Rusya’nın doğalgaz ihracat tekeli Gazprom sevkiyatı rubleyle ödemedikleri gerekçesiyle Polonya ve Bulgaristan’a doğalgaz akışını kesti.

Bu hamlenin, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle Batılı ülkelerin uyguladığı yaptırımlara bugüne kadar verdiği en sert karşılık olduğu düşünülüyor.

Avrupa’nın en büyük doğalgaz tedarikçisi Rusya’nın, 24 Şubat’ta başlattığı işgalden bu yana doğalgaz sevkiyatlarını kestiği ilk iki ülke Polonya ve Bulgaristan, Gazprom’un sevkiyatları durdurarak doğalgaz tedarik sözleşmelerini ihlal ettiğini belirtti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, daha önce ‘dostane olmayan’ ülkelerin satın aldıkları Rus doğalgazının bedelini dolar yerine rubleyle ödemesini istemişti.

Polonya’ysa birçok kez bu şartı reddetmiş ve yıl sonunda bitecek sözleşmeyi yenilememek üzere hazırlığa başlamıştı. Polonya’nın tükettiği gazın yarısını Rusya sağlıyor.

Avrupa Birliği Gaz İletim Sistemi Operatörleri Ağı (ENTSOG) verileri gün içerisinde Polonya ve Bulgaristan’a gönderilen doğalgazın kısa bir süreliğine durmasının ardından yeniden devam ettiğini göstermişti.

Avrupa Birliği ve NATO üyesi olan Polonya ve Bulgaristan, daha önce Rusya’nın bugün doğalgaz arzını keseceğini belirtmişti.

Polonya’nın PGNiG şirketi Gazprom’un gaz sevkiyatını durdurduğunu doğruladı ancak kendi müşterilerine doğalgaz tedarik etmeye devam ettiğini açıkladı.

Gazprom ayrıca Polonya ve Bulgaristan’dan geçen boru hatları üzerinden Almanya, Macaristan ve Sırbistan’a sevk edilen doğalgazın sözleşmelere aykırı olarak çekilmesi halinde bu ülkelere gönderilen doğalgazı keseceği konusunda uyardı.

AB’den Rusya’ya şantaj suçlaması

Avrupa Birliği (AB), Rusya’nın Polonya ve Bulgaristan’a doğalgaz sevkiyatını kesmesini ‘haksız ve kabul edilemez’ buldu ve şantaj olarak nitelendirdi.

Rusya’nın doğalgaz ihracat tekeli Gazprom, sevkiyatı rubleyle ödemedikleri gerekçesiyle Polonya ve Bulgaristan’a doğalgaz akışını kesti. Bu hamle, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle Batılı ülkelerin uyguladığı yaptırımlara bugüne kadar verdiği en sert karşılık olduğu değerlendiriliyor.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Rusya’nın doğalgazı bir şantaj aracı olarak kullandığını belirterek, bunun ‘haksız ve kabul edilemez’ olduğunu söyledi. Rusya’nın güvenilmez bir doğalgaz tedarikçisi olduğunu bir kez daha ortaya koyduğunu ifade eden Von der Leyen, “Bu senaryoya karşı hazırlıklıyız” dedi. Von der Leyen, AB üyesi bütün ülkelerle yakın temas halinde olduklarını, alternatif teslimatlar ve mümkün olan en iyi depolama seviyelerini sağlamak için çalıştıklarını kaydetti. Von der Leyen, AB ülkelerinin bu duruma ortak müdahale planı hazırladıklarını belirtti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 23 Mart’ta doğalgaz ödemelerinde rubleye geçme planını duyurmuştu. Putin’in 31 Mart’ta imzaladığı kararnameyle yürürlüğe giren yeni sisteme göre, Rus gazı alan ülkelerin, Gazprombank’tan hesap açması gerekiyor. Bu bankaya ödemeler daha sonra Moskova borsasında rubleye çevriliyor. Putin, ülkeler yeni sistemi kabul etmezse gaz sözleşmelerinin durdurulacağını söylemişti.