Kolombiya’da Cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci turunu eski gerilla hareketinin üyesi solcu aday Gustavo Petro kazandı.

Ülkenin ilk sol hükümetini kuracak olan Petro, seçimin Kolombiya halkı için bir sevinç günü olduğunu söyledi ve ülkesine gerçek bir değişim getireceği yönünde söz verdi.

Sağcı popülist rakibi Rodolof Hernandez’i mağlup eden Petro, seçimde oyların yüzde 50,5’ini almayı başardı.

BBC Türkçe’nin derlediği habere göre başkent Bogota’da destekçilerine seslenen Petro, zaferinin ülke tarihinde mezhepçilik ve hoşgörüsüzlükten uzaklaştığı yeni bir dönemin başlangıcı olduğunu belirtti ve “Bugün sokakların ve meydanların günüdür” dedi.

Petro’nun başkan yardımcısı ve eski bir temizlikçi olan Francia Marquez ise ülkede bu görevi üstlenecek ilk siyahi kadın olacak.

62 yaşında olan ve Bagota’nın eski belediye başkanı olan Gustavo Petro, yoksulluk, şiddet, kentlerdeki suç oranları ve yolsuzluk karşısında umut veren lider olarak seçmenin karşısına çıkmıştı.

Kolombiya, geleneksel olarak sağcı siyasetçilerce yönetilen bir ülke.

50 milyon nüfuslu ülkenin yüzde 40’ı yoksulluk sınırı altında yaşıyor. Dünya Bankası’na göre, Kolombiya eşitsizliklerin en yüksek seviyede yaşandığı ülkeler arasında.

Siyasi rakipleri ise eski bir marksist gerilla mensubu olan Petro’nun Venezuela ve bölgedeki diğer sol yönetimlerle ilişkileri güçlendirmesinden korkuyor.

Güney Amerika ülkelerinden tebrik

Son seçimlerde Arjantin, Peru, Şili, Meksika, Bolivya ve Honduras’ta da sol adaylar iktidarı devraldı. Petro’nun zaferi, bu ülkelerde de sevinçle karşılandı.

Arjantin Devlet Başkanı Alberto Fernandez Twitter’da yaptığı paylaşımda, “Demokrasiyi tasdik eder nitelikte olan zaferiniz, kardeş halklar arasında azami dayanışma talep ettiğimiz bu zamanda bütünleşmiş bir Latin Amerika’ya giden yolu garanti ediyor” dedi.

Bu yılın başlarında seçilen Şili Devlet Başkanı Gabriel Boric de Petro’nun zaferini “Latin Amerika için bir sevinç” diye tanımladı. Sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımda Boric, “Hızla değişen dünyanın zorluklarında kıtamızın birliği için birlikte çalışacağız” diye yazdı.

Peru’da Devlet Başkanı Pedro Castillo, müttefikiyle birlikte çalışmak için sabırsızlandığını söyledi ve “Halklarımız için kolektif, sosyal ve bölgesel bütünleşmeyi amaçlayan ortak bir duyguyla birleştik” dedi.

Bolivya Devlet Başkanı Luis Arce, “Latin Amerika entegrasyonu güçleniyor” yorumunda bulundu.

Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador, Kolombiya’da 1948’deki seçimlerde solcu devlet başkanı adayı Jorge Eliecer Gaitan’ın suikast sonucunda ölüdürülmesine atıfta bulunarak, Petro’nun başarısının siyasi suikastların nadir olmadığı bir ülkede yaraları iyileştirebileceğini söyledi: “Zafer, bu lanetin sonu ve kardeş ve onurlu halkın uyanışı olabilir.”

Gustavo Petro kimdir?

1960’ta doğan Gustavo Petro’nu ailesi  1970’lerde daha iyi bir gelecek için başkent Bogotá’nın kuzeyindeki Zipaquirá’ya göç etti. 17 yaşındayken devrimci bir gerilla örgütü olan 19 Nisan Hareketi’ne (M-19) katıldı. 1985’te yasadışı olarak silah bulundurmak nedeniyle tutuklandı ve 18 ay hapis cezasına mahkum oldu. Universidad Externado de Colombia’dan ekonomi bölümünden mezun oldu, Universidad Javeriana’da ekonomi dakında master derecesi aldı. Belçika ve İspanya’da doktora çalışması yaptı.

M-19 Hareketinin dağılmasından sonra aralarında Petro’nun da olduğu bazı eski üyeler M-19 Demokratik İttifakı adlı bir siyasi parti kurdular. M-19,1991’deki Kolombiya Temsilciler Meclisi seçimlerinde Cundinamarca’dan hatırı sayılı sayıda temsilcilik kazandı. Petro da aynı seçimde ilk kez Temsilciler Meclisi’ne seçildi.

2002’de diğer eski M-19 üyeleri ve meslektaşı Antonio Navarro Wolff birlikte kurdukları Vía Alterna üyesi olarak Bogotá’dan Temsilciler Meclisi’ne seçildi. 2003 yılında Vía Alterna üyesi olarak Frente Social y Político ile birlikte Bağımsız Demokratik Kutup (Polo Democrático Independiente, (PDI),) adlı seçim ittifakını oluşturdu. Bu ittifak 2005’te Alternativa Democrática’nın da katılımıyla daha fazla sol görüşlü figürün katıldığı Alternatif Demokratik Kutup adını aldı.

2006 Kolombiya parlamento seçimlerinde ikinci en yüksek oyu aldı. Senatör olarak Álvaro Uribe hükümetine karşı sert bir muhalefet yürüttü.

2008’de, 2010 yılında yapılacak başkanlık seçimleriyle ilgilendiğini açıkladı. Alternatif Demokratik Kutup’un ön seçimlerinde Carlos Gaviria’yı yenerek ittifakın başkanlık seçimlerindeki adayı oldu. 30 Mayıs 2010 tarihinde yapılan seçimlerde Petro, 1,331,267 oy ve yüzde 9.1 oy oranıyla dördüncü oldu.

30 Ekim 2011’de yapılan Bogotá belediye başkanlığı seçimlerinde yüzde 32 oy oranıyla başkan seçildi. 1 Ocak 2012’de belediye başkanlığı görevine başladı. Görevi sırasında muhalefet partileri tarafından başlatılan azil kampanyasıyla karşı karşıya kaldı. Yasal sürecin başlatılabilmesi için gerekli imza sayısına ulaşılmasıyla, yasaların öngördüğü şeklide, 9 Aralık 2013’te genel müfettiş Alejandro Ordóñez Maldonado tarafından görevinden uzaklaştırıldı ve 15 yıl boyunca siyasi faaliyetlerden men edildi. Müfetttişin kararı tartışmalı, siyasi ve demokratik olmadığı gerekçesiyle Petro lehine bir dizi protestoya neden oldu.

Amerika Kıtası İnsan Hakları Komisyonu, Genel Müfettiş Ordoñez tarafından uygulanan yaptırımı askıya alan bir ihtiyati tedbir kararı verilmesine rağmen, Başkan Juan Manuel Santos görevden almayı onayladı ve Petro 19 Mart 2014’te görevden alındı.

Başkan Santos tarafından Belediye Başkanlığı görevinde vekaleten Çalışma Bakanı Rafael Pardo atadı. 19 Nisan 2014’te, Bogota Yüksek Mahkemesi’nden bir sulh yargıcı, başkana Amerika Kıtası İnsan Hakları Komisyonu tarafından belirlenen tavsiyelere uymasını emretti. Petro, 23 Nisan 2014’te belediye başkanı olarak görevine iade edildi ve görev süresini tamamladı.

2018 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde tekrar aday olan Petro, seçimin ilk turunu ikinci sırada tamamlayarak ikinci tura kaldı. İkinci turda Petro oyların yüzde 41,8’ini alırken, merkez sağ rakibi Iván Duque oyların yüzde 54’ünü alarak seçimi kazandı.

2022 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yüzde 50.5 oyla cumhurbaşkanı seçildi.