Kadıköy Geçinemiyoruz Platformu’nun nisan ayında yayınlamaya başladığı “Kalıcı Konut Krizine Doğru, Kadıköy Kiralık Konut Raporu”nun haziran ayı itibariyle üçüncüsü yayımladı.

Araştırma kapsamında 23 Haziran 2022 tarihi itibariyle sahibinden.com’da yer alan toplam 1.020 ilan incelendi. Buna göre haziran ayı itibariyle İstanbul’un Kadıköy ilçesinde ortalama ev kiraları 19 bin 438 lira olarak açıklandı.

Araştırmadan 30 bin TL ila 150 bin TL’ye varan 122 adet ilanın çıkarılması sonucunda ise Kadıköy’deki ortalama kira fiyatı 15 bin 200 olarak hesaplandı. Yine aynı araştırma neticesinde sadece 20 bin TL’nin altındaki ilanlar baz alındığında ise ortalama kira fiyatı 12 bin 892 lira olarak açıklandı.

“8 bin TL’nin altında ilan sayısı giderek azalıyor”

Araştırmaya göre Kadıköy’de 8 bin TL altındaki ev ilanlarının giderek azaldığı belirtildi. Araştırmada yer alan verilere göre mayıs ayında 88 adet olan 8 bin TL altındaki kiralık ev ilanı haziran itibariyle 83’e düştü. Haziranda 5 bin TL ve altında ise 11 adet ev kaldı.

“Asgari ücrete yapılan zammın kiraya hiçbir faydası olmadı”

Raporda, Kadıköy’de haziran ayındaki 4253 TL’lik asgari ücret oranında sadece 2 ilan olduğu belirtilirken, temmuz ayında yapılan zamla 5.500 liraya çıkan asgari ücret seviyesinde ise 13 daire ilanı olduğu belirtildi.

Araştırmada “Yapılan asgari ücret zammının Kadıköy’de tam zamanlı çalışan bir asgari ücretlinin tüm maaşıyla dahi tek başına daire tutmasına hiç bir faydası olmadığını ortaya koyuyor” değerlendirmesi yapıldı.

“Barınma hakkı tehlikede”

Raporda barınma hakkının tehlikede olduğu belirtilerken, “Bu krizle başa çıkmak için, krizi yaratan güncel sorun kaynakları ile mücadele edecek kısa vadeli önlemlerin ve krizin kaynağından çözümü için de orta vadeli önlemlerin alınması şart!” ifadeleri yer aldı.

Araştırmada artan kira fiyatlarına ilişkin ise şu öneriler sıralandı:

“TOKİ, yeniden sosyal konut üreticisi haline geldi”

• Yaşadığımız konutlar içerisinde barındığımız, temel insan hakkıdır! Bir azınlığı zengin eden yatırım aracı değildir! Bu anlayıştan derhal vazgeçilmelidir!
• Kuruluş amacı yoksulların, düşük gelirlilerin konut ihtiyacını karşılamak olan TOKİ, özellikle kentin merkezindeki kamu arazilerinin ranta açılmasıyla ve kentsel dönüşüm projeleriyle kazanılan yeni alanlarında büyük inşaat şirketleriyle birlikte yapılan projelerle lüks konut üretmenin aracı haline geldi. Kamu yeniden sosyal konut üreticisi haline gelmeli, konut kooperatifleri desteklenmelidir! Kiraya yönelik sosyal konut üretimi aynı zamanda ihtiyaca yönelik yapılmalıdır. Projeler gerçekleştirilirken göçmenlerin, yaşlıların, emeklilerin, LGBTİ+’ların, kadınların ihtiyaçları saptanmalıdır.
• Kredi ve Yurtlar Kurumu’na bağlı yurtların toplam kapasitesi 780 bin. Her 11 öğrenciden yalnızca 1’i devlet yurtlarına yerleşebiliyor. Üniversite öğrencileri tarikat ve cemaatlere muhtaç ediliyor. Üniversite öğrencilerinin yurt ihtiyacı kamu tarafından parasız ve nitelikli şekilde karşılanarak kiralık konut talebi de azaltılmalıdır!- Gerekli hukuksal düzenlemeler derhal yapılmalı! Kiralık konutlara acilen üst sınır getirilmelidir!
• Tahliyelerin yolunu açan 10 yıllık kiracı yasası ve 5 yıllık kiracılar için açılan kira tespit davalarını da içeren Borçlar Kanunu’nda bu maddeler kiracılar lehine iptal edilmelidir!
• Asgari ücret insanca yaşamaya yeterli bir geçim ücreti olarak ele alınmalıdır.”