İsmet İnönü’nün 1936’da yazdığı not 86 yıl sonra ortaya çıktı
İsmet İnönü’nün, 12 Eylül 1936 tarihinde Heybeliada’da ziyaretine gelen yazar Hüseyin Orak’ın çocuklarına yazdığı not, 86 yıl sonra Gazi Üniversitesi Merkez Kütüphanesi’ndeki 18, 19 ve 20’nci yüzyıl başlarına ait kitap ve yazmalardan oluşan “nadir eserler” koleksiyonunda ortaya çıktı.
Gazi Eğitim Fakültesi Kütüphanesi’nden Gazi Üniversitesi Merkez Kütüphanesi’ne devredilen 18, 19 ve 20’nci yüzyıl başlarına ait, özellikle Osmanlı Türkiye’sine ilişkin belge niteliğindeki kitap ve yazmalardan oluşan ‘nadir eserler koleksiyonu’ tarihe ışık tutuyor. 1926 yılından itibaren bir araya getirilen 5 bin 698 kitap, belge ve eser, 96 yıldır özenle korunuyor. ‘Gizli hazine’ olarak nitelendirilen koleksiyondaki çoğu eserin içeriği henüz bilinmezken, 1895 yılında çıkarılan Serveti Fünun Dergisi’nden, Binbir Gece Masalları’nın ilk İngilizce çevirisine, Kitab-ı Mukaddes’in 1886 İstanbul baskısından, Osmanlıca Nutuk’a, Osmanlı dönemine ait belge niteliği taşıyan eser ve ders kitapları da koleksiyonda yer alıyor.
İsmet İnönü’nün notu kitaptan çıktı
İsmet İnönü’nün 12 Eylül 1936 yılında el yazısıyla yazdığı not da koleksiyonda bulundu. İsmet İnönü’nün, yurt gezisi sırasında Heybeliada’da kendisini ziyaret eden yazar Hüseyin Orak’ın, çocuklarına yazdığı, “Küçük seyyahları tebrik ettim. Seyahat sevmek bir memleket için çok eyi bir şeyi teşvik alınacak bir arzudur” notu, 86 yıl sonra ortaya çıktı. İnönü’nün notu, yazar Hüseyin Orak’ın ‘Türkiye Kılavuzu’ isimli gezi rehberi kitabının arasında bulundu. Notun kenarında ise yazarın, “1936 yılında yurt gezisine gönderdiğim çocuklarım Heybeliada’da Milli Şefi’mizi ziyaretleri sırasında ellerindeki not defterlerine lütfen yazdıkları çok kıymetli bir hatıraları” ifadesinin olduğu görüldü.
‘”Oldukça zengin, saklı koleksiyon”
Arapça, Osmanlıca, İngilizce, Fransızca ve Türkçe kaynakları içeren koleksiyonun dijital ortama aktarılarak, kullanıma açılması planlanıyor. 1935-1987 yılları arasını kapsayan fotoğraflı, resimli, çizimli, el işlemeli ‘el yazmalı tezler’in de yer aldığı koleksiyonun, kültürel mirasa katkı sunması bekleniyor. Gazi Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanı Öğretim Görevlisi Nur Uzun, eserlerin gün yüzüne çıkması gerektiğine dikkat çekerek, şunları söyledi:
- “Bu koleksiyon bize Gazi Eğitim Fakültesi’nden devredildi. 1926 yılından beri gelen eserler var. Osmanlı Türkiye’sine ait kültürel eserler var. Oldukça zengin, saklı koleksiyon mevcut burada. Örneğin Serveti Fünun Dergisi var, Osmanlıca yazılmış Nutuk var, İsmet İnönü’nün el yazısıyla yazdığı notu var. Binbir Gece Masalları’nın ilk İngilizce çeviri baskıları var, Kitab-ı Mukaddes’in 1886 İstanbul baskısı Osmanlıca var. 1929’da İstanbul’da basılmış Osmanlıca Hayat Bilgisi 1’inci sınıf ders notları var. Kültürel mirasa, tarihe eşlik eden bir koleksiyon. Amacımız buradaki kaynakları gün yüzüne çıkartarak, ‘zamana yolculuk’ adı altında kültürel mirasa katkı sunmak istiyoruz.”
“Dijital ortama aktarmak istiyoruz”
Uzun, eserlerin içeriklerinin ortaya çıkması için uzmanlar tarafından inceleme başlatıldığını kaydederek, “Eserlerin detayları çok fazla bilinmiyor. Bu yaptığımız çalışma ile belki çok değerli bilgileri gün yüzüne çıkarmış olacağız. Buradaki eserler aslında bir müze değerinde. ‘Zamana yolculuk kültürel mirasa katkı’ anlayışı ile eserleri dijital ortama aktararak okuyucuya açmak, okuyucu ile kaynakları buluşturmak istiyoruz. Buradaki her bir kaynak müzede yer alabilecek değerde bir kaynak olabilir. Bizim de amacımız Gazi Üniversitesi olarak bunu gün yüzüne çıkarmak. Herkesin dijital ortamda bu eserlerden faydalanmasını istiyoruz. Gazi Üniversitesi Rektörü Prof. Musa Yıldız’ın destekleriyle nadir eserler koleksiyonunun listelenmesi yapıldı. Uzmanlar tarafından inceleme yapılarak her bir eser gün yüzüne çıkmış olacak” dedi.
Uzun, koleksiyonun özel havalandırma sistemine sahip kapalı alanda korunduğunu, bakımlarının yapıldığını kaydetti. (DHA)