“Türkiye, Avrupa’nın çöplüğü olmamalı” diyen bir grup hukukçu, plastik atık ithalatı konusunda yargısal denetime esas olmak üzere hukuksal süreç başlattı.

A3 Haber Merkezi | İzmir Barosu avukatlarından Senih Özay, Hilal Elbüken ve Murat Fatih Ülkü, Türkiye’ye plastik atık ithalatının durdurulması konusunda harekete geçti. Avrupa’nın çöpünün, plastiklerinin, zehirli maddelerinin kirliliğini ithal etmek zorunda olmadığımızı savunan üç avukat, çöp ithalatının anayasaya, çevre kanununa, uluslararası sözleşmelere aykırı olduğunu vurguladılar. Özay, Elbüken ve Ülkü, kirlilik kaynağı plastik atık ithalatı konusunda, yargısal denetime esas olmak üzere hukuksal süreç başlattılar.

Özay, Elbüken ve Ülkü’nün konuya ilişki yazılı açıklaması şöyle:

• Ülkemizde, Avrupa’dan gelen plastik çöplerin (atıkların) önemli bir kısmının denetimsiz içimde doğal alanlara, dere kenarlarına, tarım topraklarına bırakıldığı ve atıldığı, yakıldığı birçok habere konu olmuş, sonunda sabit bir gerçek haline gelmiştir.
• Kamuoyundaki tepkilerin iyice yoğunlaşması üzerine, plastik çöp (atık) ithalatı yasaklanmış ise de sadece sekiz gün sonra yeniden izin verilen plastik çöp (atık) ithalatı yoğunlaşarak devam etmiş, 2021 yılında 518 bin 80 tona ulaşmıştır.
• Greenpeace’in açıkladığı bilimsel raporlara göre, ithal edilerek doğaya bırakılan bu plastik çöpler nedeniyle toprakta ve sularda oluşan kirlilik kaynaklı ortaya çıkan ve “Adana’da tespit edilen dioksinfuran miktarı, kirletilmemiş toprak numunesinin 400.000 katı ve şimdiye kadar Türkiye’de toprakta rapor edilen en yüksek toksik düzey. Dioksin-furanların bilinen en önemli özelliği ise kanserojen olması. Bu kimyasal, anne karnındaki bebekler için toksik olabilir, tümörleri tetikleyebilir, hormon ve bağışıklık sistemlerini etkileyebilir.”
• Ülkemizde geri dönüşüme uygun plastik çöplerin ayırt edilerek toplanamaması, bu nedenle de plastik yerli çöpü ayrıştırmaktan daha ucuz olan plastik çöp ithalatının tercih edildiği söylenmektedir. Bu olgu, sadece ülkemizdeki merkezi ve yerel yönetimlerin diğer bir yetersizliğini göstermektedir. Ülkemizdeki çöplerin geri dönüşüme uygun olanlarının ayırt edilerek toplanması, biyolojik atıkların da ayırt edilerek toplanıp ivedilikle gereksinim duyulan biyolojik gübrenin karşılanması için çözüm üretmesi gereken merkezi ve yerel yönetimlerin bu görevlerini yerine getirmemeleri ayrıca üzerinde durulması gereken bir konu olduğu gibi, devletin, idarelerin bu görevlerini yerine getirmemesinin bedelini Türkiye Avrupa’nın çöplüğü olarak ödememelidir.
• Çin’in vazgeçtiği, kendine Güneydoğu Asya’da yer bulamayan plastik çöp ithalatının ancak geri kalmış ülkelerin tercih edebileceği bir yöntem olarak ülkemize gelmesi, son dönemde “milli ve yerli” sloganı ile hareket eden 20 yıllık AKP iktidarı döneminde ulusal onuru da zedelediği gibi, esasen ülkemizin ve gelecek kuşakların sırtına bir türlü giderilemeyecek bir kirlilik bırakmaktadır.
• Biz de, İzmir’de avukatlık yapan üç yurttaş olarak, Anayasa’ya, Çevre Kanunu’na, uluslararası sözleşmelere aykırı olarak yaşanan ve tüm ülkemizi etkileyecek bu kirlilik kaynağı plastik çöp (atık) ithalatı ithalatının en kısa zamanda durdurulması ve yasaklanması konusunda, yargısal denetime esas olmak üzere; Cumhurbaşkanlığı, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı’na başvurarak hukuksal süreci başlatıyoruz.
• Ayrıca bu başvurumuzu ülkemizin yaşadığı kirlilik sorunun diğer tarafı plastik çöp (atık) ihracatı yapan Avrupa’da ilk beş sırada yer alan ülke devletlerince de, Türkiye’ye çöp ihracatını durdurmaları için, İngiltere, Belçika, Almanya, Hollanda, Slovenya büyükelçiliklerine de gönderiyoruz.