Emlakçılar, evini ya da işyerini kiraya verecek mülk sahiplerinin son dönemde tahliye taahhüdü istemeye başladığını belirtiyor. Peki tahliye taahhüdü hangi durumlarda geçerli olur ve verilmesi sonrasında neler yaşanır?
Konut krizi nedeniyle ev sahipleri ve kiracılar arasındaki kira tespit ve kiracı tahliye davalarının sayısı hızla artarken, hukukçular, istinaf ve Yargıtay süreleri de dikkate alınınca davaların dört yıla kadar yayılabileceğini söylüyor.
Davaların açılmasında en temel neden ev sahiplerinin kiraya yasal oranın üstünde zam yapmak istemesi. Yasal olarak ev sahipleri her yıl sözleşme sonunda enflasyon oranları dikkate alınarak belirlenen bir oranda zam yapabiliyor. Bunun üstünde zam talep eden ev sahipleri kiracısına kabul ettiremeyince mahkemenin yolunu tutuyor. Ayrıca ev sahipleri kontratın beşinci senesi dolduğunda kira tespit davası açabiliyor.
Hürriyet’ten Gülistan Alagöz’ün haberine göre son aylardaki işlemlerin büyük bölümünde ‘taahhüt olmazsa kiraya vermem’ şartı koşuluyor. Kiracılar da ev bulmakta zorlandığı için mecbur kalıp imzalıyor.
Taahhüt hangi durumlarda geçerli?
- Tahliye taahhüdü kira sözleşmesiyle aynı gün imzalanırsa bu hatalı kabul ediliyor. Emsal davalarda bu durumda kiracının baskı altında olduğu, sözleşme yapmak için mecburen imzaladığı görüşü kabul görüyor.
- Bunu bilenler mal sahiplerinin kimi zaman kiracıya ‘boş belge’ imzalattığı belirtiliyor. Ancak uzmanlar taahhüt sözleşmesinin tarihi ve evin tahliye tarihi yazıldıktan sonra imza atılması gerektiğini söylüyor. Kiracı ‘boş’ taahhütname vermişse tarihin sonra doldurulmuş olmasının hukuken belgeyi geçersiz kılmadığı ve mülk sahibinin tahliye isteyebileceği belirtiliyor.
- Tahliye taahhüdünün noterde hazırlanması şart değil.
- Tahliye taahhüdü sözleşmeyi imzalayan kişi tarafından imzalanmalı.
- Eğer aile konutuysa söz konusu taahhüdü eşlerin ikisi de imzalamalı. Sözleşmenin ortak hazırlandığı durumlarda taahhüdün de ortak imzalanmış olması gerekir.
Taahhüt imzalayan kiracının başına neler gelebilir?
- Tahliye taahhüdünde bir cezai şart olup olmadığı kontrol edilmeli. Sözleşme şartlara uygun yapıldıysa kiracı cezayı ödemek zorunda kalıyor.
- Kiracı sözleşme günü tahliye taahhüdü imzalanmaya zorlandıysa ya da boş bir evraka imza attığını sonradan anladıysa, noterden buna ilişkin ihtar çekebilir.
- Ev sahibi usulüne uygun bir taahhüdü kullanıp icra yoluyla tahliye edebilir. Ev sahibi bu durumda taahhüt edilen tahliye tarihinden itibaren bir ay içinde icra dairesine başvurabiliyor. Kiracıya da tebligat gidiyor.
- Kiracının bu durumda evi veya işyerini tahliye etmesi ya da haklı gerekçeyle itiraz etmesi gerekiyor. Haklı taraf dava sonucunda belirlenebiliyor.
- Tahliye kararı alınırsa icra dairesince daire boşaltılıyor. Dosyaya işlenen taşınma masraflarını da kiracı ödüyor. Uzmanlar kesinleşen tahliye kararı varsa kiracının kendi imkânlarıyla daireyi boşaltmasını öneriyor.