CHP Genel Başkan Yardımcısı Fethi Açıkel’in başkanlığındaki CHP Bilim Platformu, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nın 100. Yıldönümü nedeniyle Türkiye’de çocukların yaşadıkları sorunlara ilişkin “AKP rejiminde çocuklarımız yoksul ve mağdur” başlıklı rapor hazırladı.

Koronavirüs salgını sürecinde çocukların eğitim alanı başta olmak üzere birçok konuda fırsat eşitsizliği yaşadığı ifade edilen raporda çocuk işçiler ve iş cinayetlerinde ölen çocuklara dair de veriler paylaşıldı.

Gazete Duvar’dan Serkan Alan’ın aktardığı habere göre koronavirüs nedeniyle yoksulluk yaşayan ve dezavantajlı çocukların yaşam koşullarının daha da ağırlaştığı belirtilen raporda, yakın dönemde çocuklar arasındaki fırsat eşitsizliğinin katmerlendiği ifade edildi.

Uzaktan eğitim sürecinde otizmliler, görme ve işitme engelliler gibi özel ihtiyaçları olan çocukların ihtiyaçlarına yanıt verilmediği belirtilen raporda, “Milli Eğitim Bakanı’nın açıklamalarına göre öğrencilerin yaklaşık yüzde 5’inin televizyonlara, yüzde 20’sinin ise internete erişimi yoktur. Küçük evlerde kalabalık olarak yaşayan ailelerde ise, öğrencinin derslerine tam kapasite odaklanabileceği, öğrenmeye elverişli ortam bulması neredeyse olanaksızdır” denildi.

TÜİK’in yayınladığı Çocuk İşgücü Anketi 2019 verilerine göre çalışan çocukların yüzde 45,5’inin hizmet sektöründe çalıştığını hatırlatan CHP, salgın sürecinde kafe, restoran, kuaför gibi işyerlerinin kapanmasıyla çocukların işsiz kaldığını belirtti. Sokakta çalışmak zorunda olan ya da sokakta yaşayan çocukların salgın sürecinde en korumasız grup olduğu da ifade edilerek, “20 yaş altındakilere sokağa çıkma yasağı getirilmesinden sonra, çalışanların bu kapsamda idari izinli sayılacakları duyurulmuştur. Ancak bu idari izin yalnızca kayıtlı ve düzenli işlerde çalışan çocuklar için geçerlidir. Tarımda, ücretsiz aile işçisi olarak ya da kayıt dışı çalışan çocukların evde kalmalarını teşvik eden, çocuklarımızın bu süreci zarar görmeden atlatmasını sağlayacak herhangi bir uygulama bulunmamaktadır” ifadelerine yer verildi.

2013-2018 arasında 319 işçi çocuk, iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi

TÜİK’in Çocuk İşgücü Araştırması’nın 2019 yılı verilerine göre, Türkiye’de 15-17 yaş grubunda çalışan çocuk sayısı 720 bin. 15 yaş altında olan çocuk işçiler de göz önünde bulundurulduğunda bu sayının 2 milyonun üzerine çıktığını belirten CHP, çocuk işçilerin büyük kısmının kayıt dışı çalıştırıldığını ifade etti.

CHP’nin hazırladığı rapora göre 2013 ile 2018’in ilk beş ayı arasında toplam 319 çocuk işçi iş cinayetlerinde can verdi. 2019 yılında ise, 29’u 14 yaş ve altı olmak üzere 67 çocuk iş cinayetinde yaşamını yitirdi.

9 bin 761 çocuğa ağır ceza mahkemelerinde ceza verildi

2018 yılında açıklanan resmi verilere göre güvenlik birimlerine suç mağduru olarak gelen 137 bin 482 çocuğun yüzde 59.1’i yaralama, yüzde 13.5’i cinsel suçlar, yüzde 6.8’i aile düzenine karşı suçlardan mağdur oldu. Öte yandan mağdur çocukların yüzde 3.8’i tehdit, yüzde 3,7’si hırsızlık, yüzde 3,1’i ise kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçlarından mağduriyet yaşadı.

Türkiye’de güvenlik birimlerine suça sürüklenme nedeniyle getirilen 107 bin 984 çocuğun 35 bin 986’sının bağımlılık yapan madde kullandığı tespit edildi. Bağımlılık yapan madde kullanan çocukların yüzde 85.6’sını 15-17 yaş grubu, yüzde 14’ünü ise 12-14 yaş grubundaki çocuklar oluşturdu. Bu çocukların yüzde 84’ünün sigara, yüzde 6.3’ünün alkol, yüzde 5.4’ünün esrar, yüzde 1.2’sinin ise hap kullandığı tespit edildi.

Öte yandan 2019 yılında Türkiye’de 90 bin 889 çocuğun ceza mahkemelerinde görülen davaları karara bağlanırken, ağır ceza mahkemelerinde ise 9 bin 761 çocuğa ceza verildi.

“AKP iktidarında eğitim sistemi 16 kez değiştirildi”

Hazırlanan raporda dikkat çeken bazı tespitler ise şu şekilde sıralandı:

• Çocuklarımıza insanca bir gelecek olanağı sunamayan Saray rejiminde, çocuklarımız yoksulluk ve yoksunluk sarmalına itilmiştir. Avrupa ülkeleriyle karşılaştırıldığında çocuk yoksunluğunun en yoğun olduğu ülke olan Türkiye’de, çocukların üçte birinden fazlası şiddetli maddi yoksunluk çekmektedir. Dolayısıyla ülkemizde üç çocuktan birinin ısınma ihtiyaçları yeterince karşılanamamakta, düzenli olarak proteince zengin gıdalarla beslenememekte, yılda bir kez bile evden uzakta bir hafta tatil yapamamaktadır. Çocuklarımız sağlıksız ve umutsuz koşullarda büyümeye mahkûm edilmektedir.
• Türkiye’de eğitim sistemi AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından bu yana 16 kez değiştirilmiştir. Yapılan tüm bu değişikler sonucunda AKP, ne okullardaki eğitimin nitelik ve kalitesini artırabilmiş ne de çocuklara değişen küresel koşullara uyumlu bilimsel ve teknolojik bilgi ve donanımı artırabilecek eğitim olanakları sunabilmiştir.
• Türkiye’de çocuğa karşı cinsel istismar konusunda ele alınması gereken bir diğer mesele ise çocuk yaşta evlendirilen kız çocukları gerçeğidir. Türk Medeni Kanunu’nun 124. Maddesine göre olağanüstü durumlar hariç evlenme yaşı 17 yaşını doldurmuş olmakla belirlenmiştir. Ancak TÜİK verilerine bakıldığında 2017 yılında ülkede gerçekleşen resmi evliliklerin yaklaşık yüzde 5’i 16-17 yaş grubundaki kız çocuklarından oluşmaktadır.