Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) bugün görüştüğü çoklu baro yasasıyla ilgili açıklama yapan çok sayıda avukat ve hukuk örgütü, düzenlemenin Anayasa’ya aykırı olduğunu belirterek, “Yüzyılların birikimiyle oluşan kuvvetler ayrılığı, devletin güç kullanma yetkisinin hukukla sınırlanması ve hukuk devleti ilkesi; devletin hukuka bağlılığının yargının tarafsızlığı ve bağımsızlığı yolu ile sağlanması, yargı bağımsızlığının bağımsız savunma eliyle etkin denetimi yok edilmeye çalışılmaktadır” dedi.

AKP’nin hazırlayıp dayattığı ve kamuoyunda “çoklu baro” olarak bilinen yasanın iptali için CHP’nin yaptığı başvuru, Anayasa Mahkemesi’nde görüşülüyor. Avukat ve hukuk örgütleri, AYM’nin kararı öncesinde yazılı açıklama yaparak, düzenlemenin Anayasa’ya aykırı olduğunu belirtti.

Açıklamada Avukatlık Kanunu’nda yapılan değişiklik “tarihsel bir yanlış” diye nitelenerek, “Yüzyılların birikimiyle oluşan kuvvetler ayrılığı, devletin güç kullanma yetkisinin hukukla sınırlanması ve hukuk devleti ilkesi; devletin hukuka bağlılığının yargının tarafsızlığı ve bağımsızlığı yolu ile sağlanması, yargı bağımsızlığının bağımsız savunma eliyle etkin denetimi yok edilmeye çalışılmaktadır” denildi.

Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

• Yasa yapım süreci kötü niyetlidir. Avukatların ve halkın değil, yürütme organının ihtiyaçları üzerinden hazırlanmış bir değişikliktir. Görünüşte yasama organı tarafından yapılsa da, fiilen Yürütme gücünün hazırladığı ve yasama organını baskı altına alarak oylattığı bir yasa olmuştur… Avukatlık Kanununda, baroların yapısında değişiklik yapacak düzenlemelerin öncelikle Avukatlar, Barolar tarafından tartışılarak önerilmesi; kamuoyunda ve yasama organında demokratik usullerle tartışılarak yasalaştırılması gerekir. Yasa yapım süreci, bunun tam tersi olarak işlemiştir.

“Yargı bağımsızlığı ortadan kalkacak”

• Barolar, bağımsız savunmanın ve hak arama özgürlüğünün temsilcisi avukatların örgütü olarak yargısal fonksiyonu olan, kamusal hizmet sunan, kamusal yetkileri ve meslek örgütü nitelikleriyle tarihsel olarak şekillenmiş sui generiskendine özgü kurumlardır. Yasayla getirilen değişiklikler, bu yapıyı temelden bozucu ve anayasal sisteme aykırı nitelik taşımaktadır. Yargının hüküm ve iddia makamını temsil eden hakim ve savcıların aynı kurulda olması yargı bağımsızlığına aykırı olduğu gibi, HSK üyelerinin tamamının dolaylı ya da doğrudan yürütme tarafından belirlenmesi, yürütmenin bakanının kurula başkanlık yapması, teftiş kurulu gibi temel işlevlerin yürütme tarafından örgütlenmesi nedeniyle fiili bağımsızlığı yoktur. Savunmayı temsil eden baroların parçalanarak yürütmenin güdümüne sokulması, yargı bağımsızlığının tümüyle ortadan kalkmasına yol açacaktır.

“Kuvvetler ayrılığı ortadan kalkacak”

• Çeşitli yandaşlıklar üzerinden siyasi iktidarın hukuka aykırı eylem ve işlemlerinin tasdiki görevine dönüşecektir. Bu durum adil yargılamaya ve yargı bağımsızlığına ilişkin güvenceleri daha da bozacak, hukuk devleti ilkesinin temel taşı ve belirleyicisi kuvvetler ayrılığı sisteminin tamamen ortadan kalkmasına neden olacaktır.
• Anayasanın 135. maddesi ile tanımlanan kamu kurumu niteliğindeki meslek örgütlerinin tamamı; mesleki ilkelerde birlik, dayanışma, kamusal yarar için denetimin sağlanması ihtiyacı nedeniyle tek bir kurum olarak örgütlenmiştir… Kamusal yetkileri ve görevleri olan meslek örgütlerinin bölünmesi, onları dernek statüsüne itecektir. Bu durum mesleki dayanışmayı parçalayacağı gibi, mesleki ilkelerde birliği ve CMK, Adli Yardım gibi kamusal hizmetlerin, Baro merkez ve komisyonlarının denetimini de bozacağından, kamusal yarara aykırı olacaktır.

Açıklamaya imza atanlar

Türkiye Barolar Birliği’nin delege yapısının değiştirilmesinin de demokrasiye aykırı olduğu kaydedilen açıklamaya, şu örgütler imza attı: Adalet İçin Hukukçular, Avukat Hakları Grubu, Avukat Hareketi, Avukatlar Sendikası, Çağdaş Avukatlar Grubu, Çağdaş Hukukçular (ÇHD) Derneği İstanbul Şubesi, Demokrasi İçin Hukukçular (DİH), Hukuk Hareketi Platformu, Kartal Hukukçular Derneği, Katılımcı Avukatlar (KAV), Önce İlke Çağdaş Avukatlar Grubu, Önce İlke Çağdaş Avukatlar Grubu Yükseliş Hareketi, Özgürlükçü Demokrat Avukatlar (ÖDAV), Özgürlük İçin Hukukçular Derneği İstanbul Şubesi (ÖHD) ve Sosyal Hukuk, Toplumsal Hukuk.