Kamuoyunda “Kobani olayları” ya da “6-8 Ekim olayları” olarak bilinen 2014’teki protestolarla ilgili soruşturma kapsamında ikinci dalga operasyonları başladı.

Kobani soruşturmasında ikinci dalga operasyonları yapılıyor. Aralarında belediye yöneticilerinin de bulunduğu 91 kişi hakkında gözaltı kararı var. Şu ana kadar 46 kişi gözaltında.

Kobani protestolarının mali yapılanmasında yer aldıkları iddiasıyla aralarında HDP’li eski belediye başkanlarının da bulunduğu 91 şüpheliden 46’sı gözaltına alındı.

Ankara merkezli operasyonun Adana ayağında belirlenen adreslere eş zamanlı şafak vakti baskınlar yapıldı. Kimlikleri saptanan 5 şüpheli, yakalanarak, gözaltına alındı. Şüpheliler, sağlık kontrolünün ardından sorgulanmak üzere emniyete götürüldü.

Gelişmeleri aktaracağız…

Kobani olayları nedir?

Arapça adıyla Ayn-el Arab, Kürtçe adıyla Kobani, Suriye’nin kuzeybatısında yer alan, Şanlıurfa’nın Suruç ilçesine komşu bir kasaba. Halep Vilayeti’ne bağlı kasabanın kontrolü, 2011’de Suriye’de iç savaşın başlamasından kısa süre sonra Demokratik Birlik Partisi’ne (PYD) geçti. Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütü, Eylül 2014’te Kobani’ye karşı bir harekât başlattı.

Türkiye’de bu dönemde, kamuoyunda “çözüm süreci” olarak bilinen süreç devam ediyordu. IŞİD, Ekim ayında Kobani’de ciddi bir ilerleme kaydetmeye başladı. Bu süreçte, Türkiye’nin farklı kentlerinde “Kobani’ye destek” eylemleri başladı. HDP yetkilileri krizin başından itibaren Türk yetkilerle çeşitli görüşmelerde bulundu. HDP’lilerin en önemli taleplerinden biri, Suriye’nin kuzeyindeki diğer bölgeler ve Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) üzerinden gelecek askeri yardımın ulaşması için Türkiye toprakları üzerinden Kobani’ye bir koridor açılmasıydı.

6 Ekim’de HDP Genel Merkezi, Kobani’yle ilgili olarak Twitter üzerinden paylaştığı bir mesajla sokak protestosu çağrısı yaptı. Bunun ardından önemli bir bölümü Doğu ve Güneydoğu kentlerinde olmak üzere Türkiye çapında kitlesel sokak eylemleri başladı. Bu arada Batılı ülkelerin Kobani’ye hava operasyonu da gündemdeydi ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 7 Ekim’de Gaziantep’te yaptığı konuşmada, Batılı ülkelere seslenerek IŞİD’e karşı mücadelenin havadan bombardımanla çözülemeyeceğini söyledi. Erdoğan, “Yerde, kara harekâtı ifa edenlerle işbirliği kurulmadıkça hava harekatıyla bu iş bitmez. İşte aylar geçti, herhangi bir netice yok. Şu anda Ayn-el Arab da, diğer adıyla Kobani de, buyrun, düştü düşüyor” dedi.

Bu açıklama da HDP’den tepki gördü. 8 Ekim’e gelindiğinde gösterilerde şiddet olayları arttı. Polisin yer yer gerçek mermi de kullanarak müdahale ettiği, göstericilerin ise taş, sopa, molotof kokteyli ve havai fişek kullandığı bildirildi. Bazı kentlerde eylemcilerle Hür Dava Partisi (Hüda-Par) yanlıları arasında çatışmalar yaşandığı ifade edildi.

HDP’li Demirtaş, 9 Ekim’de Diyarbakır’da bir basın açıklaması yaptı ve protestoları savunurken şiddet olaylarını eleştirdi, bunların durması çağrısını yaptı ve tutuklu Abdullah Öcalan’ın da kendilerine ulaşan mektubunda bunu belirttiğini söyledi.

9 Ekim’de olaylar sona erdi. Yetkililere göre 35 il ve 96 ilçede yaşanan olaylarda 37 kişi yaşamını yitirdi, 326’sı güvenlik görevlisi 761 kişi de yaralandı. Olaylarda 197 okulun yakıldığı, 269 kamu binasının tahrip edildiği, 1731 ev ve işyerinin yağmalandığı ve 1230 aracın da zarar gördüğü duyuruldu.

İktidar, ilerleyen yıllarda ölümlerle ilgili olarak sokak eylemi çağrısı yapan HDP’yi suçlayacaktı.

Kobani davası ne zaman, nasıl açıldı?

Birçok uzmana göre “çözüm süreci” 6-8 Ekim olaylarında yara aldı. Bununla birlikte süreç devam etti. Türkiye, 20 Ekim 2014’te IKBY’ye bağlı Peşmerge güçlerinin destek amacıyla Türkiye üzerinden Kobani’ye geçmesine izin verdi.

28 Şubat 2015’te HDP heyeti ile hükümet yetkililer, Dolmabahçe Başbakanlık ofisinde yaptıkları görüşmenin ardından kamuoyuyla 10 maddelik bir deklarasyon paylaştı. Ancak 2015 yaz aylarında süreç sona erecekti.

Kobani olaylarıyla ilgili ilk soruşturma 2014 yılında başlatıldı. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, olaylarla ilgili soruşturması kapsamında 2 Ekim’de 17 HDP’li siyasetçi tutuklandı. Tutuklananlar arasında, o dönem gözaltına alındıktan sonra görevinden istifa eden eski Kars Belediye Başkanı Ayhan Bilgen de vardı.

Savcılık, 30 Aralık 2020 tarihinde bir iddianame hazırladı. İddianame, 7 Ocak 2021’de Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi.