Merkez Bankası bugün Haziran ayı reel sektör güven endeksi ve kapasite kullanımı verilerini açıkladı.
“Mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi (RKGE-MA) bir önceki aya göre 16,3 puan artarak 89,8 seviyesinde gerçekleşmiştir.
İçinde bulunduğu sanayi dalındaki genel gidişat konusunda, bir önceki aya kıyasla daha iyimser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 21,4’e, aynı kaldığını belirtenlerin oranı ise yüzde 61,6’ya yükselirken, daha kötümser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 17,0’ye gerilemiştir.”
Reel kesim güven endeksi salgın öncesi 100 eşik değeri aşmıştı. Salgınla beraber de çökmüştü.
S&P bu salgın sürecinde düzenlediği çeşitli webinarlarda bu krizden çıkışın anahtarı olarak defalarca yatırım/istihdam/verimlilik üçlüsünün önemine dikkat çekti.
Reel kesim güveni verisini verimlilik açısından değerlendiremeyiz ancak verinin detayları hem istihdam hem de yatırım iştahı açısından bazı ipuçları içeriyor.
Önce “geçmiş 12 aya göre gelecek 12 aydaki yatırım iştahına” bakalım. Dönemi kolaylık olsun diye salgının bizi etkilemeye başladığı Mart 2020’den itibaren alıyorum.

Geçmiş 12 aya göre gelecek 12 ayda yatırım harcamaları aynı kalacak diyenlerin oranında artış var. Ancak harcamalar artacak diyenler beklendiği gibi henüz Mart seviyesinin altında…
Mart ayı işsizlik verisi istihdamla ilgili vahameti ortaya koymuştu. Bir de reel sektörde istihdam beklentileri nasıl seyrediyor ona bir bakalım.

Gelecek üç aydaki istihdam beklentilerinde aynı kalacak diyenlerin belirgin şekilde baskın olduğunu görüyoruz. Sürpriz değil elbet…
Kısaca “reel sektör” ne yatırım harcaması konusunda iştahlı ne istihdam konusunda heyecanlı.
Buna karşılık gelecek üç aydaki iç piyasa siparişleriyle ilgili iyimserlik çok artmış durumda…
Genel olarak iyimserlik asimetrik seyrediyor. Bu da ekonomik toparlanmanın karmaşık olacağının işareti olabilir.

Kapasite kullanımında ılımlı artış

“Mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı (KKO-MA), bir önceki aya göre 3,1 puan artarak yüzde 65,8 seviyesinde gerçekleşmiştir.”
Kapasite kullanımı:

• “Ara malları” ve “yatırım malları” gruplarında yüzde 67
• ”Tüketim malları” ve “dayanıksız tüketim malları” gruplarında yüzde 62,4
• ”Dayanıklı tüketim malları” gruplarında yüzde 62,6 oldu.