İngiltere’de görülen koronavirüsün yeni türünün, geliştirilen aşılara karşı ne kadar dirençli olduğu henüz bilinmiyor. Ancak, bilim insanları ve sağlık kurumlarına göre Covid-19 aşılarının, koronavirüsün mutasyona uğrayan türlerine karşı da etkili olması bekleniyor.

Konuyla ilgili resmi ağızdan ilk açıklama Almanya Sağlık Bakanı Jens Spahn’dan geldi. Söz konusu türün yüzde 70 oranında daha bulaşıcı olduğunu hatırlatan Bakan Spahn, buna rağmen aşıların bu türe karşı da koruma sağlayacağına inandıklarını aktardı.

Financial Times’a konuşan UCL Genetik Enstitüsü direktörü François Balloux, “Mevcut aşıların koruması dışında kalacak bir suş (tür) değil. Covid-19 aşılarının bu suşa karşı da oldukça etkili olmasını bekliyoruz” dedi.

USA Today’e demeç veren South Carolina Üniversite’sinden Pof. Melissa Nolan ise aşıyı geliştiren bilim insanlarının, virüsün zamanla mutasyona uğrayacağını zaten hesaba kattığından çalışmalarını da o yönde sürdürdüğünü ifade etti. Nolan, şu an gündemde olan mutantın endişe verici olmadığını kaydetti.

Euronews’te yer alan habere göre, uzmanlar, her ne kadar beklentinin aşıların etkili olacağı yönünde olduğunu söylese de, kesin yargıya varmak için yeterli bilimsel verinin bulunmadığının da altını çizdi.

Virüs nasıl mutasyona uğruyor?

İngiliz bilim insanlarının yaptığı ilk analizlere göre yeni çeşit başta Spike Proteini olmak üzere bir dizi genetik değişime neden oluyor. Virüsün dış yüzeyinde bulunan Spike Proteini virüsün hücrelere girmesini sağlıyor. Bergthaler, “Bu mutasyonlardan herhangi birinin virüste bir değişikliğe yol açıp açmadığı şu anda bilinmiyor” diyor. Değişikliklerden virüsün bulaşıcılığı ya da hastalığın klinik seyri kast ediliyor.

Koronavirüs mutasyonu ne kadar tehlikeli?

Teorik olarak mutasyonlar aşıların etkisini de etkileyebiliyor, zira aşıların hedefinde de Spike Proteini bulunuyor. Bu proteinin yapısının değişmesi halinde bağışıklık sistemi aşılama sonrasında da karşılaşacağı yeni türlere karşı kör hale gelebiliyor. Ancak dünyada yavaş yavaş uygulamaya geçilen aşılar, Spike Proteini’nin tümüne karşı bağışıklık reaksiyonları yaratıyor. Neher, “Bir mutasyon gerçekleşse bile bu, bağışıklık sistemi tarafından tanınmamayı beraberinde getirmiyor” diyor. Bir başka deyişle mutasyona uğramış münferit türler tüm bağışıklık savunmasını alt etmek için yeterli olmuyor.

Grip gibi diğer viral hastalıklarda aşıların sürekli dolaşımda olan virüs çeşitlerine uygun olmak bakımından güncellenmesi gerekiyor. Yeni tür mRNA aşılarda bunu yapmak nispeten daha kolay. Bu aşılarda tam virüsler değil, bir virüs proteini için inşa kılavuzunu ifade eden genetik enformasyonlar bulunuyor. Bu enformasyon da vücudun yeni tür bir virüse hızla uyum sağlamasını mümkün hale getiriyor.