme tutarının artırılması gerekmektedir.
• Çocukları yoksulluktan koruyacak etkili önlemleri alamazsak, toplum olarak çocukların gözlerindeki ışığın sönmesinin utancını da taşımak zorunda kalırız.

Kaynaklar:

-Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı 2021 Yılı Faaliyet Raporu. Rakamlarla Türkiye’de Sosyal Yardım.2021 S132-133.

-Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2020/2021 eğitim kurumlarının kademelere göre öğrenci sayısı. Özet tablolar genel tablo.

-http://sgb.meb.gov.tr/www/icerik_goruntule.php?KNO=424