Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), ABD Başkanı Donald Trump’ın da kullandığı Remdesivir adlı ilacın Covid-19 tedavisinde iyileşme ihtimaline veya hastanede kalma süresine bir etkisinin olmadığını açıkladı. İlacı üreten Gilead şirketi bulgulara itiraz etti. DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, tedavide kullanılan ilaçlardan sadece “Deksametazon” adlı ilacın, durumu şiddetli olan hastalarda etkili olduğunu bildirdi.

Coronavirus tedavisi için ilk kullanılmaya başlayan ilaçlardan biri olan Remdesivir’in yanı sıra hidroksikolorokin, HIV ilaçları lopinavir ile ritonavir ve inferon adlı ilaçların etkilerini 30 ülkede 11 bin 266 yetişkin üzerinde gözlemleyen DSÖ, bu ilaçların ölüm oranı veya hastanede kalma süresi üzerinde hiçbir etkisi olmadığını veya çok az etkisi olduğunu duyurdu.

Remdesivir ilk olarak ebola ile mücadele için piyasaya sürülmüştü. WHO’nun deneyi henüz diğer bilim insanları tarafından denetlenip onaylanmadı. Gilead 1062 kişi üzerinde yaptığı ve sonuçlarını bu ay açıkladığı deneyde Remdesivir’in tedavi süresini beş gün kısalttığı belirtiliyordu.

“Hayat kurtarıcı bir etkisi yok”

DSÖ’nün bulgularına itiraz eden Gilead, Reuters’a yaptığı açıklamada “DSÖ verileri tutarsız gözüküyor. Akademik dergilerde yayımlanan, kontrol edilmiş araştırmalar Remdesivir’in etkisini ortaya koyuyor” ifadelerini kullandı.

DSÖ verilerinde bir miktar muamma olsa da araştırma Remdesivir’in tedaviye ciddi katkısı olabileceği fikrini kesinlikle reddediyor ve hayat kurtarıcı hiçbir etkisi olmadığı konusunda da açık bulgular olduğunu belirtiyor.

DSÖ’ye göre ilaç solunum cihazına bağlı insanların sayısını azaltmaya da yardımcı olamıyor.

Dünya çapında doktorlar hastalarına, koronavirüs salgını öncesi piyasaya çıkmış bu ve benzeri antiviral ilaçlardan veriyordu. Araştırmada hayat kurtarmada etkisi olan tek ilacın deksametazon adlı eski bir streoid olduğu görüldü.

Bilim insanları bu noktadan sonra laboratuvarda üretilmiş antikorlar ve yeni geliştirilmiş, henüz test edilmemiş antiviral ilaçlara odaklanacak.

Yeni ilaçların pahalı olma ihtimali endişe yaratıyor

Tıp camiasındaki esas endişe ise, bu yeni ilaçların pahalı olma ihtimali. Bu durumda bu ilaçlara kimin erişebileceği, devletlerin bunları vatandaşlarına dağıtıp dağıtmayacağı tartışma konusu olacak.

DSÖ ise hidroksikolorokin ve HIV ilaçları lopinavir ile ritonavir deneylerini, bu ilaçlarının bir etkilerinin olmadığının kesinleşmesi üzerine Temmuz ayında sonlandırdıklarını, diğer ilaçlar üzerindeki deneylere 500’den fazla hastanede devam ettiklerini belirtti.

Örgütün kıdemli bilim insanlarından Soumya Swaminathan, bundan sonraki süreçte monoklonal antikorlar, immünomodülatörler ve son aylarda çıkan yeni antiviral ilaçlar üzerindeki deneylerinin süreceğini açıkladı.