Dün Mahfi Eğilmez önemli bir yazı yazdı. Yazı bir yerde benim de manifestom gibiydi.

Yazıyı Facebook sayfamda paylaştım. Genel olarak ilgi gördü ama itirazlar da geldi.

İtirazlar daha çok yazıda söz edilen, “ekonominin toparlandığı” yolundaki görüşe idi. Birkaç arkadaşım yazdıkları yorumlarda “ne toparlanması” demeye getirdi.

Bir arkadaşım şöyle yazdı: “80 milyonluk ülkede tabii ki ekonominin seyri ay be ay farklı göstergeler verir. Özünde toparlanma olacak bir tedbir, mali disiplin hukuk ve adalet sistemi, toplumsal mutabakat ve uygulamalarda var da bizim mi haberimiz yok? Pardon ama iddia ediyorum. Pratikte üretilen satılan ve el değiştiren ekonomik hareketliliğe yön veren aksiyonları, Mahfi abi benim kadar göremez ve bilemez. Bir sabah gelsin nakliye garajının halini görsün. O zaman bu ağdalı cümlelerle ekonomi yorumlarını dümen suyuyla yapar mı bilmem, Reşatçığım seni de bekliyorum sabah kahvesine…”

Bu sabah benzer tepkilere Bloomberg izlerken şahit oldum. Konuk Prof. Erhan Aslanoğlu ekonomideki toparlanmadan bahsettikçe, izleyicilerden “ne toparlanması” kıvamında mesajlar geldi.

Evet, öncü ekonomik göstergelerde bir toparlanma görülüyor. Soru şu: Bu görece olumlu eğilim ekonomik hayata neden yeterince yansımıyor?

Kendimce nedenleri şöyle sıralayabilirim…

Önce “iyimser“ tarafım yorumlasın:

• Göstergeler öncü, gerçek hayata yansıması zaman alacak.
• Toparlanma asitmetrik yani sektörel aktivitede farklılıklar var, genele zamanla yayılacak.
• Toparlanma zikzaklı, yani bir ay iyi bir ay kötü ama ana trend yukarı…

Sözü gerçekçi tarafıma bırakıyorum:

• Hane halkı fakirleştiği için toparlanma zayıf seyrediyor.
• Beklentiler ara ara iyileşse bile hâlâ çok kırılgan, majör ekonomik aktörlerde hâlâ güven yok.
• Dışarıdan fon girişi yok, bilakis borç ödemekteyiz, büyüme potansiyelimizi sınırlıyor.
• İşsizlik sorunu yapısallaştı, büyümenin önündeki en büyük engellerden biri bu…

Kötümser tarafım noktayı koysun:

• Devasa bütçe açığına rağmen ekonomi büyüyemiyor, sorun yapısal, çözüm uzun vadeli.
• Dolar örtülü müdahalelerle dengede tutuluyor, nereye kadar?
• Bazı ekonomik veriler inandırıcı değil, algıyı olumlu yönde değiştirme çabaları ters tepiyor.
• Küresel likiditenin yardımıyla gittiği yere kadar gider…

Pazartesi üçüncü çeyrek büyüme rakamı açıklandığında yine kıyamet kopacak gibi duruyor. Zira rakam beklenenden iyi geleceğe benzer…

“Kim büyümüş bu kadar” çığlıklarını şimdiden duyar gibiyim.