ABD tarihinde ilk defa, Savunma Bakanlığı Pentagon’a, hükümetin sürekliliğini sağlaması için teyakkuz emri verildi. Savunma Bakanı Esper ise ABD Kuzey Komutanlığına, konuşlanmaya hazırlanma yetkisi verdi. Bu yetki, sivil otoritenin zarar görmesi durumunda, ülke çapında yürütme yetkisinin orduya devredilebileceği bir tür sıkıyönetimi de kapsıyor.

Intelnews’ten Joseph Fitsanakis’e göre, bugün ABD’de hayata geçirilen olağanüstü önlemler, daha önce ancak bir nükleer savaş sırasında alınabilecek önlemler olarak masada duruyordu. Bu önlemler arasında, “Beyaz Saray görevlilerinin uzak karantina bölgelerine tahliye etmek” ve “ülke liderliğini ‘ikinci kademe yetkililere’ (muhtemelen askerlere) devretmek” öne çıkıyor.

Çok gizli acil durum planları devrede

William Arkin’in Newsweek’te yayınlanan analizine göre, koronavirüs salgınının şiddeti, kendisini bu alanda savunmasız gören ordunun, gıda kıtlığı sonucu ortaya çıkabilecek yerel şiddet ve yağma olasılıkları da dahil olmak üzere olağanüstü durumlarda, olağanüstü durum planlarını devreye sokmaya itiyor.

“İç savaş sırasında vatan savunması”

Buna göre, ülke liderlerinin salgın tarafından etkisiz hale getirilmeleri durumunda, daha önce hazırlanmış “çok gizli” acil durum planları devreye sokulacak.  Newsweek’e göre, OCTAGON, FREEJACK ve ZODIAC olarak kodlanan bu planlara ek olarak, “İç savaş sırasında vatan savunması”, “Acil durumlarda sivil makamların savunulması” ve “Başkentin savunulması” gibi senaryolar da masada.

Üç hafta önce hazırlık emri verildi

Bu bağlamda, sadece Washington’u korumak için değil, aynı zamanda bir tür sıkıyönetim olasılığına hazırlanması için de ABD Kuzey Komutanlığına (NORTHCOM), yaklaşık üç hafta önce ‘hazırlık emri’ verildi.

General Terrence J. O’Shaughnessy ismi ne ifade ediyor?

Cumhuriyet’in aktardığına göre, Arkin, Amerika’nın General Terrence J. O’Shaughnessy’nin kim olduğunu öğrenmesin gerektiğini belirtirken, “Zira o NORTHCOM komutanı olarak Washington’un tahliyesinden sorumlu olacak ve yeni bir sivil lider gelene kadar başkenti o yönetecek” dedi.

Askerler yürütme yetkisini devralabilir

Savunma Bakanı Mark T. Esper, 1 Şubat’ta, NORTHCOM’u ülke çapındaki salgın planlarını uygulamaya sevk eden bir dizi emir imzaladı. Esper ayrıca, kamuoyuna duyurulmayan ‘Uyarı Emirleri’ni de (WARNORD) imzaladı. Esper bu emirle birlikte ABD Kuzey Komutanlığına, söz konusu olağanüstü faaliyetleri desteklemesi için “konuşlanmaya hazırlanma” yetkisi vermiş oldu.

Sıkıyönetimi de kapsıyor

Fitsanakis’e göre bu yetkiler, yeni bir sivil liderlik ortaya çıkıncaya dek askeri yetkililere, ABD çapında yürütme yetkilerinin verileceği bir tür sıkıyönetimi de kapsıyor.

Pentagon yönetmeliğine uygun

Arkin’e göre, Pentagon yönetmelikleri uyarınca, komutanların olağanüstü koşullarda kendi başlarına harekete geçme yetkileri vardır. Bu koşullar arasında ‘önemli ölçüde can kaybı’ gibi büyük ölçekli, beklenmedik toplumsal gelişmeler yer almakta. Bu kurallar, ABD ordusu komuta kademesi tarafından Ekim 2018’de onayladı. Buna göre askeri yetkililer, olağanüstü koşullar oluşması durumunda, bir başka deyişle, ‘Başkan tarafından önceden yetkilendirmenin mümkün olmadığı’ yahut ‘yerel makamların kontrolü kaybettiği’ durumlarda, geçici olarak askeri idareyi tesis edebilecekler.

Trump’ın iktidarı kaybetme korkusu

Yeni bir Trump dönemi Pentagon yönergesi, sıkıyönetim ilan edilen hallerde dahi sivil yönetime mümkün olan en kısa sürede geri dönülmesi gerektiğini vurguluyor. Bu fikir ayrılığının temelinde muhtemelen Başkan Trump’ın iktidarı kaybetme korkusu yatıyor.