Almanya’da “olgu denetçisi” iddiası ile, “bağımsızlık”, “araştırmacı gazetecilik”, “mali kaynaklar konusunda şeffaflık” ilkelerini savunan Correctiv’in gayet kuşkulu finans kaynakları olduğu ileri sürüldü. Almanya’nın entelektüel çevrelerde etkili muhalif sitelerinden NachDenkSeiten tarafından büyüteç altına alınan Corrective’in kuşkulu finans kaynakları analizi Yeni Posta’da Türkçe olarak sunuldu.

Yeni Posta | Gazeteci Can Dündar’ın da bir Türkçe ve Almanca sosyal medya haber platformu olan #ÖZGÜRÜZ projesi ile içinde olduğu Correctiv’in ana finansman kaynaklarını Alman eleştirel haber-analiz portalı “NachDenkSeiten”dan Florian Warweg büyüteç altına aldı.

Almanya’nın özellikle aydın çevrelerde etkili muhalif sitelerinden NachDenkSeiten, ayrıntılı analizinde Correctiv’in hiç de sanıldığı gibi bağımsız olmadığını belgeledi. Yapılan dökümde “gerçeğin peşindeki” araştırma gazeteci ekibinin finansmanını Almanya’da Facebook gerçekleştirdiğine dikkat çekildi.

Ayrıntılı dökümde şu saptamalara yer verildi:

Correctiv Ocak 2014’te kuruldu. 3 milyon avroluk başlangıç ​​finansmanı, Alman milyarder ve uluslararası medya grubu WAZ’ın (2013’ten beri “Funken-Mediengruppe”) hissedarı Anneliese Brost tarafından kurulan Brost Vakfı tarafından sağlandı. Correctiv sitesinde açık bir şekilde şöyle deniyor: ”Brost Vakfı’nın ilk desteği olmadan Correctiv olmazdı.”

Böylece “Bağımsız araştırma merkezinin” temel finansmanının, en etkili ve büyük Alman medya gruplarından biri tarafından en azından dolaylı olarak desteklenen bir vakıf tarafından sağlandığı belirtilmiş oluyor.

Soros da Açık Toplum Vakfı ile destekliyor

NachDenkSeiten’ın haber-analizine göre Brost Vakfı yalnızca ilk finansmanı sağlamakla kalmamış, 2018’de bu WAZ yayıncısı, Correctiv’e açık ara en büyük bağışçı olmuş (450 bin avro), ardından Google’ın “Dijital Haber İnovasyon Fonu” (DNI) ve ABD oligarkı George Soros’un Açık Toplum Vakfı “bağımsız Sorrectiv’i” desteklemiş.

Bu noktaya kadar, birçok multimilyarder ve onların vakıfları, Correctiv’in çalışmalarının büyük bir bölümünü finanse ettiği açıklık kazanıyor.

Ebay kurucusu Omidyar en büyük sponsor

Gazeteci Florian Warweg’in araştırmalarına göre, 2018’den itibaren ise sahneye yeni bir oyuncu ve ana finansör giriyor. ABD’li multimilyarder ve eBay’in kurucusu Pierre Omidyar ve onun vakfı “Omidyar Network”, şimdi 640 bin avronun üzerinde bağışla Correctiv’in ana sponsoru.

Gerçi dökümlerde Correctiv’in 2020 ve 2021’de Luminate-Omidyar Network’ten 400 bin avrodan fazla transfer yapıldığı bildiriliyor, ancak Luminate-Omidyar, web sitelerinde 2020’de Correctiv’e bir milyon dolar aktardıklarını açıklıyo. Geri kalanı Correctiv’in 2021 için “şeffaf” listesinde rezerve ediliyor.

Ayrıntılı dökümde, 2022’de Correctiv’in, Omidyar ağından yalnızca mart ayına kadar (Mart 2022 itibariyle) 636.331,94 avro alacağına dikkat çekiliyor. Correctiv’in Omidyar ağına olan finansal bağımlılığı hakkında fikir edinmek için bir sonraki en yüksek bağış miktarına bakıldığında bunun sadece 60 bin avro olduğu, onun da Alman girişimci ailesi Schmidt-Ruthenbeck tarafından kurulan Mercator Vakfı’ndan geldiği gözleniyor. Bu bağımsız Mercator da, Metro AG’nin yüzde 15,77 payı bulunan hissedarı.

Omidyar grubu, Rusya karşıtı TV kanalını fonluyor

Omidyar grubu, dünya çapında yüzlerce STK’nın yanı sıra açıkça Rusya karşıtı Ukraynalı TV kanalı “hromadskeTV” de dahil olmak üzere çeşitli medya platformlarına fon sağlayan bir yatırım aracı olarak hareket ediyor.

Bu arada eBay kurucusunun “Omidyar Ağı”na ek olarak, Luminate ve Demokrasi Fonu vakıflarını da kurmış olması dikkat çekiyor. Luminate, kendisine daha “liberal-ilerici” bir görünüm verirken, “Demokrasi Fonu” siyasi madalyonun diğer tarafına hizmet ediyor ve ABD’li neo-muhafazakârların kahramanı Bill Kristols ve “Demokrasiyi Birlikte Savunmak” adlı projesini destekliyor.

Cem Özdemir ve Annelana Baerbock

Omidyar ayrıca, her ikisi de Yeşillerden olan Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock ve Tarım Bakanı Cem Özdemir gibi Alman federal bakanlarını desteklemiş “Demokrasi Fonu” aracılığıyla transatlantik Alman Marshall Fonu’nun ortak finansmanını da sağlıyor.

Luminate’in ortak veritabanı sayfasındaki bir araştırma, Omidyar’ın dünyadaki hemen hemen her bağış temelli “gerçek kontrol” kuruluşu da dahil olmak üzere 633 sivil toplum kuruluşunu yalnızca bu vakıf aracılığıyla finanse ettiğini ortaya koyuyor.

Wikipedia da uyarmış

Alman dijital ansiklopedi platformu “Wikipedia” dahi Omidyar ve ağı hakkındaki makalede MPN-News tarafından Omidyar’ın bir değerlendirmesine atıfta bulunuyor: “Omidyar, Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Kalkınma Ajansı’ndan (USAID) Ulusal Demokrasi Vakfı’na (NED) kadar ABD yumuşak gücünün liderleriyle yakın bir şekilde çalışıyor ve dünyanın dört bir yanındaki ülkelerde bilgi savaşı tarzı projeler için kolaylaştırıcı olarak görev yapıyor.”

ABD’li milyarderler ve Facebook’tan sağlanan fonlar

Correctiv, web sitesinde “olguları denetleme” üzerinde çalışırken ve sürekli olarak “bağımsızlığı” vurgularken, “araştırma merkezinin” temsilcileri, adı geçen finansörler göz önüne alındığında, doğrudan birçok soruyu da beraberinde getiriyor.

Correctiv’in “Faktenchecker” (Olguları Denetçisi) ekibinin başındaki isim Alice Echtermann, muhafazakâr Hıristiyan Demokrat Birlik ( CDU) partisine bağlı Konrad-Adenauer Vakfı (KAS) tarafından Nisan 2021’de düzenlenen bir etkinlikte, moderatörün araştırma platformunun finanse edilmesinin Correctiv için bir sorun olup olmadığı sorusuna şu şaşırtıcı yanıtı verdi: “Hmm, bu tür finansman bağımsızlık eksikliğinin bir işareti olarak görülmek isteniyorsa, elbette buna karşı pek az şey çıkarabiliriz.”

Echtermann’ın aynı KAS toplahtısında Facebook’tan alınan desteğin yüksekliği hakkında bilgi verip veremeyeceği ile ilgili soruyu neden yanıtlayamayacağını “Hayır, bilgi veremem. İznem yok. Facebook ile bir görüş birliğimiz var, buna göre anlaşmanın ayrıntıları hakkında konuşamayız” ifadeleriyle anlatmaya çalışıyor. NachDenkSiten araştırmacısını, bu ifadelerin sosyal medyada yer aldığına dikkat çekiyor.

Correctiv’in sertifikası ve arkadaki asıl sponsorlar

Correctiv, “çok ünlü bir kuruluş” ve “dezenformasyon araştırmalarında dünya lideri” olan “olgu denetçilerine” göre ”Bağımsız Uluslararası Gerçek Kontrol Ağı” (IFCN) tarafından verilen sertifikadan gururla bahseder.

IFCN, St. Petersburg’daki (Florida’daki) Poynter Enstitüsü ile bağlantılı. Peki IFCN’yi ve dünya çapında “onay mührü” veren ve alçakgönüllülükle kendilerini “gazetecilikte küresel liderler” olarak tanımlayan sözde “ünlü” Poynter Enstitüsü’nü kim finanse ediyor?

Omidyar Ağı ile bağlantılı Luminate Vakfı ve Demokrasi Fonu’nun yanı sıra aynı adı taşıyan ABD’li multimilyarder Charles Koch Vakfı da ana sponsorlardan biri olarak öne çıkıyor. O ve (ölen) kardeşi David, aynı zamanda Amerikan Çay Partisi hareketinin bilinen en büyük destekçileri. ABD’li oligark George Soros da Açık Toplum Vakfı aracılığıyla sponsor olarak hareket ediyor.

IFCN ve Poynter Enstitüsü’nün diğer sponsorları, açıkça ABD dış politikasının yarı-hükümet kolu olarak düşünülen ve örneğin Venezuela ve Fransa gibi ülkelerdeki sağ muhalefete büyük ölçüde etkide bulunduğu gibi diğer ülkelerin içişlerine de müdahale eden Ulusal Demokrasi Vakfı (NED) gibi bağımsız kuruluşlar.

Amerikan oligarkları yerine ya Rus oligarkları arkada olsaydı?

ABD Temsilciler Meclisi üyesi olan Ron Paul, NED’in faaliyetlerini şu sözlerle yorumluyor: “NED’in yabancı ülkelerde yaptığı şey ABD’de yasadışı olur. (…) ABD’nin yabancı ülkelerdeki seçimleri manipüle etmesinin demokrasiyi teşvik edeceğini iddia etmek Orwellcidir. Çinliler bazı Çin yanlısı politikacıları desteklemek için milyonlarca dolar verse Amerikalılar nasıl tepki verirdi? Bu “demokratik bir gelişme” mi olur?”

Nachdenkseiten işte bu soruyu Correctiv’in durumuna şöyle uyarlıyor: “Omidyar gibi ABD oligarkları yerine Rus oligarkları, düzeltici araştırma ve gerçek kontrol ağını milyonlarla finanse etseydi, medya ve federal hükümet nasıl tepki verirdi?”