Gerilim büyüyor: Çin, Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyaretini “güçlü bir şekilde” kınadı
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaretini kınadı. ABD’nin Çin Büyükelçisi Nicholas Burns, Çin Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı. Çin resmi haber ajansı Xinhua’ya göre, Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Xie Feng, görüşmede ziyareti “güçlü bir şekilde” kınadı.
Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Bakan Vang, Pelosi’nin Çin’in tüm uyarı ve protestoları rağmen gerçekleştirdiği ziyaretin, Çin’in egemenliğini kötü niyetle ihlal eden bilinçli bir siyasi provokasyon olduğunu savundu.
Ziyaretin Çin halkında öfkeye yol açtığını vurgulayan Vang, “(Pelosi’nin ziyareti) Bir kez daha kanıtlıyor ki, bazı ABD’li politikacılar Çin-ABD ilişkilerinde sorunları yaratan, ABD ise Tayvan Boğazı’ndaki barışın ve bölgesel istikrarın en büyük yok edicisi haline gelmiştir” dedi.
Vang, “Tek Çin” ilkesinin uluslararası ilişkileri yöneten temel normu ve İkinci Dünya Savaşı sonrası uluslararası düzenin ana unsurlarından biri olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti: “ABD, Çin’in yeniden birleşmesini engellemeyi aklından dahi geçirmemeli. Tayvan Çin’in parçasıdır, Çin’in yeniden bütünleşmesi zamanın eğilimi ve tarihin varacağı kaçınılmaz sonuçtur. Çin, Tayvan’ın bağımsızlığını savunan güçlere ve dış müdahalelere asla ödün vermeyecektir.”
Tayvan sorunun Çin’in zayıf ve kargaşa içinde olduğu bir dönemin ürünü olduğu ve ulusal canlanmayla birlikte sona ereceğini ifade eden Vang, “ABD, Tayvan’ın bağımsızlığını savunan güçleri ne kadar desteklerse desteklesin, çabası boşuna olacaktır. Başka ülkelerin iç işlerine karışmasının meşum kayıtlarına daha fazla sayfa eklemekten başka işe yaramayacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Çin Dışişleri Bakanlığı, dün gece Pelosi’nin uçağının Tayvan’a inmesinin hemen ardından yaptığı açıklamada, ziyareti kınadığını bildirmişti.
Nisan’da planlanan ziyaret iptal edilmişti
82 yaşındaki Pelosi’nin nisanda Tayvan’a yapmayı planladığı ziyaret, Covid-19’a yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaretinin “tek Çin” ilkesinin tanımladığı “kırmızı çizginin aşılması” anlamına geleceği uyarısında bulunmuştu.
Pelosi, 25 yıl aradan sonra Ada’yı ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı oldu. Daha önce 1997’de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan’ı ziyaret etmişti.
Çin, ABD’nin büyükelçisini çağırarak Pelosi’nin Tayvan ziyaretine tepkisini aktardı
Çin, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaret etmesinin ardından ABD’nin Pekin Büyükelçisi Nicholas Burns’u bakanlığa çağırarak ziyareti protesto etti.
Çin ajansı Xinhua’nın haberine göre, Dışişleri Bakan Yardımcısı Şie Fıng, dün gece Büyükelçi Burns’ü acilen bakanlığa çağırarak ziyaretin “tek Çin” ilkesini ve ABD-Çin ilişkilerinin temelini oluşturan Üç Ortak Bildiri’deki taahhütleri ihlal ettiğini belirtti.
Ziyaretin Çin-ABD ilişkilerinin siyasi yapısına büyük zarar verdiği, Çin’in egemenliğini ve toprak bütünlüğünü zedelediğini, Tayvan Boğazı’ndaki barış ve istikrarın zeminini aşındırdığını ve Tayvan’ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçı güçlere yanlış mesaj verdiğini ifade eden Şie, “Bu davranış, son derece kötü niyetlidir ve sonuçları çok ciddi olacaktır. ABD hükümeti bundan sorumlu tutulmalıdır” dedi.
ABD’ye, “Tayvan kartını oynamaktan”, Tayvan’ı Çin’i çevrelemek için kullanmaktan ve Çin’in iç işlerine karışmaktan vazgeçme çağrısı yapan Şie, “Tayvan, Çin’in Tayvan’ıdır ve sonunda ana karanın kucağına dönecektir. Çin halkı hayaletlerden, baskıdan ve kötülükten korkmaz” ifadelerini kullandı.
Tayvan ve Çin arasında askeri gerilim arttı
Çin, Pelosi’nin ziyareti öncesi Tayvan Boğazı’na savaş uçakları gönderdi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Salı günü yaptığı açıklamada ordunun ‘yüksek alarm’ seviyesinde olduğunu belirtmişti.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu Perşembe ve Pazar günleri arasında 4 gün boyunca devam edecek askeri tatbikat düzenleyecek.
Bölgede Amerikan savaş uçakları da bulunuyor.
Tayvan ise Çin’in askeri tatbikat planını kınadı. Savunma Bakanlığı Çin’in olası sınır ihlallerine karşılık verileceğini açıkladı.
Çin yanlısı küçük bir grup da protesto için Pelosi’nin Taipei’de kalması beklenen otelin önünde bir araya geldi.
Pekin, Çarşamba günü ayrıca Tayvan’a yönelik yeni ihracat yasakları açıkladı. Tayvan’dan limon, iki çeşit balık ve kum ithalatı yasaklandı.
Tayvan, ihracatının yüzde 30’una yakınını en büyük ticaret ortağı olan Çin ile gerçekleştiriyor.
Çin Tayvan’ı ayrı bir ülke olarak tanımıyor ve parçası olarak görüyor.
