İşin özeti şu:

Yılbaşında maliye tanımlı faiz dışı fazla 67 milyon TL bütçelenmişti.  İlk yedi ay sonunda gerçekleşen açık 59,4 milyar TL oldu. Dehşet verici bir sapma!

Zaten ilk yedi aylık bütçe açığı yıl sonu hedefi olan 139 milyarı yakaladı.

Başka? İlk yedi ayda net borçlanma 210 milyar TL’yi aştı.

Evet, salgın oldu.  Ancak demek olmasaydı da bu bütçe hedefleri büyük ihtimal tutturulamayacaktı.

Geliri varsa harcayan, harcamadan durmayan, çılgınca borçlanan yani “parayı tutamayan” bir Hazine’miz var.

Giderler muhtemelen siyasi kaygılar nedeniyle katılaşmış… Üzerine borçlanma “gelir kalemi” gibi görülür olmuş!

Temmuz ayı nakit gerçekleşmeleri beklenenden iyi gelmişti.

Bakıyoruz hakikaten vergi gelirleri önceki aya göre yüzde 37 artmış. Dahilde alınan mal ve hizmet vergilerindeki (KDV, ÖTV) artış yüzde 70…

Buna rağmen Temmuz ayı bütçe açığı 30 milyar TL’yi buldu.  Haziran’daki açık 19,4 milyar TL idi!

Sebep çok:

Faiz hariç bütçe giderleri Temmuz’da Haziran’a göre yüzde 36 arttı.

Bütçenin en büyük harcama hesabı olan “cari transferler” Haziran’a göre yüzde 53 arttı.

Sadece Hazine yardımları önceki aya göre 19 milyar TL’ye yakın yükseldi.

Hazine yardımlarının alt hesabı “Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri“, sıkı durun, aylık yüzde 85 arttı.  Yedi aylık toplam 160 milyar TL’yi buldu.  Yıllık bütçeleme 218 milyar TL idi.

Sosyal sigorta açık finansmanı yıllık 50 milyar TL bütçelenmişti.  Yedi aylık açık 53 milyar TL oldu!

11,7 milyar TL’lik faturalı ödeme yapıldı… En son yüklü ödeme Mart ayında yapılmıştı.

Bütün bu patlayan giderler arasında aksamadan devam eden giderlerden biri de tabii ki “gayrimenkul sermaye ve üretim giderleri” ki ilk yedi ayda 33,2 milyar TL’lik harcama ile dikkat çekiyor.

Dikkat çeken bir başka hesap da borç verme hesabı.

KİT’lere ilk yedi ayda 9,4 milyar TL borç verildi.  Görev zararları ayrı bir hesapta takip ediliyor.  Oranın bakiyesi ilk yedi ayda Ziraat Bankası 2,3 ve Halkbank 1,8 milyar TL olmak üzere 6 milyar TL.

Acaba bu KİT’lere verilen 9,4 milyar TL borcun ne kadarı geri alınabilecek, ne kadarı görev zararı olacak insan merak ediyor.

Yaz yaz bıktık ama bir daha yazalım.  Bu vergi mimarisi ile bu gider yapısı sürdürülebilir değil.