Erdoğan: Avrupa’da orman varlığını en çok artıran ülke olduk

AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “Orman varlığımızı 23 milyon hektara çıkararak Avrupa’da orman varlığını en çok artıran ülke olduk” dedi.

AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin Avrupa’da orman varlığını en çok artıran ülke olduğunu savundu ve 81 ilde 81 milyon metrekare millet bahçesi kurma hedefinin sürdüğünü söyledi. Orman mühendislerinin ve akademisyenlerin hazırladığı raporda ise, Türkiye’de ağaçlandırma ortalamasının AKP iktidarından önceki döneme göre yaklaşık yarıya düştüğü tespiti yer alıyor.

Anadolu Ajansı Çevre Forumu’na video mesaj ile katılan Erdoğan, “Türkiye yenilenebilir enerjide Avrupa’da 5’inci dünyada ise 12’nci sıraya yükseldi. Bu başarıyı, yenilenebilir enerji seviyemizi toplam enerji seviyemizin yüzde 55’ine ulaştırarak elde ettik. Orman varlığımızı 23 milyon hektara çıkararak Avrupa’da orman varlığını en çok artıran ülke olduk. 81 ilde 81 milyon metrekare millet bahçesi kurma hedefimize kesintisiz bir şekilde devam ediyoruz” dedi.

Erdoğan şöyle devam etti:

• “İnsanı yaşat ki devlet yaşasın anlayışımız, çevrenin korunmasını da içeren geniş bir yaklaşımı ifade ediyor. Esasen biz çevreyi, yani tabiatı Allah’ın eseri ve emaneti olarak görüyoruz. Tüm insanların ortak hayat alanı olan çevreyi korumanın bir lütuf değil, bir yükümlülük olduğuna inanıyoruz. Sera gazı emisyonu bakımından tarihi sorumluluğumuz yüzde 1’in altında olmasına rağmen iklim ve çevre sorunlarıyla mücadele ana gündem maddelerimiz arasında yer alıyor.
• Ülkemizin ilk yerli otomobili TOGG’u tamamen elektrikli olarak tasarlarken de çevreye olan sorumluluğumuzun bilinciyle hareket ettik. Geçtiğimiz yıl Paris İklim Anlaşmasını meclisimizde onaylayarak iklim değişikliğiyle mücadelemizde önemli bir ivme yakaladık. Bu konudaki nihai hedefimiz olan 2053 yılında net sıfır emisyona ulaşmak için gerekli tüm adımları atmayı sürdüreceğiz.”

Türkiye Ormancılığı 2022 Raporu

Ormancılar Derneği’nin ‘Türkiye Ormancılığı 2022’ raporunda ise Türkiye’de ormansızlaşmanın, orman kaybının hızla arttığı bilgisi yer alıyor. Editörlüğünü Prof. Dr. Erdoğan Atmış’ın yaptığı rapor, 11 akademisyen, iki uzman tarafından kaleme alındı. Rapordaki tespitler şöyle:

• “Resmi verilere göre  ülke ormanları 1970’li yıllardan beri artış eğilimindedir. Bu artışın tek nedeni mevcut iktidarın iddia ettiği gibi kendi dönemlerinde yapılan ağaçlandırmalar değildir. İktidar aslında ağaçlandırma olarak kabul edilmeyen, zaten orman alanları içinde yapılan “Rehabilitasyon” çalışmalarını,
  ağaçlandırma çalışmasıymış gibi göstererek ağaçlandırılan alan miktarını şişirmektedir.

Ormanı artan iller

• Türkiye’de orman alanı miktarında yaşanan artış; yapılan ağaçlandırmalardan çok, 1970’li yıllardan beri süregelen köyden kente göç nedeniyle kırsal alanlarda ormanlar üzerindeki baskının azalması sonucu daha önceden ormandan açılmış tarım alanlarının kendiliğinden ormana dönüşmüş olması, kadastro çalışmaları sonucu yapılan yeni tespitler vb. nedenlerden kaynaklanmaktadır. Ayrıca il bazında yapılan bir çalışmaya göre (Günşen ve Atmiş, 2019); ülkemizde 2005 ile 2015 yılları arasında 60 ilin orman alanı artmış, 2’si değişmemiş, 19’unda ise orman alanı azalmıştır. Ormanı artan illerin göç veren iller olduğu, ormanı azalan illerin ise İstanbul ve Kocaeli gibi yoğun göç alan sanayileşmiş ve aşırı kentleşmiş iller olduğu, örneğin Marmara Bölgesi’nde sadece üç ilde ormanların arttığı, geri kalan illerde ormanların azaldığı tespit edilmiştir. Bu nedenle ülke ormanlarının azalma riskinin olduğu söylenebilir.
• Ormanlarımız; iklim değişikliğini, su kıtlığını, erozyonu önleme, biyoçeşitliliği ve toprağı koruma ile kırsal kalkınmaya destek olma vb. konularda ne kadar önemli olduğunun farkına varılmamış olduğu için, ülke ekonomisine kaynak sağlamak amacıyla yok edilmektedir.
• İktidar mensupları yıllardır “Cumhuriyet dönemindekinden daha fazla ağaçlandırma yaptıklarını ve kendi iktidarları döneminde ağaçlandırmalar yoluyla Türkiye’deki orman varlığını kat be kat arttırdıklarını” devamlı ifade etmektedir.
• Oysa Orman Genel Müdürlüğü (OGM, 2022)’nün resmi verilerine göre; 2003 yılından 2021 yılına kadar 19 yılda yapılan toplam ağaçlandırma miktarı 609.090 ha, bu ağaçlandırmaların yıllık ortalaması ise 32 bin hektarken, 2003’ten önceki, yani bu iktidardan önceki 19 yıllık dönemde (1984’ten 2002 yılına kadar) yapılan toplam ağaçlandırmalarının miktarının 1.115.367 ha, yıllık ağaçlandırma ortalamasının da 59 bin ha olduğu hep gözden kaçırılmaktadır. Bu verilere göre AKP iktidarından önceki dönemde, AKP iktidarı dönemine göre her yıl 27 bin ha daha fazla ağaçlandırma yapılmış olduğu anlaşılmaktadır. Üstelik 2013 yıllından sonra başlatılan endüstriyel ağaçlandırma çalışmaları, bu yıldan sonra ağaçlandırma miktarlarına dahil olmuş ve yapılan ağaçlandırmalar mevcuttaki doğal ormanların tıraşlanması sonucu açılan orman alanlarında yapılmıştır.
• 2021 yılında 24 bin hektara ulaşan endüstriyel ağaçlandırma miktarı, o yıl 35.371 bin hektar olarak gerçekleşen toplam ağaçlandırmaların büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Endüstriyel
  ağaçlandırmadan geriye devlet tarafından yapılan sadece 11.313 hektarlık bir ağaçlandırma kalmaktadır. Bu da yıllık ağaçlandırma miktarları içinde oldukça küçük bir miktardır.

“Dünyada dördüncü olduğuna dair bilgiye ulaşılamamaktadır”

• İktidar ve ormancılık örgütü “Ülkemiz, ağaçlandırma çalışmalarında Avrupa’da 1’inci, dünyada ise 4’üncü, orman alanı artışında da Avrupa’da birinci, dünyada 6. sırada yer alıyor.” gibi iddialı söylemleri kamuoyuyla paylaşmaktadır. Gerçekten de Dünya Tarım ve Gıda Örgütü (FAO) tarafından 2020 yılında yayımlanan “Küresel Orman Değerlendirme Raporu”nda Türkiye’nin 2010-2020 yılları arasında yıllık 114 bin hektar net orman artışıyla dünya ülkeleri arasında 6. sırada olduğu görülmektedir ki, bu artışın asıl nedeninin kırdan kente göç nedeniyle boşalan tarım ve mera alanlarının kendiliğinden orman dönüşmüş olması olduğu yukarıda açıklanmıştır. Fakat Küresel Orman Değerlendirme Raporu’nda veya başka herhangi bir kaynakta ne günümüzde ne de daha öncesinde Türkiye’nin ağaçlandırmada dünyada 4. olduğuna dair herhangi bir bilgiye ulaşılmamaktadır. Çünkü Türkiye’deki ağaçlandırma miktarlarının o sıralamaya girmesi olanaklı değildir.
• Aslında resmi verilere göre Türkiye ormanları son 50 yıldır alansal olarak artmaktadır. Örneğin; Orman Genel Müdürlüğü verilerine göre, 1973 yılında 20,2 milyon ha olan orman alanları, 2005 yılında 21,2 milyon ha, 2021 yılında ise 22,1 milyon hektara yükselmiş görünmektedir. Yani ormanlarımızdaki alansal artış, son yıllara özgü bir gelişmeden çok, 50 yıldır süre gelen gelişmelerden kaynaklanmaktadır. Bu artış; son 50 yılda yaşanan kırdan kente göçle birlikte boşalan tarım ve mera alanlarının kendiliğinden ormana dönüşmesinden kaynaklandığı gibi, 2005 yılından itibaren artan orman kadastro çalışmalarıyla orman envanterine dahil edilmesinden de kaynaklanmaktadır.

Doğal yolla yetişmiş ormanların oranı yüzde 96.8

• Yukarıda adı geçen Küresel Orman Değerlendirme Raporu’na ve ona dayanak oluşturan OGM’nin ülke raporuna bakınca ülkemizdeki orman artışının yapılan ağaçlandırmalardan kaynaklanmadığının, ormancılık örgütü tarafından da çok iyi bilindiği ortaya çıkmaktadır (FAO, 2020a, b). Bu iki raporun verilerine göre; 2020 itibariyle ülkemizde doğal yollarla oluşmuş ormanlık alan miktarı 21,5 milyon hektardır. Buna karşılık, ağaçlandırma yoluyla kazandığımız orman miktarı sadece 717 bin hektardır. Bu durumda toplam ormanlarımız (Bu çalışmada toplam ormanlarımız 22,2 milyon ha olarak alınmıştır) içinde doğal yolla yetişmiş ormanların oranı yüzde 96,8’iken, ağaçlandırma ile kazanılan orman oranı yüzde 3,2’dir. Yani bu iktidar da dahil Cumhuriyet döneminde ağaçlandırarak kazandığımız orman alanı oranı sadece ve sadece yüzde 3,2 düzeyinde kalmaktadır. Aslında bunda şaşıracak bir şey bulunmamaktadır. Çünkü dünyada da ağaçlandırmayla kazanılmış olan ormanların tüm ormanlara oranı sadece yüzde 7’dir.”