Tahıl koridorunda imzalar Cumhurbaşkanı Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Guterres’in katılımıyla atıldı.
Tahıl ürünlerinin Ukrayna limanlarından sevkiyatına ilişkin belge, AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın himayelerinde, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM arasında imzalandı. Anlaşmaya Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Ukrayna Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov imzalarını attı.
İmza töreni BM Genel Sekreteri Guterres’in konuşmasıyla başladı. Guterres’in ardından Erdoğan açıklamalarda bulundu.
Törende konuşan Erdoğan, “Gemilerin çıkışından güvenli bir şekilde intikaline ve varacağı limana ulaşmasına kadar tüm süreçler üzerinde mutabakat tesis edildi” dedi. Öte yandan denetimlerin İstanbul’da yapılacağını belirten Erdoğan, “Bu son derece önemli planın icrası ve denetimi, İstanbul’da kurulacak müşterek koordinasyon merkezi tarafından gerçekleştirilecektir” diye konuştu.
BM Genel Sekreteri Guterres, törenin başında “Guterres açıklamasında, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür ederek “Bugün Karadeniz’de bir ışık var, umut ışığı, rahatlama ışığı. Sizin arabulucuğunuz olmazsa olmaz bir görev gördü. Rusya ve Ukrayna temsilcilerine tüm engelleri aştınız, yeni bir girişimin önünü açtınız. Bu dünyanın yararına bir anlaşmadır” mesajını verdi.
“Buradaki kararlılık önemli”
Guterres’in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
- Türkiye Cumhuriyeti’ne Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’a çok teşekkür ederim, bu süreç sizin ısrarınızla oldu. Herkesin faydası olacak bu girişimin önünü açtınız, bu dünyanın her kesimine odaklanıyor. Bu anlaşma aslında dünya için imzalanıyor. Küresel gıda ağındaki açığın azalması sağlanacak, gıda fiyatlarının düşmesini sağlayacak.
- Sayın Zelenski ve Putin ile görüşerek çözüm bulmaya çalışıyoruz. Küresel dünya gıda krizinin çözümü için dünyanın buna ihtiyacı var ve Türkiye’nin burada kritik bir önemi var. Karadeniz’deki geçişin sağlanması için bugün buradayız. İki tarafın da bu kanlı çatışmaya girdiği noktada artık sona gelinmesi gerektiğini düşünüyorum. Karadeniz’deki bu umut ışığı çok parlak, bu umut ışığı insanların çektiğini sorunların sonuna gelinmesini sağlasın.
Erdoğan: Yoğun bir süreç yürüttük
Guterres sonrası sözü alan Erdoğan “Medeniyetlerin ve kıtaların buluşma noktası İstanbul’a hoş geldiniz. Mart’ta yaptığımız toplantının ardından tekrar bir aradayız. Siz değerli dostlarımızı bir başka tarihi günde misafir etmekten memnuniyet duyuyorum. Küresel gıda krizinin çözümünde büyük rol oynayacak girişime vesile olmanın haklı gururunu yaşıyoruz. Tüm dünyada milyarlarca insanı bekleyen açlık tehlikesinin önünün alınmasına katkı sağlayacağız” dedi.
Küresel gıda krizinin çözümünde büyük rol oynayacak girişime vesile olmaktan dolayı büyük bir gurur duyduklarını belirten Erdoğan, “Bugün mutabakata varılan metinle Afrika’dan Ortadoğu’ya, Amerika’dan Asya’ya tüm dünyada milyarlarca insanı bekleyen açlık tehlikesinin önünün alınmasına birlikte katık sağlayacağız. Tarım ve gıda ürünlerinde dünya arz güvenliği temini pek çok bakımdan önemli. Bu adımla yaşanan sıcak hava dalgası ve kuraklığı sebep olacağı verim kaybının yol açacağı muhtemel ilave fiyat artışlarının önüne geçilecektir. Küresel sorun haline gelen gıda enflasyonunun kontrolüne yardımcı olacaktır. Ukrayna depolarında bekleyen tahılın Karadeniz üzerinden ihracı için Ukrayna ve Rusya makamları ile ve BM yetkilileri ile yoğun bir süreç yürüttük. Rus ve Ukrayna mevkidaşlarımızla temas halinde olduk. Her iki ülkenin bu hassas süreç ile ilgili beklenti ve endişelerinin giderilmesi için kapsamlı müzakereler gerçekleştirdik. BM Genel Sekreteri Sayın Guterres ve ekibinin ilk taslağını hazırladıkları plana verdikleri katkılar takdire şayan. Sayın Putin ve Sayın Zelenski’ye sergiledikleri liderlikten dolayı teşekkür ediyorum” ifadelerini kullandı.
Karadeniz’de gemi trafiğinin önümüzdeki günlerde başlayacağını vurgulayan Erdoğan, “Gemi trafiği ile Karadeniz’den dünyanın birçok ülkesine yeni bir nefes borusu açmış olacağız. Gemilerin çıkışından intikaline kadar tüm süreçler üzerinde mutabakat tesis edildi. Bu planın icrası ve denetimi İstanbul’da kurulacak müşterek koordinasyon merkezi tarafından gerçekleştirilecek. Planın başarı ile uygulanmasında uluslararası toplumun desteği büyük önem taşıyor” ifadelerini kullandı.
“Savaşın bir an önce sona ermesini arzu ediyoruz”
Rusya ve Ukrayna arasında 4 ay önce İstanbul’da gerçekleştirilen müzakereleri hatırlatan Erdoğan, şöyle devam etti:
- Ev sahipliğimizde yapılan müzakerelerde mesafe kat etmiş, savaşın sona ereceğine dair ümitler yeşermişti. Maalesef o toplantı sonrası meydana gelen gelişmeler çatışmaları körükledi. Başından beri bu savaşın kazananı olmayacağını, sadece tarafların değil tüm dünyanın kayba uğrayacağını ifade ediyoruz. Yaklaşık 5 aydır aralıksız devam eden çatışmalar ve bunun küresel etkileri ne yazık ki bu öngörümüzü doğruluyor. Silahların susması uzadıkça ekonomik maliyetlerin yanı sıra insani kayıplar da artıyor. Savaş sadece tarafları sadece bölge ülkelerini değil dünyanın en ücra köşesindekiler dahil tüm insanları olumsuz etkiliyor.
- Bu gidişatın mukadder olmadığına da inanıyoruz. Masumların hayatına mal olan bu çatışmaların bir an önce sona ermesini arzu ediyoruz. Adil bir barışın kaybedeninin olmayacağı hepimizin malumudur. Bugün Rusya ve Ukrayna tarafı ile İstanbul’da atmakta olduğumuz bu müşterek adımın barışa yönelik umutları canlandıracak yeni bir dönüm noktası olmasını canı gönülden diliyorum. Arazideki gelişmeler ne yönde seyrederse seyretsin savaş nihayetinde müzakere masasında sonlanacaktır. Tesis ettiğimiz bu dostane ve barışçıl atmosferin savaşın sonlandırılmasına yönelik adımlara tahvil edilmesi, tüm insanlığın yararınadır. Medeniyet anlayışımızın bize yüklediği sorumluluğun bilinciyle hareke etmeyi sürdüreceğiz. Bölgemizde sulh hakim olana kadar komşuluk hukukumuzun gereğini yerine getirmeye devam edeceğiz.
Erdoğan’ın konuşmasının ardından Tahıl Koridoru Anlaşması’na ilişkin taraflar arasında imzalar atıldı.