Bartın’da meydana gelen maden faciasında hayatını kaybeden 41 madenci için TBMM’de kurulan araştırma komisyonunda üyelerinin sorularını yanıtlayan TTK Genel Müdür Yardımcısı Muharrem Kiraz, üyeleri isyan ettirdi. Bilirkişi raporuna göre, maden şirketinin işçilerin güvenliği açısından gerekli harcamaları yapmadığı belliyken, Kiraz’ın, “Bizim kendi öngörümüz ve incelemeler sonucu havalandırmadan kaynaklanan bir sorun olmadığı, bir kaza olmadığı şeklinde” savunması tepki çekti.

Bartın’ın Amasra ilçesinde meydana gelen maden kazasının araştırılması için kurulan TBMM Araştırma Komisyonu, AKP Kayseri Milletvekili Taner Yıldız başkanlığında toplandı.

Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Genel Müdür Yardımcısı Muharrem Kiraz, 41 işçinin hayatını kaybettiği Amasra’daki maden ocağındaki patlamaya ilişkin, “Bizim kendi öngörümüz, incelemeler ve eldeki veriler havalandırmadan kaynaklanan bir sorun olmadığı, bir kaza olmadığı şeklinde” dedi.

Yıldız, konunun tüm yönleriyle aydınlatılması için çalıştıklarını, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcilerini dinlediklerini, uzman akademisyenleri de dinleyeceklerini söyledi. Yıldız, “Komisyonumuzda, Mecliste grubu bulunan tüm partilerin mensupları olarak aynı hassasiyetle, kendimizi yargının yürütmenin yerine koymadan, hüküm cümlelerini kullanmadan konuşmalarımızı yapacağız ve araştırma raporunun sonucunu kamuoyuyla paylaşacağız” diye konuştu.

“Altı maden kazasında bakanlık yapan biri olarak bu komisyonda olmamanız gerekirdi”

CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, Komisyon Başkanı Yıldız’ın, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yaptığı dönemde altı büyük maden kazası yaşandığını ifade ederek “Sizin döneminizdeki maden kazalarında, kurumların başındaki en yüksek kişi olarak siyaseten siz sorumlusunuz. Altı maden kazasında bakanlık yapmış kişi olarak bu Komisyonda olmamanız daha uygun olurdu diye düşünüyoruz” dedi.

Soma’daki maden kazasından ders alınmadığı için bu tür kazaların devam ettiğini savunan Demirtaş sözlerini şöyle sürdürdü: “Maalesef bizde istifa kültürü yok. Medeni bir ülkede olsaydı enerji bakanı istifa ederdi. Ayrıca Amasra’daki kazanın ardından hazırlanan bilirkişi raporunda olayın yüzde 80’i açığa çıkarılmış. Raporda TTK Genel Müdürü Kazım Eroğlu’nun 3 maddeden kusurlu olduğu, genel müdür yardımcısının da kusurlu olduğu yazıyor. Olayda tek maddeden kusurlu bulunan bir mühendis tutuklu ama 3 maddeden kusurlu olan Genel Müdür serbest. Bu iki kişinin üzerindeki dokunulmazlık bir an önce kaldırılıp yargılanmalarına başlanmalı. Ayrıca iki gün önce Kazım Eroğlu’nun Enerji Bakanı’na istifasını sunduğu ancak kabul edilmediği yönünde haberler çıktı ve yalanlanmadı da. İki üst düzey bürokrat halen koltuğunda oturuyor. Eğer istifası kabul edilmediyse Bakan tarafından TTK Genel Müdürü ve Yardımcısı korunacak diye düşünüyoruz. Elbette yargılama yapmıyoruz ama gerçeklerin açığa çıkması da lazım.”

Komisyonda, TTK Genel Müdür Yardımcısı Muharrem Kiraz ve bazı TTK yetkilileri, kurumun mevzuatı, yapısı ve çalışmalarıyla ilgili sunum yaptıktan sonra Amasra’daki maden ocağında yaşanan kazaya ilişkin soruları yanıtladı.

Kiraz’ın, soruların çoğunun teknik olması nedeniyle yazılı olarak bilgi sunmayı önermesi üzerine Komisyon Başkanı Yıldız, “Şu anda bize bu konuyla ilgili her türlü konuyu anlatabilirsiniz. Teknik bilgi de verebilirsiniz. Gerekirse bilgi alacağınız yetkililerle telefonla bağlantı kuralım. Yeter ki bugün bize canlı ve dinamik bilgiler verin” dedi.

Kiraz’dan bilirkişi raporuyla çelişen savunma: Aspiratör mevzuata uygun değil ama…

Kiraz, Amasra’daki maden ocağındaki ana aspiratörün 1978’de kurulduğunu ve 11 bin metreküp/dakika kapasitesi olduğunu kaydetti.

Mevzuata göre aspiratörün çift yönlü çalışması gerektiğini anlatan Kiraz şöyle konuştu: “Aspiratörün kapasitesi yetersiz değil ama mevzuat çift yönlü çalışmasını istiyor. Yeni aspiratör için ihale yapıldı ancak süreç pandemiye denk geldi. O dönemde firma malzeme tedarikinde sorun yaşandığını söyledi. Sonra uygun teklifler olmadığı için ihale üç kere tekrar edilmek zorunda kaldı. 18 Ekim 2021’de yeni sözleme imzalandı. Firma taahhüt süresi içerisinde yurt dışından gelecek malzemeyi temin edemediği gerekçesiyle süre uzatımı istedi. Süre uzatımı verdik. Sonra tekrar süre uzatımı talep edildi. Firma en son eksiklikleri tamamladığını, sahaya getirip montaj yapacağını söyledi ama bu özel durum yaşandı.”

Kiraz, yeni aspiratörün bu tür bir kazaya etkisinin olmayacağını aktararak “Bizim kendi öngörümüz, incelemeler ve eldeki veriler havalandırmadan kaynaklanan bir kaza olmadığı şeklinde. Mevzuat, acil bir durumda ve ihtiyaç halinde emiş yerine itiş yapabilen bir aspiratör olmasını öngörüyor. Ancak böyle bir aspiratör olsaydı bile kazaya etkisi olmazdı” ifadesini kullandı.

Komisyon Başkanı Yıldız, sunum ve açıklamaların yeterince aydınlatıcı olmadığı kanaatine vardıklarını belirterek TTK Genel Müdür Yardımcısı Kiraz’ın tüm soruları not almasını ve gelecek hafta yeniden Komisyonda detaylı olarak bilgi vermesini istedi.